Spis treści
- Galeria Rzeczna, mały MSN - cud nad Nacyną - już otwarty. Wokół nowe, troskliwie zaplanowane centrum Rybnika
- Galeria Rzeczna, mały MSN - funkcjonalne pudełko na sztukę i miejsce spotkań
- Galeria Rzeczna, mały MSN, była wyzwaniem urbanistycznym; w projekcie ważny był prosty plan
- Obecne funkcjonowanie Galerii Rzecznej, małego MSN-u - Centrum Edukacji Artystycznej w Rybniku
Galeria Rzeczna, mały MSN - cud nad Nacyną - już otwarty. Wokół nowe, troskliwie zaplanowane centrum Rybnika
Nina Giba, kierowniczka otwartej trzy miesiące temu Galerii Rzecznej w Rybniku, nazywa jej powstanie cudem nad Nacyną. Nad Wisłą stoi już MSN, który zostanie otwarty już jesienią, a dużo mniejszy Rybnik niespodziewanie otrzymał pierwszy z prawdziwego zdarzenia budynek muzealny. Warto podkreślić, że nie jest to przerobiony z istniejącego starego obiektu, tylko kompletnie nowy. Swoją pudełkowatą bryłą z otworem w dachu i białą, reprezentacyjną klatką schodową wewnątrz rzeczywiście nasuwa skojarzenie z MSN-em, tylko w odmianie szarej i nieco mniejszej. W ciągu zaledwie trzech miesięcy od otwarcia działo się tam już bardzo dużo, choć pracownicy wciąż chcą zawalczyć o jeszcze więcej publiczności z Rybnika. Kierowniczka galerii podkreśla, że w centrum miasta mógł powstać kolejny sklep, ale już teraz udało się stworzyć przestrzeń w całości podporządkowaną mieszkańcom i piękną. W ramach projektu Strefa Rzeczna udało się tu bowiem otworzyć także ładny wielopoziomowy parking, obrośnięty bluszczem i niesamowity budynek Towarzystwa Budownictwa Społecznego. Niedawno miasto postanowiło oddać galerii też plac pomiędzy jej budynkiem a rzeką Nacyną. W niedalekiej przyszłości powstanie tam park rzeźby.
Czytaj też:
i
Galeria Rzeczna, mały MSN - funkcjonalne pudełko na sztukę i miejsce spotkań
Jak opowiadał "A-m" architekt Paweł Skóra, który wygrał konkurs na CEA w Rybniku, budynek w założeniu nie miał ściągać uwagi na siebie, tylko na pokazywaną w nim sztukę i odbywające się tam wydarzenia.
- Ma plan wiatraczka, z wejściami z każdej z czterech stron - żadna z fasad nie jest dominująca, nie ma tyłów. W zamierzeniu goście mogą wchodzić ze wszystkich stron i spotykać się w przestronnym hallu z pięknymi schodami.
- Budynek jest dwukondygnacyjny, szary na elewacji i biały w środku - to ostatnie jest w powszechnym mniemaniu najlepszym rozwiązaniem w galeriach sztuki.
- Ma być przede wszystkim funkcjonalny, choć nie da się ukryć, że są też ograniczenia - przez istniejące drzwi nie da się wnieść dzieł sztuki dowolnych rozmiarów.
- Jest symetryczny i kwadratowy.
- Na dole ma szatnię i bileterię a na górze przestrzeń wystawienniczą.
- Na parterze są też dwie sale, w których można organizować spotkania i które da się w razie potrzeby połączyć w jedną większą.
- Projektowany był tak, żeby był najbardziej uniwersalny - miasto zostawiło projektantom wolną rękę w wielu sprawach.
- Nad środkowym hallem o wysokości około 10 metrów znajduje się świetlik.
- Budynek, będący siedzibą Centrum Edukacji Artystycznej i Galerii Rzecznej, łączy cechy galerii sztuki i centrum kultury.
