Słowo architekta. Opowieści o architekturze Polski Ludowej

i

Autor: serwis prasowy Fragment okladki książki „Słowo architekta. Opowieści o architekturze Polski Ludowej”

Architekci PRL-u

Błażej Ciarkowski o architekturze Polski Ludowej

2023-08-29 12:14

Nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego ukazała się właśnie książka „Słowo Architekta. Opowieść o architekturze Polski Ludowej” autorstwa Błażeja Ciarkowskiego. To kilkadziesiąt rozmów z wybitnymi twórcami, których szczyt działalności projektowej przypadł na lata 1945-1989.

W latach 60. i 70. człowiek siedział w domu i albo pił wódkę, albo myślał. Był czas na myślenie, bo nie było co robić. Francuz, Niemiec czy Amerykanin ciągle pracował, a ten się nudził. Wobec tego robił konkursy – opisywał genezę międzynarodowych sukcesów polskich projektantów architekt Stefan Müller. Czy rzeczywiście szarzyzna peerelowskiej codzienności zmuszała do ucieczki w sferę wyobraźni, a fantastyczne wizje nowoczesnych budynków miały być odskocznią od projektowania nudnych osiedli z wielkiej płyty? A może to zasługa organizacji wielobranżowych biur projektów i doskonałej edukacji, jaką młodzi polscy projektanci odebrali od starych mistrzów? By spróbować odpowiedzieć na te pytania, Błażej Ciarkowski postanowił wsłuchać się w głosy wybitnych architektów działających w latach 1945-1989.

Kilkadziesiąt wywiadów, setki anegdot, różne stanowiska i wybory – to wszystko tworzy rozproszoną strukturę książki „Słowo architekta. Opowieści o architekturze Polski Ludowej”. Mnogość osobistych narracji i wspomnień układa się tu w wielowarstwowy obraz, w którym pojęcie „prawdy” stale podlega negocjacjom. Zamiast jednej, wiodącej ścieżki interpretacyjnej autor przedstawia wielość równoprawnych, indywidualnych mikrohistorii – fascynujących i niejednoznacznych jak architektura tamtych czasów. Książka nie jest analizą najważniejszych realizacji i projektów, lecz próbą zaprezentowania różnych narracji o zjawiskach, które determinowały zmiany rodzimej architektury w latach 1945–1989 – pisze Ciarkowski we wstępie. Bohaterami książki są m.in. Czesław Bielecki, Marek Budzyński, Witold Cęckiewicz, Aleksander Franta, Jadwiga Grabowska-Hawrylak, Jerzy Gurawski czy Wojciech Zabłocki.

Czytaj też: Kultowe ośrodki wypoczynkowe w Polsce: 21 wyjątkowych domów wczasowych, schronisk i sanatoriów |