fotka z /zdjecia/008_Kunsthalle_a.jpg

i

Autor: Archiwum Architektury

White Cube w Berlinie

2009-01-15 1:00

Tymczasowe Centrum Sztuki zaprojektował wiedeński architekt Adolf Krischanitz. Kubiczny pawilon o lekkiej, drewnianej konstukcji, tekturowo-gipsowych ścianach, pokryty "plastikową skórą" naciągniętą na stalowe rusztowanie, stał się nośnikiem obrazu dla prac artystów.

Centrum Berlina znajduje się w fazie przeobrażeń. Na północy za klasycystycznym Ogrodem Zamkowym (Lustgarten) widnieje schinklowskie Muzeum wraz z Katedrą, na wschodzie na ostateczną rozbiórkę czekają wieżyczki schodów, pozostałości po dawnym Pałacu Republiki. Środkowa część Placu Zamkowego została już częściowo pokryta pasami zieleni i drewnianymi kładkami, pod którymi znajduje się teren wykopaliskowy średniowiecznego klasztoru – pomiędzy nimi rozpościera się widok na wieżę telewizyjną. Kolejny kontrapunkt stanowi usytuowany na zachodnim krańcu placu pawilon wystawowy, który przez dwa lata współtworzyć będzie atmosferę tego miejsca.

W pobliżu 300-metrowej wieży komunikacyjnej, na terenie dawnego Pałacu Republiki - siedziby parlamentu, powstał projekt odbudowany Zamku Cesarskego - główna fasada dawnego zamku zostanie zrekonstruowana do 2013 roku. Pośrednio wykorzystując wciąż jeszcze pusty teren, władze miasta podczas publicznej debaty zadecydowały, że w kwietniu 2008 roku zostanie otwarty White Cube - tymczasowe Centrum Sztuki, zaprojektowane przez wiedeńskiego architekta Adolfa Krischanitz'a z pracowni Architekten Krischantz & Frank. Architekt o wieloletnim doświadczeniu w projektowaniu objektów wystawowych, ma na koncie między innymi realizacje obydwu hal przy Karlsplatz w Wiedniu oraz Muzeum Rietberga w Zurychu. Berliński tymczasowy pawilon wystawowy (temporäre Kunsthalle) na Placu Zamkowym (Schlossplatz) oferuje miastu z zewnątrz powierzchnię projekcyjną, a w swych wnętrzach duże pomieszczenie wystawowe z wpisaną księgarnią oraz kawiarnią. Około 600 m2 powierzchni wystawienniczej otwarto na Berlinbienale 2008. Budynek mierzący 56 metrów długości, 20 metrów szerokości i 11 metrów wysokości o lekkiej, drewnianej konstukcji, tekturowo-gipsowych ścianach, pokryty wymienną "plastikową skórą naciągniętą na stalowe rusztowanie, stał się nośnikiem obrazu dla prac artystów.

Z zewnątrz pawilon funkcjonuje jako kolorystyczna plama kształtująca przestrzeń miasta. Niebieski kolor obecnej wersji fasady zaprojektowanej przez Gerwalda Rockenschauba jaśnieje na odległość kilku kilometrów aż po Alexanderplatz. Dychotomia tego co wewnątrz i na zewnątrz realizuje się w dialogu pomiędzy minimalizmem a luksusem; „esencją” tego architektonicznego rozwiązania jest napięcie pomiędzy prostym rozwiązaniem a perfekcyjnym wzornictwem. W ograniczonym budżecie, pawilon miał mieć konstrukcję umożliwiającą jego szybki montaż i demontaż. Krischanitz zdecydował się na gotowe elementy drewniane, wypełnione od wewnątrz wełną mineralną, zaś z zewnątrz usztywnione płytami cementowymi z domieszką włókien, tak, że obiekt mógł powstać w stanie surowym w ciągu zaledwie trzech tygodni. Z drugiej zaś strony trzeba było uwzględnić znaczenie miejsca i sprostać wymogom sztuki, gdy idzie o proporcje i rozwiązania formalne. Podwójna symetria osiowa oraz proporcje 2:3 dla powierzchni wystawowej i 1:2 w stosunku wysokości do szerokości nawiązują do architektonicznego kanonu. Z dużą dbałością o szczegół, Krischanitz zaprojektował również konstrukcję nośną, różnicując szerokość ułożonych diagonalnie elementów dźwigara kratowego w zależności od ich obciążenia (rozciągającego lub ściskającego).

Pierwsza wystawa w pawilonie stała się udziałem Candice Breitz z RPA. Trzy instalacje video jej pomysłu King, Queen oraz Working Class Hero pokazują fanów Michaela Jacksona, Madonny oraz Johna Lennona śpiewających ich piosenki w stylu karaoke. Na każdą z gwiazd przypada po jednym utworze zmontowanym z fragmentów nagrań nawet 25 rożnych wykonań. Podczas oglądania moment identyfikacji z gwiazdą niepostrzeżenie przechodzi z anonimowego wykonawcy na widza.

Tymczasowy pawilon wystawowy daje szansę zaprezentowania się zagranicznym artystom, zaś berlińska publiczność zyskała przestrzeń ekspozycyjną w samym centrum miasta. Inicjatorami pomysłu na obecności współczesnej architektury, sztuki i współczesnego wzornictwa w przestrzeni publicznej byli Constanze Kleiner i Coco Kühn, później reprezentowane przez Cube Kunsthalle GmbH. Sfinansowało go grono prywatnych sponsorów, a od momentu zatwierdzenia jesienią 2007 roku znajduje się pod patronatem berlińskiego senatu.