Od sanatorium Dłuskich do ośrodka Rewita
Ośrodek Rewita w Kościelisku, usytuowany na południowym stoku Gubałówki, powstał w latach 1898−1902 według projektu Wandalina Beringera. Był wówczas jednym z nowocześniejszych sanatoriów przeciwgruźliczych w Polsce, prowadzonym przez małżeństwo lekarzy Kazimierza i Bronisławę Dłuskich. Fundusze na realizację zespołu udało się pozyskać dzięki zaangażowaniu m.in. Jana Paderewskiego, Henryka Sienkiewicza i Marii Skłodowskiej-Curie, prywatnie siostry Bronisławy Dłuskiej. Gmach sanatorium w Kościelisku przeznaczony był dla 200 pacjentów. Miał własną elektrownię, centralne ogrzewanie i wodociąg, a także salon muzyczny, salę teatralną, bibliotekę, modernistyczną kaplicę i wielką salę jadalną zaprojektowaną na kształt izby góralskiej. Za aranżację wnętrz w duchu secesji odpowiadali członkowie Towarzystwa „Polska Sztuka Stosowana”, w tym m.in. artysta malarz Henryk Uziembło, grafik i rzeźbiarza Jan Rembowski czy scenograf Karol Frycz.
Dwa konkursy na modernizację ośrodka Rewita w Kościelisku
W 1928 roku sanatorium Dłuskich nabyło Ministerstwo Spraw Wojskowych. Wtedy też przeprowadzono pierwszy poważny remont zespołu, w trakcie którego zniszczeniu uległa większość pierwotnego wystroju. Kolejny miał miejsce po wojnie. W jego wyniku całkowicie zmieniono układ wnętrz, dostosowując budynek do potrzeb Wojskowego Domu Wypoczynkowego. W latach 80. gmach obudowano nowymi obiektami hotelowymi o formie wielopiętrowych bloków. Obecnie całym założeniem zarządza spółka AMW Rewita, działająca w ramach nadzorowanej przez MON Agencji Mienia Wojskowego. Już od pięciu przymierza się do generalnej modernizacji kompleksu i dostosowania go do współczesnych standardów zarówno w dziedzinie obsługi gości, jak i wymogów przeciwpożarowych i sanitarnych. Na projekt przebudowy i rozbudowy zespołu pierwszy konkurs architektoniczny ogłosiła w 2018 roku, postępowanie jednak unieważniono, ponieważ złożono tylko jedną pracę. Kolejny spółka zorganizowała w roku 2019. Zadaniem uczestników był nie tylko remont obiektów, ale też m.in. ujednolicenie ich „wizerunku architektonicznego”, nowa aranżacja wnętrz oraz zabudowa patio z przeznaczeniem na przestrzeń konferencyjno-bankietową i nowe zagospodarowanie całego terenu wraz z projektami zieleni, miejscami rekreacji oraz układem komunikacyjnym. Pierwsze miejsce przyznano pracowniom JAZ+ Architekci (Julian Żmijewski, Andrzej Jaworski, Zuzanna Massé-Deda, Aleksandra Zakęś, Patrycja Mroczek, Andrzej Gołaszewski, Maciej Korotko) oraz MOJO architekci (Monika Foretek, Joanna Piotrowska, Karolina Jackowska). Dugie zdobyło biuro MOC Architekci z Katowic (Błażej Janik, Ewa Janik, Szymon Helicki, Krzysztof Kaczmarczyk).
i
Rewita Kościelisko: cztery strefy funkcjonalne
Autorzy podzielili założenie na kilka stref: parkowo-reprezentacyjną z głównym podjazdem i wejściem do hotelu, konferencyjno-ogrodową z wielofunkcyjnym placem na tyłach historycznego budynku, sportowo-rekreacyjną m.in. z górką saneczkową i placem zabaw na niezagospodarowanych dotąd terenach po wschodniej stronie kompleksu oraz aktywnego wypoczynku na północy z boiskami do piłki nożnej i siatkówki plażowej, kortami tenisowymi oraz wielofunkcyjną salą sportową. Uporządkowali też układ dróg wewnętrznych i przestrzeń parkingową, grupując stanowiska dla samochodów w trzech głównych strefach postojowych oddzielonych strefami zieleni i kilku niedużych zespołach (po 10, 7 i 3 miejsca).
