Starówka w Stargardzie Szczecińskim - odtworzenie linii zabudowy dawnego kwartału. Fot. Juliusz Sokołowski

i

Autor: Juliusz Sokołowski Starówka w Stargardzie Szczecińskim - odtworzenie linii zabudowy dawnego kwartału.

Starówka w Stargardzie Szczecińskim. Projekt pracowni Studio A4

2013-04-03 13:10

Architekci ze szczecińskiej pracowni architektonicznej Studio A4 odtworzyli linię zabudowy kwartału zniszczonego w 1945 roku Stargardu Szczecińskiego. Nowa starówka nie jest postmodernistycznym pastiszem, elewacje pozbawiono historyzujacej dekoracji i koloru

Nazwa obiektu Zabudowa kwartału Starego Miasta w Stargardzie Szczecińskim
Adres obiektu Stargard Szczeciński, rejon ulic Grodzkiej, Bolesława Chrobrego, Kazimierza Wielkiego, Targ Drzewny
Autorzy Studio A4 Spółka Projektowa, architekt Jacek Lenart
Współpraca autorska architekci Bartosz Balejko, Tomasz Kondarewicz, Iwona Kosmala-Dumin, Dorota Zaleska, Tatiana Balcerzak (badania reliktów historycznych piwnic, konserwatorska koncepcja kształtowania obiektu), Anna Dziel-Jasek, Marta Werbel, Jaume Cassanyer, Irena Kukla (projekt zabezpieczenia i konserwacji reliktów historycznych piwnic)
Architektura wnętrz architekci Tatiana Balcerzak, Iwona Kosmala-Dumin
Architektura krajobrazu architekt Dominika Szerniewicz
Konstrukcja KBI Konstrukcje Budowlane i Inżynierskie
Generalny wykonawca FBHU Modehpolmo
Inwestor FBHU Modehpolmo
Powierzchnia terenu 11534.0 m²
Powierzchnia zabudowy 10834.0 m²
Powierzchnia użytkowa 27283.0 m²
Powierzchnia całkowita 31731.0 m²
Kubatura 141530.0 m³
Projekt 2005 (wstępny), 2008-2009 (badania konserwatorskie i archeologiczne); 2009-2010 (projekt budowlany)
Data realizacji (początek) 2010
Data realizacji (koniec) 2012
Koszt inwestycji ok. 70 000 000 zł

Zniszczona starówkaStare Miasto w Stargardzie Szczecińskim zostało niemal doszczętnie zniszczone podczas działań wojennych w 1945 roku. W drugiej połowie XX wieku kilka średniowiecznych obiektów odtworzono, a gęsto zabudowany kwartałami niewielkich kamienic teren w obrębie murów obronnych wypełniła niemal setka typowo osiedlowych bloków. Zgrupowano je wokół otwartej przestrzeni kilkakrotnie większej od dawnego rynku. Na jej części powstały pawilony handlowe, resztę zajęły parkingi i zieleńce. Pamięć o historycznych walorach Starego Miasta jednak nie wygasła. Mieszkańcy bloków w ramach ich termorenowacji namalowali na ścianach kolorowe zarysy kamieniczek. W ostatnich latach odnowiono stargardzki rynek, restauracji wciąż poddawane są miejskie obwarowania. Z kolei prywatny inwestor zdecydował się na wypełnienie pustej, centralnej przestrzeni starówki nową zabudową z galerią handlową. Odbudowa kwartałuGaleria ta zajęła w całości jeden z historycznych kwartałów. Konserwatorzy zabytków postawili warunek odtworzenia jego gabarytów, zaś architekci ze szczecińskiego Studia A4 uznali, że projekt daje realną szansę na próbę odbudowy fragmentu miasta ze zniszczeń wojennych. Przez ponad rok prowadzono prace archeologiczne i archiwalne, które doprowadziły do precyzyjnego odwzorowania linii zabudowy i podziałów na poszczególne kamienice. Zabezpieczono też ich najstarsze, średniowieczne relikty. W efekcie pośród bloków wyrósł mglisty fantom przedwojennego Stargardu. Linie zabudowy gną się tu, powtarzając zawiłości geometrii odkopanych fundamentów. Szczyty i gzymsy poszczególnych fragmentów odtwarzają bryły takie, jakie były bezpośrednio przed 1945 rokiem. Całe wnętrze wypełnia zaś nowoczesna galeria handlowa z przeszło pięćdziesięcioma lokalami usługowymi połączonymi pasażami ponad podziemnym parkingiem dla klientów. Jednopoziomowe centrum handlowe nie mogło odtworzyć gabarytów przedwojennej, trzy i czterokondygnacyjnej tkanki, na jego stropie nabudowano więc wzdłuż fasad dwie lub trzy kondygnacje mieszkań. W ten sposób historyczny program handlowo-mieszkalnego kwartału miejskiego został dostosowany do ekonomicznych i konserwatorskich wymogów współczesnych inwestycji (...)Więcej o odbudowie kwartału starówki w Stargardzie Szczecińskim według projektu Studia A4: miesięcznik „Architektura-murator” numer 4/2013, s. 72