Pawilon architektury Zodiak w Warszawie
Idea pawilonu stanowi pomost pomiędzy pokoleniami warszawskich architektów. Niesie uznanie dla dokonań modernistów, a jednocześnie podkreśla znaczenie spraw całkowicie nam współczesnych – o renowacji modernistycznego pawilonu Zodiak, jego nowej funkcji i roli w założeniu Ściany Wschodniej piszą Krzysztof Mycielski i Jerzy S. Majewski. W numerze także wypowiedź głównego projektanta, Szymona Kalaty, oraz autorów zagospodarowania placu przed pawilonem, Bartłomieja Gowina i Krzysztofa Siuty. Historię obiektu i kulisy konkursu na jego odbudowę opisuje Tomasz Żylski.

-
Widok ogólny na pawilon od strony pasażu Wiecha; plac przed budynkiem zaprojektowany został przez krakowską pracownię Gowin&Siuta; Fot. Marcin Czechowicz -
Widok z dachu Domów Centrum; Plac przez budynkiem stanowi integralną część pasażu Wiecha, spinającego założenie Ściany Wschodniej; Fot. Marcin Czechowicz -
Czarną bryłę górnej kondygnacji budynku zdobił od strony pasażu neon projektu Jana Bogusławskiego, przedstawiający ekliptykę z naniesionymi znakami zodiaku; Fot. Grażyna Rutowska/ Archiwum NAC -
Kawiarnia Zodiak w 1969 roku; Fot. Grażyna Rutowska/ Archiwum NAC -
Taras kawiarni z widoczną mozaiką projektu Marii Leszczyńskiej; Fot. Grażyna Rutowska/ Archiwum NAC -
Parterowy pawilon usługowy Zodiaku mieścił m.in. kwiaciarnię; Fot. Grażyna Rutowska/ Archiwum NAC -
I nagroda w konkursie na zagospodarowanie terenu przed pawilonem Zodiak, autorzy: Gowin Siuta; Il. Archiwum organizatora konkursu OW SARP -
I nagroda w konkursie na plac przed pawilonem Zodiak; Il. Archiwum organizatora konkursu OW SARP -
II nagroda w konkursie na zagospodarowanie terenu przed pawilonem Zodiak, autorzy: Rebeka Czaja, Kinga Łukasińska, Michał Wasielewski; Il. Archiwum organizatora konkursu OW SARP -
II nagroda w konkursie na plac przed pawilonem Zodiak; Il. Archiwum organizatora konkursu OW SARP -
II nagroda w konkursie na plac przed pawilonem Zodiak; Il. Archiwum organizatora konkursu OW SARP -
III nagroda w konkursie na zagospodarowanie terenu przed pawilonem Zodiak, autorzy: Magdalena Siemienowicz, Jakub Kupikowski, Małgorzata Czekajło, Marcin Gliwiński; Il. Archiwum organizatora konkursu OW SARP -
III nagroda w konkursie na plac przed pawilonem Zodiak; Il. Archiwum organizatora konkursu OW SARP -
III nagroda w konkursie na plac przed pawilonem Zodiak; Il. Archiwum organizatora konkursu OW SARP -
Odtworzony neon Zodiak umieszczony został na dachu pawilonu; Fot. Marcin Czechowicz -
Boczna elewacja pawilonu od strony Chmielnej. W głębi widać wychodzącą z niego rynnę z fontanną, stanowiącą symboliczną granicę placu przed budynkiem; Fot. Marcin Czechowicz -
Zielone kubiki na placu przed pawilonem – wertykalne ogrody zimo-zielone; Fot. Marcin Czechowicz -
Na placyku przed pawilonem Zodiak stanęły ściany z żywą zielenią podobne do tych, które ożywiają Rynek w Katowicach; Fot. Marcin Czechowicz -
Pawilon przylega do ściany szczytowej kina Atlantic, która nie została poddana żadnym pracom remontowym. Na zdjęciu widać odtworzony neon Zodiak wykonany w pracowni Jacka Hanaka; Fot. Marcin Czechowicz -
Ścianę na pierwszym piętrze pawilonu, przeznaczonym na potrzeby miasta, ozdobiła stylizowana syrenka Picassa; Fot. Marcin Czechowicz -
Po dawnym tarasie kawiarni pozostawiono jego fragmenty zarówno od frontu pawilonu, jak i w miejscu, gdzie łączy się on z dawnym barem samoobsługowym Zodiak (obecnie fastfood i siłownia). Elementy zewnętrznej pergoli wewnątrz budynku łagodnie przechodzą w stropy; Fot. Marcin Czechowicz -
Stylizowane na lata 60. ażurowe kratownice z odlewanych na miejscu prefabrykatów wykorzystano do osłonięcia od zewnątrz części szklanych ścian; Fot. Marcin Czechowicz -
Pergola nad pozostawionym fragmentem tarasu pomiędzy pawilonem a dawnym barem samoobsługowym Zodiak. W głębi zmodernizowane przed kilku laty elewacje Domów Towarowych Centrum; Fot. Marcin Czechowicz -
Sala na piętrze pawilonu. Uwagę zwraca strop, nawiązujący formą do kształtu dawnej pergoli oraz wykonane z lastryko posadzki; Fot. Marcin Czechowicz -
Fragment mozaiki wykonanej ze szklanej stłuczki autorstwa Magdaleny Łapińskiej-Rozenbaum. Częściowo materiał został odzyskany z niewielkich pozostałości pierwotnej mozaiki, zdobiącej taras letniej kawiarni; Fot. Marcin Czechowicz -
Fragment tarasu z donicami z zielenią; Fot. Marcin Czechowicz -
Do stylistyki dawnego pawilonu nawiązują ażurowe schody wprowadzone teraz do wnętrza budynku; Fot. Marcin Czechowicz -
Mozaika, która pierwotnie znajdowała się na tarasie kawiarni, teraz w nowym kształcie odtworzona została przez Magdalenę Łapińską- -Rozenbaum we wnętrzu klatki schodowej; Fot. Marcin Czechowicz -
Sytuacja. Oznaczenia 1 – pawilon Zodiak; 2 – rotunda PKO; 3 – dom handlowy WARS; 4 – dom handlowy SAWA; 5 – dom handlowy Junior; 6 – kino Atlantic -
Rzut parteru. Oznaczenia 1 – sala wielofunkcyjna; 2 – restauracja; 3 – pomieszczenie biurowe; 4 – klatka schodowa; 5 – pomieszczenie techniczne -
Rzut poziomu +1. Oznaczenia 1 – pomieszczenie biurowe; 2 – sala konferencyjna; 3 – taras -
Rzut poziomu -1. Oznaczenia: 1 – sala wielofunkcyjna; 2 – zaplecze gastronomii; 3 – zaplecze ekspozycji; 4 – pomieszczenie techniczne -
Przekrój A-A -
Przekrój B-B