HER Docs Film Festival: niesłyszalne głosy w warszawskiej Kinotece

HER Docs Forum Festival

HER Docs Forum Festival to dwie udane edycje wydarzenia promującego kino dokumentalne kobiet, które odbyły się w 2021 i 2022 roku. Poza projekcjami świetnych i nagradzanych filmów autorstwa kobiet, w trakcie festiwalu miały miejsce dyskusje i spotkania oraz wydarzenia artystyczne, które zgromadziły osoby zainteresowane współczesnym feminizmem, społeczeństwem i sztuką. Wiele z biorących udział w festiwalu osób miało okazję dowiedzieć się, jak wielki udział w kinie dokumentalnym mają kobiety.

Projekcje i wydarzenia towarzyszące zgromadziły zaangażowaną i wspierającą publiczność, chętną do dyskusji na ważne tematy dotyczące naszej przyszłości i aktualnych wyzwań. Równie zaangażowane w wydarzenia HER Docs okazały się polskie twórczynie filmowe, które zgromadzone w różnych grupach, stowarzyszeniach i fundacjach, wciąż potrzebują platform do zabrania głosu, wymiany doświadczeń zawodowych i dzielenia się wiedzą dotyczącą ich pracy. Będąc członkiniami oficjalnych instytucji kultury zauważają też, że język, którym te organizacje się posługują, zbyt rzadko uwzględnia kobiety, a produkując, reżyserując lub pisząc scenariusze do filmów, chcą tworzyć narracje, nad którymi mogą - i powinny móc - zachować kontrolę. Jest to potężna społeczność, do której postanowiono skierować kolejne wydarzenie organizowane w ramach działalności HER Docs.

HER Docs Forum to wydarzenie łączące profesjonalistki aktywne w świecie zaangażowanego społecznie filmu dokumentalnego, które odbędzie się 13-17 września 2023 roku w Warszawie. W bogatym i różnorodnym programie wydarzenia znajdzie się zarówno program adresowany do członkiń branży filmowej, jak i program publiczny skierowany do szerokiej publiczności w Warszawie.

Idea HER Docs

Tegorocznej edycji HER Docs Forum przyświeca hasło Zaangażowane spojrzenie. O tym, jakie jest znaczenie spojrzenia w kinie powiedziano już wiele - powstały definicje kobiecego spojrzenia(female gaze), męskiego spojrzenia (male gaze), a także queerowego spojrzenia (queer gaze). Ale czy istnieje, a jeśli tak, to czym jest zaangażowane spojrzenie (engaged gaze) i czym ono jest w kinie dokumentalnym? Czy patrząc, obserwując, rejestrując można być zaangażowaną? Czy patrzenie nie oznacza jednocześnie obojętności i niemożliwości działania w danym momencie? Czy kino dokumentalne może być narzędziem zmiany społecznej i przede wszystkim służyć osobie, na którą skierowany jest obiektyw? Na te i wiele innych pytań będzie można poszukać odpowiedzi podczas HER Docs Forum.

Kino jest formą artystycznej ekspresji własnych fantazji, wyobrażeń, ale też formą pozwalającą narozbijanie mentalnych schematów, zastanych poglądów i wykładni historycznych. [...] w moim przypadku jest tak, że granica pomiędzy sztuką a aktywizmem jest szczególnie cienka. Film dokumentalny powinien, według mnie, prowokować niewygodne pytania. Komentować krytycznie teraźniejszość, a nie ją uładzać - podkreśla w rozmowie dla Dwutygodnika reżyserka dokumentalna Laura Poitras.

Program publiczny HER Docs Forum

Adresowany do szerokiej widowni program publiczny HER Docs Forum obejmie m.in. projekcje filmowe odbywające się w warszawskiej Kinotece, towarzyszące im rozmowy z zaproszonymi gościniami i gośćmi oraz spotkania z zagranicznymi i polskimi twórczyniami, warsztaty z feministycznego spojrzenia na film, czy program edukacji dla młodej publiczności obejmujący warsztaty tworzenia filmów dokumentalnych oraz projekcję i spotkanie wokół edukacji klimatycznej. Forum otworzy slam poetycki z udziałem warszawskiej sceny artystycznej.

W programie filmowym znajdą się pokazywane w większości po raz pierwszy w Polsce i Warszawie pełno- i krótkometrażowe filmy powstałe na przestrzeni ostatniego roku. Wśród polskich premier znajdą się m.in.:

