Odbudowa Warszawy ze zniszczeń wojennych przyniosła polskim projektantom światowy rozgłos. Nic zatem dziwnego, iż po trzęsieniu ziemi w Skopju w 1963 roku właśnie polscy specjaliści zostali zaproszeni do przygotowania wstępnej koncepcji planu urbanistycznego miasta, która powstawała najpierw w Pracowni Urbanistycznej Warszawy kierowanej przez Stanisława Jankowskiego. Pewnej soboty w kwietniu 1964 roku odebrałem telefon od Jankowskiego, który poprosił, żebyśmy spotkali się następnego dnia rano przy kawie w Hotelu Europejskim w Warszawie. Powiedziałem, że nie będę miał czasu, ale on nalegał, tłumacząc, iż sprawa jest najwyższej wagi. Kilka dni później wsiedliśmy do samolotu do Belgradu, skąd ruszyliśmy do Skopja – wspominał po latach prof. Wojciech Suchorzewski, zastępca kierownika biura projektowego ds. transportu w warszawskiej Radzie Miasta i członek polskiego zespołu opracowującego nowy plan ogólny Skopja. Odbudowa macedońskiej stolicy dała podwaliny pod dalszą współpracę i zacieśniła więzi pomiędzy architektami i urbanistami z Warszawy i Skopja. Nasza współpraca nie zakończyła się na Skopju. Pięć lat później doszło do trzęsienia ziemi w Peru, w miejscowości Chimbote. Peruwiański rząd poprosił ONZ o pomoc przy odbudowie. ONZ zabrała się najpierw do poszukiwania specjalistów, ale Peruwiańczycy od razu powiedzieli: „Nie, my już mamy nasz zespół! Wspólnie udało im się stworzyć plan odbudowy Skopja, więc niech teraz pomogą odbudować Chimbote”. I tak ONZ poprosiła nas o stworzenie grupy projektowej do odbudowy Chimbote – mówi inż. Bogdan Wyporek w rozmowie z Pavlem Veljanoskim w książce Skopje. Miasto, architektura i sztuka solidarności. Dla urbanistów ze Skopja była to pierwsza okazja do uczestnictwa w dynamicznym procesie razem z grupą doświadczonych ekspertów. Dzięki tej współpracy polscy specjaliści mieli szansę podzielić się wiedzą i przyjąć rolę edukatorów w stosunku do kolegów z Jugosławii. Ta kultura współpracy była jednym z najważniejszych powodów, dla których udało się odbudować Skopje po katastrofie i zapewnić miastu ciągłość istnienia.
Wydarzenie towarzyszy wystawie Skopje. Miasto, architektura i sztuka solidarności, którą do można oglądać w Galerii MCK przy Rynku Głównym jeszcze do 20 października.
Dyskusja Jak Polacy odbudowywali Skopje...Kiedy: 26 września, godz.18.00Gdzie: Kraków, Galeria MCK, Rynek Główny 25
