Budownictwo jest sektorem gospodarki, który zużywa 20% wszystkich tworzyw sztucznych wykorzystywanych w Europie (10 milionów ton, źródło: plasticseurope.org), co czyni go drugim co do wielkości zastosowaniem tworzyw sztucznych po opakowaniach. Choć przyczynia się jedynie do ok. 4% odpadów z tworzyw sztucznych, budownictwo jest branżą, która nieustannie się rozwija, wykorzystując coraz więcej światowych surowców. Co możemy zrobić, aby zmniejszyć jej negatywny wpływ na środowisko i klimat, a także odpowiednio zagospodarowywać powstające odpady?
Cyrkularność i współpraca międzysektorowa
Budownictwo cyrkularne, czyli jakie? Między innymi na ten temat rozmawiali członkowie Inicjatywy #EndPlasticPollution podczas ostatniego spotkania poświęconego właśnie tej branży. GOZ (gospodarka o obiegu zamkniętym) w budownictwie oznacza maksymalne wykorzystanie użytych materiałów. Dążenie do tego celu wymaga odpowiedniego podejścia już na etapie projektowania wykorzystywanych produktów i ich opakowań, tak aby możliwe było ich jak najdłuższe użytkowanie, zaplanowanie możliwości naprawy lub zmiany ich funkcji, a także w ostateczności, ponowne ich wykorzystanie jako źródła surowców lub w recyklingu. To także zmiana podejścia architektów i inwestorów, zwrot ku prostszym formom, projektowaniu budynków, których funkcje można łatwo zmienić, aby służyły nam jak najdłużej.
Wprowadzenie zasad gospodarki o obiegu zamkniętym wymagać będzie wsparcia firm w ich staraniach, odpowiednich regulacji legislacyjnych, a także szerzenia świadomości i edukowania pracowników. Ważnymi narzędziami będą także digitalizacja procesów oraz zastosowanie paszportów, np. renowacji budynku i energetycznych. Uczestnicy spotkania rozmawiali także o nowych rolach architektów i inwestorów, którzy być może powinni zwrocić się ku prostszemu projektowaniu budynków z uwzględnieniem zasad zrównoważonego rozwoju, a także o możliwościach współpracy międzysektorowej, którą zgodnie uznali za niezbędna do tego typu transformacji. Odpowiedzialne i nakierowane na zamknięcie obiegu projektowanie i użytkowanie produktów to nie tylko oszczędność ekonomiczna, ale także korzyść środowiskowa i zdrowotna dla przyszłych pokoleń.
#EndPlasticPollution
Inicjatywa, do której prac w dalszym ciągu można dołączyć, jest polską odpowiedzią na rezolucję „Zakończmy Zanieczyszczanie Tworzywami Sztucznymi: w kierunku prawnie wiążącego instrumentu międzynarodowego” przyjętą przez ONZ w 2022 roku. Podpisując ją, 175 krajów zobowiązało się zawrzeć prawnie wiążącą umowę międzynarodową do końca 2024 roku. Ważnym komponentem procesu tworzenia nowego prawa są wielopoziomowe dyskusje i opracowane w ich toku rekomendacje.
Inicjatywa #EndPlasticPollution, zorganizowana przez UNEPGRID-Warszawa, zrzesza przedstawicieli biznesu reprezentujących wiele różnych branż, a także ekspertów i naukowców. Skutkiem działania wypracowywanego w ten sposób prawa międzynarodowego, będzie skuteczne ograniczenie zanieczyszczania środowiska tworzywami sztucznymi.Więcej o inicjatywie na stronie: endplasticpollution.eu.
O UNEP/GRID-Warszawa
UNEP/GRID-Warszawa zostało ustanowione 17 września 1991 roku na mocy porozumienia zawartego pomiędzy Programem ONZ ds. Środowiska (UN Environment Programme, UNEP) a rządem polskim reprezentowanym przez ministerstwo właściwe dla ochrony środowiska. Od tego czasu realizuje w Polsce misję Programu Narodów Zjednoczonych ds. Środowiska (UNEP), działając na rzecz zrównoważonego rozwoju.
Funkcjonuje jako jeden z kilku ośrodków globalnej sieci GRID (Global Resource Information Database – światowa baza danych o zasobach Ziemi) utworzonej przez UNEP w celu wzmocnienia efektywnego zarządzania zasobami środowiska. Swoje działania realizuje we współpracy z organizacjami i instytucjami krajowymi oraz zagranicznymi. Jest partnerem jednostek samorządowych, oświatowych oraz firm wdrażających politykę społecznej odpowiedzialności biznesu. UNEP/GRID-Warszawa ma status organizacji pozarządowej i działa w strukturze Narodowej Fundacji Ochrony Środowiska.
Czytaj też: Siedziba Ten Square Games we Wrocławiu: biuro z niskim śladem węglowym |
