35 tysięcy książek w dawnym dworcu. Bibliostacja Pobiedziska przyciąga podróżników i czytelników

Spis treści

1. Bibliostacja Pobiedziska. Udane połączenie kolei z kulturą
2. Zaczęło się od remontu dworca. W Pobiedziskach kolej wydała 6,88 mln zł
3. Biblioteka na dworcu. Najpierw długie rozmowy, potem adaptacja
4. Książkomat, strefa seniora i laboratorium przyszłości
5. Inne „Metamorfozy na Plus”. Zobacz najbardziej spektakularne przemiany!

Bibliostacja Pobiedziska. Udane połączenie kolei z kulturą

Z dworców kolejowych robi się w Polsce biblioteki, muzea, sale widowiskowe. Tylko czy zawsze warto? – pytaliśmy w 2024 r. Przekształcanie dawnych budynków kolejowych w obiekty związane z kulturą raz wychodzi lepiej, a raz gorzej. Tym bardziej więc zasługują na docenienie inwestycje, w przypadku których ta niełatwa sztuka się udała.

Bibliostacja Pobiedziska to przykład, że w starym dworcom można dać nowe życie, zachowując jednocześnie ich pierwotną funkcję. XIX-wieczny dworzec w Pobiedziskach (woj. wielkopolskie) wciąż służy pasażerom pociągów, a zarazem jest prężnie działającą biblioteką i ważnym ośrodkiem życia kulturalnego.

– W cyklu „Metamorfozy na Plus” prezentujemy przedsięwzięcia, dzięki którym zapomniane historyczne obiekty i wnętrza otrzymują drugie życie za sprawą pasjonatów, racjonalnych biznesmenów, rzetelnych samorządowców, czy wreszcie – niespokojnych dusz... Wszyscy oni ożywiają dzięki swoim wizjom dorobek umysłów i rąk pokoleń architektów, inwestorów i budowniczych, którzy na placu budowy zostawili przed laty nadzieję, że ich dzieło ucieszy w odległej przyszłości jeszcze niejedno oko…

Zaczęło się od remontu dworca. W Pobiedziskach kolej wydała 6,88 mln zł

Wybudowany w 1872 r. dworzec kolejowy w Pobiedziskach dotrwał do naszych czasów w całkiem niezłym stanie, zwłaszcza na tle licznych w Polsce zrujnowanych dworców (by wspomnieć tylko zawilgocony dworzec w Chebziu). Jednak i na nim czas odcisnął swoje piętno. W 2015 r. wraz z modernizacją linii kolejowej Poznań Wschód - Skandawa w Pobiedziskach przebudowano układ torowy oraz perony. Sam XIX-wieczny budynek musiał jednak poczekać na swoją kolej jeszcze kilka lat.

W 2020 r. dzięki unijnemu dofinansowaniu w ramach Programu Inwestycji Dworcowych rozpoczął się remont zabytku, który ostatecznie trwał blisko dwa lata i kosztował 6,88 mln zł.

Renowację przeszła elewacja budynku wraz z ceglanymi detalami architektonicznymi oraz oliwkowo-zielona, odtworzona na wzór historycznej, stolarka okienna i drzwiowa. Na elewacji dworca pojawiły się również nowe, podświetlane szyldy z nazwą stacji, napis „dworzec kolejowy” oraz oprawy oświetleniowe, które nocą podkreślają bryłę obiektu. Zmiany zaszły też wewnątrz dworca. Przestrzeń obsługi podróżnych składa się z nowocześnie urządzonej poczekalni. (...) W jej bezpośrednim sąsiedztwie znalazły się pomieszczenie kasy biletowej oraz toalety

– informowało w 2022 r. Ministerstwo Infrastruktury.

Remont budynku dworca wiązał się również z wprowadzeniem rozwiązań ekologicznych oraz zwiększeniem dostępności. Zlikwidowano bariery architektoniczne i wprowadzono udogodnienia dla osób z niepełnosprawnościami (m.in. winda, pętla indukcyjna), a w ocieplonym od wewnątrz budynku zainstalowano pompę ciepła. Pojawił się także system zarządzania budynkiem (BMS) oraz monitoring. Jak podaje resort infrastruktury:

Inwestorem były Polskiej Koleje Państwowe SA. Wykonawcą robót budowlanych firma Agrobex Sp. z o.o., a dokumentację projektową przebudów opracowała pracownia architektoniczna WK Architekci ze Swarzędza.