i
Sanatorium Dłuskich Plus
Przebudowa i rozbudowa obiektu została zaprojektowana z wykorzystaniem form charakterystycznych dla lokalnej tradycji i z uwzględnieniem wytycznych konserwatorskich. W obrębie dawnego sanatorium Dłuskich zmianie ulegnie jedynie strefa cokołowa. W miejsce kamiennych okładzin i tynku autorzy zaproponowali łamane płyty granitowe pokrywające elewację na wysokości całej pierwszej kondygnacji. Drobne modyfikacje zostaną przeprowadzone również w zakresie obróbek blacharskich balkonów. Z kolei przebudowa północnego skrzydła stanowi twórczą interpretację pierwotnie zaprojektowanego tu budynku. W strefie wejścia głównego zastosowano pionowe podziały okienne z wyraźnie zaznaczonymi, poziomymi, białymi odcięciami. Od strony strefy konferencyjno-ogrodowej odtworzono przylegającą do parteru historyczną galerię i utworzono zadaszenie części ogrodowej kawiarni. Obiekty z lat 80. zyskają spadziste dachy o formie i spadku typowym dla stylu zakopiańskiego. Architekci zaprojektowali w nich lukarny, które – jak tłumaczą – mają przywodzić na myśl szałasy góralskie ustawione na halach. Obniżyli też parapety okien i zastosowali całkowicie przeszklone balustrady w celu zapewnienia możliwie jak najlepszego widoku na panoramę Tatr. Nowe foyer wejściowe zostało dobudowane do północnego skrzydła budynku historycznego. Ma płaski, zielony dach i prostą, neutralną formę harmonizującą z historyczną elewacją, widoczną dzięki w pełni przeszklonej ścianie, zapewniającej jednocześnie dostęp światła słonecznego.
i
Nowe centrum konferencyjno-wypoczynkowe Rewita Kościelisko
W ramach modernizacji obiektu zaproponowano przede wszystkim stworzenie czytelnego układu funkcjonalno-przestrzennego z wyraźnie wytyczonymi ciągami komunikacyjnymi, wyodrębnionymi strefami i płynną komunikacją pomiędzy nimi. Umiejscowienie głównego wejścia i konstrukcja nowego foyer wyznaczają gościom czytelny schemat komunikacyjny prowadzący ich prostą trasą do poszczególnych części obiektu – mieszkalnej z pokojami hotelowymi, centrum konferencyjnego, sali szkoleniowej, kawiarni i baru. Dzięki zastosowanym rozwiązaniom (bezpośrednie wyjścia z centrum konferencyjnego i kawiarni na zewnątrz budynku, osobna komunikacja do części hotelowej) komunikacja gości konferencyjnych nie koliduje z głównymi trasami przemieszczania się gości hotelowych – czytamy w opisie pracy.
i
W środkowej części wschodniego skrzydła, dobudowanego w latach 80., architekci przewidzieli centrum konferencyjne dla 500 osób z możliwością podziału na dwie przestrzenie przy użyciu ścianki mobilnej. Zaplanowali też zachowanie istniejących sal konferencyjnych, przy czym tę znajdującą się w historycznym budynku przekształcili w centrum szkoleniowe na 80 osób. Dla każdej z sal strefy konferencyjnej wytyczono odrębne hole, własne zaplecza sanitarne i magazynowo-techniczne, co zapewnić ma możliwość bezkolizyjnej organizacji kilku niezależnych imprez równocześnie. Z istniejącej przestrzeni gastronomicznej w centralnej części obiektu wydzielono restaurację główną na 300 miejsc. Z kolei w przestrzeni foyer znalazła się nowo utworzona kawiarnia dla 250 gości z zewnętrznym ogródkiem wzdłuż odbudowanej galerii. Po modernizacji w całym kompleksie znajdzie się 220 pokoi 2-osobowych typu standard, 30 apartamentów rodzinnych 3- i 4-osobowych, utworzonych poprzez połączenie części dotychczasowych pokoi, oraz 2 apartamenty VIP.
