Izba Pamięci powstanie na Cmentarzu Powstańców Warszawy przy ul. Wolskiej. Znajdują się tu prochy dziesiątków tysięcy, w większości anonimowych ofiar powstania i II wojny światowej. W latach 40-tych koncepcję zagospodarowania cmentarza opracowali Romuald Gutt i Alina Scholtz, z której udało się zrealizować jedynie Aleję Główną. Pewnych przekształceń dokonano jeszcze w latach 60-tych, później jednak na terenie nekropolii nie prowadzono żadnych prac.
W listopadzie 2014 miasto Warszawa ogłosiło konkurs architektoniczny na projekt pawilonu - Izby Pamięci i jego otoczenia. Na konkurs wpłynęło 107 projektów, I nagrodę przyznano koncepcji nadesłanej przez pracownię Piotr Bujnowski – Architekt (zespół autorski: Piotr Bujnowski, Kalina Jędrak, Maciej Koczocik, Krzysztof Makowski, Martyna Rowicka).
Zwycięska praca z szacunkiem odnosi się do istniejącego założenia autorstwa Romualda Gutta i Aliny Scholtz. Autorzy zaproponowali prostą, monolityczna bryłę wśród drzew założenia parkowego. Budynek Izby Pamięci składa się z czterech bloków mieszczących konkretne funkcje, ograniczonych dwiema masywnymi ścianami. Surowe wnętrze, zanurzające się w półmroku, odcięto od bezpośredniego kontaktu z otoczeniem.
W przyszłości będzie można tu oglądać wystawę stałą dokumentującą życie w okupowanej Warszawie. Ponadto zwiedzający będą mogli zapoznać się z informacjami o zbrodniach popełnionych w latach 1939-1945, miejscach egzekucji i pochówku ofiar oraz historią Cmentarza Powstańców. W pobliżu pawilonu powstanie Mur Pamięci z imionami i nazwiskami zidentyfikowanych osób pochowanych w nekropolii.
II nagrodę otrzymała praca Karola Żurawskiego (zespół autorski: Karol Żurawski i Maciej Łuczak)
Z opinii jury: Praca proponuje obiekt, który wyraziście zaznacza obecność cmentarza w przestrzeni ulicy Wolskiej. Nie przesłania przy tym widoku na kurhan i pomnik, lecz kadruje i podkreśla go. Kolumnada wyznacza obszar, w którym można zatrzymać się na chwilę i doświadczyć szczególnej relacji przestrzennej. Z otwartością kolumnady kontrastuje zamknięcie zlokalizowanej pod ziemią Izby Pamięci. Wskazuje w ten sposób na odmienność doświadczeń współczesnego miasta i Warszawy czasu wojny. Jednocześnie sąd konkursowy wskazuje na problem dostępu do części podziemnej dla osób niepełnosprawnych jak i dyskusyjność braku jej otwarcia, bądź częściowego choć doświetlenia.
III nagrodę przyznano Mikołajowi Kwiecińskiemu i Michałowi Adamczykowi
Z opinii jury: Praca proponuje lokalizację w rejonie głównego wejścia na cmentarz kwaterowy. Izba tym samym łączy bezpośrednio przestrzeń ulicy Wolskiej z przestrzenią właściwego cmentarza. W rezultacie łączy dzisiejszą Warszawę z Tą z przeszłości, zachowaną we wspomnieniu o ludziach, którzy zginęli razem z nią. Struktura organizowanej na nowo przestrzeni oparta jest na grze światła i cienia, która pozwala ją wydzielić, a jednocześnie nie stracić wizualnego kontaktu z parkiem. Jednocześnie sąd konkursowy wskazuje na problemy dotyczące ewentualnego powiększenia Muru Pamięci, a także konsekwencji koniecznej zmiany lokalizacji słupów obramujących wejście.
Jury przyznało pięć wyróżnień:
- Caps Architekci Korneluk, Parysek Słowik Sp. z o.o. - Mikołaj Zdanowski, Jan Pawlik, Piotr Straszak - Jakub Magoń Pracownia Architektoniczna - Atelier Loegler Architekci Sp z o. o. (Zespół autorski: Romuald Loegler i Małgorzata Postrach)Natkaniec Olechnicki Architekci Sp. Z o.o. (Zespół autorski : Paweł Natkaniec, Karol Olechnicki, Maciej Faber, Piotr Łatak, Michał Karol)
oraz dwa wyróżnienia honorowe:
- Jan Mazur (Zespół autorski: Ewa Trafna)- Agnieszka Bojdecka, Paweł Kubacz, Barbara Śliwowska, Barbara. Kaszyńska – Wrzosek (Zespół autorski: Tomasz Wirchanowski)