Biblioteka na dworcu. Najpierw długie rozmowy, potem adaptacja

Jeszcze zanim rozpoczął się remont dworca prowadzony przez PKP S.A., władze Pobiedzisk miały wizję umieszczenia w budynku nowej siedziby biblioteki miejskiej. Gmina rozpoczęła rozmowy z kolejarzami za kadencji burmistrz Doroty Nowackiej. Przedstawiono wówczas także projekt architektoniczny.

Finał rozmów, podpisanie umowy z PKP i zabezpieczenie funduszy na inwestycję w kwocie 1 mln zł nastąpiło już w kolejnej kadencji, pod przewodnictwem burmistrza Ireneusza Antowiaka. W 2022 r., tuż po zakończeniu remontu przez kolejarzy, na potrzeby przyszłej Bibliostacji wynajęto 425 m² powierzchni w stanie deweloperskim. W październiku tego samego roku rozpoczęły się prace wykończeniowe i adaptacyjne. Przy realizacji inwestycji nie obeszło się bez współpracy z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Instytutem Książki.

• Sprawdź również: Obserwatorium Astronomiczne w Tymcach na Podkarpaciu. Kiedyś było zdewastowaną kolejową wieżą ciśnień

Wspólne działania władz samorządowych i dyrektor Biblioteki [Małgorzaty Halber – przyp. red.] pozwoliły na zabezpieczenie funduszy z gminnego budżetu, złożenie wniosku do Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2,0 – Infrastruktura Bibliotek 2021-2025. W efekcie zrealizowano inwestycję o wartości przekraczającej 1 700 000 zł. Powstał projekt adaptacji w Pracowni Piotra Drojeckiego, który po konsultacjach z mieszkańcami, współpracą Future Labs i pracownią architektoniczną Biedermann-Wide nabrał ostatecznego kształtu

– informował Urząd Miasta i Gminy w Pobiedziskach.

Książkomat, strefa seniora i laboratorium przyszłości

Roboty budowlane zakończyły się uroczystym otwarciem nowego obiektu z początkiem września 2023 r. W nowej Bibliostacji Pobiedziska znalazły się:

• wypożyczalnie dla dzieci, młodzieży oraz osób dorosłych (łącznie ok. 35 tys. pozycji),
• czytelnia,
• stanowiska komputerowe z drukarką,
• multimedialna scena z trybuną,
• strefa wi-fi,
• przestrzeń dla dzieci z rodzicami,
• strefa seniora,
• sala warsztatowa,
• Laboratorium przyszłości ze strefą nagrań,
• książkomat przed biblioteką.

Nowa siedziba Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy Pobiedziska im. Łukasza Opalińskiego, jak widać po tej liście, pełni rolę nie tylko biblioteki, ale także jednego z najważniejszych ośrodków kulturalnych w Pobiedziskach i okolicy. Odbywają się tu liczne wydarzenia kulturalne, a młodzież może nie tylko czytać i wypożyczać książki, ale też m.in. rozwijać zainteresowania grami planszowymi czy programowaniem.

Jednocześnie dworzec zachował funkcję kolejową. Działa tu poczekalnia dla pasażerów z kasami i toaletami, czynne są też zadaszone perony.

Ważnym elementem wystroju Biblioteki jest odniesienie się do dziejów Ziemi Pobiedziskiej. Powstały grafiki z wizerunkami osobistości związanych z Pobiedziskami, gabloty z artefaktami

– podkreślają urzędnicy.

Inne „Metamorfozy na Plus”. Zobacz najbardziej spektakularne przemiany!

W naszym cyklu „Metamorfozy na Plus” odwiedzamy miejsca, w których współcześni wizjonerzy i inwestorzy przywracają do świetności dorobek swoich poprzedników. Do tej pory zwróciliśmy uwagę m.in. na takie obiekty jak odrestaurowane dworce kolejowe, pałace, dworki, budynki fabryczne, świątynie, kamienice i domy jednorodzinne.

Chcesz zobaczyć więcej niezwykłych przemian budowli z całej Polski? Poznaj inne artykuły z cyklu „Metamorfozy na Plus”.