• „Żółty sufit” (The Yellow Ceiling) reż. Isabel Coixet - głośny dokument znanej reżyserki fabularnej (“Moje życie beze mnie”, “Życie ukryte w słowach“, “Elegia”), nagrodzony podczas Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w San Sebastian, który obnaża sprawę wieloletniego wykorzystywania seksualnego nieletnich uczennic przez nauczycieli w szkole teatralnej dla młodzieży w hiszpańskiej Lleidzie, wywołując tym samym żywiołową publiczną debatę w Hiszpanii;
• „5 pór roku rewolucji” (5 Seasons of Revolution) reż. Lina - jeden z najgłośniejszych tytułów tegorocznej edycji festiwalu Sundance, ukazujący wojnę w Syrii oczami młodego pokolenia dziennikarek i dziennikarzy oraz aktywistek i aktywistów, których imiona, twarze i głosy, w tym samej reżyserki, zostały w filmie zmienione ze względów bezpieczeństwa;
• „Feminizm WTF” (Feminism WTF) reż. Katharina Mückstein - barwny i tętniący życiem ulubieniec publiczności festiwalu Diagonale, który wywraca do góry nogami nie tylko potoczne myślenie o samym feminizmie, ale także maluje wizję lepszego, bardziej sprawiedliwego, równościowego i tolerancyjnego społeczeństwa;
• „Pod osłoną nocy” (Nightwatchers) reż. Juliette de Marcillac - film niezmiernie aktualny, zwłaszcza w kontekście polityki migracyjnej Unii Europejskiej oraz sytuacji napolsko-białoruskiej granicy, który otworzył tegoroczną edycję festiwalu Visions du Réel i daje poruszające świadectwo ludzkiej solidarności i budowania sieci wsparcia w obliczu kryzysu;
• „Zielone życie miast” (Green City Life) reż. Manon Turina, François Marques - w poszukiwaniu odpowiedzi na pytania nurtujące młodą twórczynię i twórcę filmu, ruszają oni w podróż po całym świecie, aby z optymizmem i zaraźliwą energią przyjrzeć się możliwej przyszłości bardziej ekologicznych i zielonych miast.

Warszawska publiczność będzie mogła zobaczyć również filmy, które w ostatnim roku nie tylko odnosiły ogromne sukcesy festiwalowe, ale inicjowały także głośne kampanie społeczne: zarówno takie, których celem było wsparcie osób bohaterskich filmów, jak i mające szeroko nagłośnić problemy, z jakimi borykają się dane społeczności:

• „Położne” (Midwives) reż. Hnin Ei Hlaing - nagrodzony w Sundance i kręcony przez pięć lat film, dokumentujący wysiłki i odwagę dwóch inspirujących kobiet, żyjących w targanym etnicznym konfliktem rejonie Mjanmy;
• „Mara. Białoruski sen” (Mara) reż. Sasha Kulak - jak mogłaby wyglądać opowieść Alicji, gdyby zamiast na drugą stronę lustra trafiła do Mińska podczas demonstracji w sierpniu 2020 roku?pokazywany premierowo podczas festiwalu w Rotterdamie i utrzymany w poetyce sennego marzenia film Sashy Kulak to bardzo osobista historia czasu nadziei i społecznej jedności, gdyż dawało się, że wszystko jest możliwe.

W programie filmowym HER Docs Forum nie zabraknie także specjalnego programu poświęconego najnowszej twórczości filmowej ukraińskich artystek. Wśród prezentowanych filmów znajdą się m.in.:

• „Pszczoła” (The Bee) reż. Oleksandra Tsapko - wideo-esej, który znalazł się w programie niedawnej głośnej wystawy surrealistek z Europy Środkowo-Wschodniej “I saw the other sideof the sun with you: Female Surrealists from Eastern Europe” w londyńskim Cromwell Place;
• „Pamiętasz zapach Mariupolu” (Remember the Smell of Mariupol) reż. Zoya Laktionova -najnowszy eksperymentalny film Zoyi Laktionovej, której „Diorama” z 2020 roku prezentowana była podczas pierwszej edycji HER Docs Film Festival;
• „Trzy okna na południowy zachód” (Three Windows on South West) reż. Mariia Ponomarova- świętujący właśnie swoją światową premierę na festiwalu Sheffield Doc/Fest niezwykle poruszający, intymny zapis rodzinnych wspomnień znanej ukraińskiej reżyserki;
• „Budząc się w ciszy” (Waking Up in Silence) reż. Mila Zhluktenko, Daniel Asadi Faezi - film o radości, sile i niewinności młodości w cieniu głębokiej straty, wyróżniony Nagrodą Specjalną międzynarodowego jury w sekcji Generation Kplus na Berlinale.

Na wszystkie wydarzenia odbywające się w ramach HER Docs Forum wstęp będzie wolny.

Program branżowy

HER Docs Forum to wydarzenie, którego celem w jego części branżowej jest wsparcie dokumentalistek ze środkowo-wschodniej Europy, zwłaszcza z Ukrainy i Białorusi oraz budowanie pomostów między środowiskami filmowczyń zajmujących się zaangażowanym społecznie filmem dokumentalnym w Europie.

Wydarzenie ma na celu tworzyć nową, bezpieczniejszą przestrzeń dla kobiet, umożliwiającą im rozwój osobisty i zawodowy, wymianę doświadczeń, rozmowę o tematach często pomijanych w programach innych wydarzeń adresowanych do członków i członkiń branży dokumentalnej.

W lipcu ogłoszony zostanie open call umożliwiający zainteresowanym profesjonalistkom przesłanie zgłoszenia do udziału w wydarzeniu.

Więcej na: www.herdocs.pl

Organizator(k)ami HER Docs Forum są: Goethe-Institut w Warszawie, Instytut Francuski w Polsce oraz Fundacja HER Docs.

Czytaj też: Najważniejsze realizacje Normana Fostera: 130 projektów z 60 lat pracy |