Galeria Rzeczna, mały MSN, była wyzwaniem urbanistycznym; w projekcie ważny był prosty plan
i
Paweł Skóra opowiadał, że galeria powstawała bardzo długo. W komisji konkursowej przewodniczącą była Jasna Strzałkowska-Ryszka, legenda Sarpu i projektantka pierwszej linii metra w Warszawie a prywatnie żona jednego z rzeźbiarzy, których Rybnik chciał uhonorować w nowym budynku oddanym kulturze. Lokalne środowisko artystyczne zauważyło, że w mieście brakuje jakiejkolwiek przestrzeni wystawienniczej, która umożliwiałaby pokazywanie aktualnych w kraju wystaw. Chciano także wypromować cenionych artystów pochodzących z Rybnika a nieco w nim być może zapomnianych - rzeźbiarzy Adolfa Ryszkę i Edwarda Sitka. Nie było natomiast od początku jasne, jak dokładnie będzie wyglądała najbliższa okolica obecnej Galerii Rzecznej. Wcześniej w jej miejscu była oficyna jednej z kamienic stojących obok Rynku. Wiadomo było, że coś się pozmienia także wokół, ale nie było w pełni wiadomo jak - trzeba było więc zaproponować projekt adekwatny przy wszelkich scenariuszach, a do tego zmieścić go w dość ciasnym budżecie (budowa trwała zresztą tyle, że kosztorys był aktualizowany). Zdecydowano się na czyste, symetryczne założenie i budynek w typie punktowym, z drzwiami poprzesuwanymi względem osi elewacji i opaską wyłożoną kostką brukową dookoła. Na późniejszym etapie inwestor dołożył pasy zieleni. Dla Pawła Skóry najważniejsza była funkcjonalność, urbanistyka i plan. Chciał, żeby CEA było przede wszystkim dobrym tłem dla rzeźb. Zadbano jednak, tak jak należy w wyjątkowych budynkach, które powstają w wyniku konkursów a nie zwykłych przetargów, i o pewną efektowność, włącznie ze stosowanym w takich przypadkach ukryciem nieestetycznych elementów instalacji, które nie szpecą dachu budynku z góry.
i
Obecne funkcjonowanie Galerii Rzecznej, małego MSN-u - Centrum Edukacji Artystycznej w Rybniku
Cała górna kondygnacja jest jedną strefą wystawową. Pierwszą wystawą, którą można w tej chwili oglądać, jest wystawa rzeźb Adolfa Ryszki. Można tu też oglądać głośną wystawę zdjęć Chrisa Niedenthala, która przyjechała z warszawskiego Domu Spotkań z Historią. W planach jest wystawa Sitka, dwa wydarzenia w ramach festiwalu fotografii i wiele innych - wszystko bez wątpienia na najwyższym poziomie artystycznym i wystawienniczym. Rybnik zyskał miejsce poświęcone najlepszej sztuce, do którego warto jest się też wybierać spoza niego na zorganizowane wewnętrznie oraz przyjezdne wystawy. Jednak pokazy z zakresu sztuk plastycznych to nie wszystko - już ruszyły pełną parą wydarzenia oswajające ze sztuką i promujące ją oraz troskę o najbliższe otoczenie, adresowane do osób w każdym wieku, od niemowląt (!) po seniorów. Budynek jest całkowicie dostępny i choć aby otworzyć drzwi osobom na wózkach musi ktoś do nich podejść, mamy z wózkami odwiedzają go już licznie i są zadowolone. Niedługo będzie cykl Archiprzygody, edukujący, w zakresie dbałości o otoczenie miejskie, dzieci i młodzież, na które Centrum stawia duży nacisk. Na jego stronie internetowej czytamy:
Naszym celem jest prezentacja i promocja polskiej sztuki współczesnej, a przede wszystkim rodzimego malarstwa, rzeźby i fotografii – upowszechnianie ich sensu i wartości, z wykorzystaniem różnych metod i form. Budowanie kapitału ludzkiego wokół idei wywodzących się ze sztuki. Tworzenie platformy wymiany myśli pomiędzy artystkami i artystami a społeczeństwem. Wspieranie widoczności autorów i autorek oraz prezentacja i promocja tych wywodzących się z Rybnika.
i
