Krótka historia Szkieletora
Krakowski Szkieletor – niedoszła siedziba Naczelnej Organizacji Technicznej – był jedynym rozpoczętym (i niedokończonym!) budynkiem wchodzącym w skład założenia Nowego Centrum Krakowa. Jego koncepcja powstała w ramach konkursu ogłoszonego w 1968 roku. Zwyciężył zespół w składzie: Zdzisław Arct, Krzysztof Leśniodorski, Ludwik Konior i Ewa Dworzak. Budowa rozpoczęła się w 1975 roku. Obiekt miał składać się z dwóch części: wysokiej (ponad 96-metrowa wieża) – mieszczącej sale administracyjne, szkoleniowe i konferencyjne, taras widokowy z kawiarnią, jak również pokoje hotelowe – oraz niskiej – z dwupiętrową salą kongresową na 500 osób z zapleczem, garażem podziemnym, strefą gastronomiczno-usługową i pomieszczeniami technicznymi.Z powodu kryzysu gospodarczego realizację Szkieletora wstrzymano pod koniec lat 70. Do tego momentu udało się wykonać część żelbetowego garażu podziemnego, skrzyniowy fundament i stalową konstrukcję wieży, stalową konstrukcję sali kongresowej, trzony komunikacyjne i instalacyjne oraz żelbetowe stropy na blasze trapezowej.
W części nadziemnej konstrukcja wieży została wykonana jako układ przestrzennych ram stalowych opartych na module 600 x 600 cm, natomiast w części podziemnej w postaci sztywnego, żelbetowego układu słupowo-belkowo-płytowego (skrzynia fundamentowa). W konstrukcji stalowej można było wyróżnić 12 różnych przekrojów słupów o wymiarach zewnętrznych od 529 x 529 mm do 714 x 714 mm.
Były to elementy spawane, wykonane z blach o grubości od 19 do 40 mm. Belki główne szkieletu to blachownice stalowe o wysokości od 400 do 700 mm i szerokości pasów od 200 do 260 mm. Stropy wykonano w postaci cienkich, żelbetowych płyt na szalunku traconym z blachy trapezowej. W obrysie środkowego traktu zlokalizowano żelbetowy pion ewakuacyjnej klatki schodowej, zespoły szybów windowych i instalacyjnych. Zaprojektowane jako elementy samonośne, oddylatowane od stalowej konstrukcji, nie spełniały żadnej roli usztywniającej. Pozwoliło to na ich rozebranie bez szkody dla stabilności samej wieży.
To artykuł, do którego dostęp mają prenumeratorzy cyfrowej „Architektury-murator”.Chcesz dalej czytać ten tekst?
