Ostatnie lata przyniosły w Polsce dyskusję na temat nowoczesnego odczytywania i interpretowania historii naszego kraju. Jej wynikiem są licznie powstające instytucje kulturalno-badawcze zajmujące się przeszłością Polski oraz, co za tym idzie, konkursy i projekty na budynki muzeów historycznych. Muzeum Józefa Piłsudskiego to jedno z najważniejszych, jakie powstaną w najbliższych latach. Budowniczymi są Fundacja Rodziny Józefa Piłsudskiego założona w 1994 roku przez córki Piłsudskiego Wandę i Jadwigę oraz Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Muzeum znajdować się będzie w podwarszawskim Sulejówku, gdzie marszałek mieszkał wraz z rodziną, a w jego skład wejdzie dawny dom Piłsudskich oraz część nowo projektowana, która pomieści dodatkową przestrzeń ekspozycyjną i bibliotekę. Pomysłodawczynią jest córka Józefa Piłsudskiego, Jadwiga Jaraczewska, zaś autorem projektu jej syn architekt Krzysztof Jaraczewski oraz Radosław Kacprzak. Prezentacja koncepcji nowego muzeum odbyła się 7 listopada 2012 roku w Belwederze w obecności Prezydenta Bronisława Komorowskiego. Następnie wystawa była otwarta dla publiczności w Willi Bzów w Sulejówku w dniach 11-25 listopada 2012 roku. Realizacja wg Wieloletniego Programu Rządowego Budowa Kompleksu Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku przewidziana jest na lata 2014-2016. („Architektura-murator” nr 12/2012)Maciej Miłobędzki: wysublimowanie i racjonalizmPrzybliżanie się do idei muzeum mającego kreować postawy obywatelskie i patriotyczne, pozwalającego odkrywać historię w ścisłym związku z doświadczaniem teraźniejszości, jest fascynującym procesem, a czas poświęcony pracy nad koncepcją stał się naturalnym sprzymierzeńcem architektów. Pierwsze spojrzenie po dwuletniej przerwie na ten ewoluujący projekt pozwala sądzić, że wszystko jest takie, jakim było, ale prawie jednocześnie przychodzi refleksja: zmieniło się nieomal wszystko! Architekci dzielą się właściwie na dwie kategorie: rozwiązywaczy problemów i tych, którzy a priori ustalają jednoznaczną formalną ideę, po czym za wszelką cenę próbują ją utrzymać. Pierwsi gotowi są zmienić całą koncepcję, gdy pojawia się najmniejsza techniczna kolizja, drudzy popadają w niewolę formy, nie modyfikując jej tak długo jak to możliwe. Pomiędzy nimi sytuują się ci, którzy błąkają się, mnożąc kolejne propozycje w nadziei celnego trafienia lub poddają się zewnętrznym, często bezosobowym procesom i procedurom. Projektowanie Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku nie ma nic wspólnego z żadną z tych rozpowszechnionych zawodowych postaw. Proces opiera się na świadomej wizji przyjaznego i otwartego miejsca wymiany wielopokoleniowych doświadczeń – „przedłużonego trwania”, przestrzeni indywidualnych przeżyć. To sprawia, że autorzy nie stają się niewolnikami własnych pomysłów czy zmieniających się tendencji. Wartości i wyobrażenia wyprzedzają działania architektoniczne, weryfikują rodzące się rozwiązania. Gościnność, skromność, godność, trwanie/zakorzenienie, domowość, bezpośredniość, uznane przez autorów za najistotniejsze cechy przyszłego muzeum, dotyczą przede wszystkim osobistych relacji i kontaktów, które zaistnieć mogą przy nie narzucającym się, ale jakże istotnym udziale architektury. Muzeum to, pozostające w symbiozie z naturalnym leśnym krajobrazem, tworzyć będą przecież nie tylko mury, ale i ludzie. (...)(Maciej Miłobędzki)Pełna prezentacja koncepcji projektu muzeum w nr 12/2012 miesięcznika „Architektura-murator”
Na zdjęciu: Model w przekroju. Istniejący Dworek Milusin i nowe Muzeum – połączone relacjami czasowymi, znaczeniowymi i funkcjonalnymi. Tradycyjna muzealna monumentalność znajduje wyraz w hali ekspozycyjnej znajdującej się poniżej terenu, a nie jak zazwyczaj, w holu. Podkreśla to wagę tematu wystawy, a nie ekspozycji; fot. Jan Smaga (zrealizowane dzięki wsparciu fundacji Banku Zachodniego WBK), dzięki uprzejmości Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku
