Spis treści
Konkurs na stanowisko dyrektora Narodowego Instytutu Architektury i Urbanistyki został ogłoszony przez Ministra Kultury 19 sierpnia 2025 roku, a zgłoszenia przyjmowano do końca września. W październiku komisja konkursowa przeprowadziła dwuetapowe postępowanie: najpierw wyłoniła czterech kandydatów dopuszczonych do rozmów, a następnie — 30 października 2025 roku — odbyła II posiedzenie, podczas którego przesłuchano ostatecznie pięć osób i przeprowadzono głosowanie. Tego dnia komisja przyjęła uchwałę rekomendującą Bolesława Stelmacha na nowego dyrektora Instytutu, formalnie kończąc konkurs po stronie komisji.
Protokoły z posiedzeń komisji konkursowych zostały opublikowane dopiero 25 listopada 2025 r. Aż do dzisiaj nie podano do informacji publicznej decyzji Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego dotyczącej przyjęcia rekomendacji komisji. Wiadomo było, że w związku z kończącą się umową, Bolesław Stelmach miał nadal pełnić obowiązki dyrektora NIAiU.
Oficjalną odpowiedź na moje pytania - przesłane 27 listopada 2025 roku - otrzymałem dopiero wczoraj. Wynika z niej, że Minister podjęła decyzję o unieważnieniu całego konkursu.
Wykluczające się tryby głosowania
Podczas analizy informacji zawartych w protokole konkursowym zwróciłem uwagę, że regulamin konkursu przewidywał dwa odmienne i wzajemnie wykluczające się tryby głosowania.
Zgodnie z § 2 pkt 9 każdy członek komisji oddaje głos „tak”, „nie” lub „wstrzymuję się” na każdego kandydata, co oznacza tryb wielogłosowy. Natomiast § 2 pkt 10 stanowił, że członek komisji dysponuje jednym głosem, który oddaje na jednego kandydata — co odpowiada standardowej procedurze wyboru.
Regulamin komisji konkursowej znajduje się TUTAJ.
Analiza protokołu z II posiedzenia komisji wykazała jednoznacznie, że zastosowano tylko tryb z pkt 9. Każdy z dziewięciu członków komisji zagłosował na wszystkich pięciu kandydatów, co dało łącznie 45 głosów. Tymczasem regulamin nie wskazywał, który z dwóch trybów ma pierwszeństwo — a ponieważ są ze sobą sprzeczne, nie mogą zostać zastosowane równocześnie.
Co więcej, wyniki głosowania ujawniły sytuację niemożliwą w trybie wyboru jednoosobowego: dwóch kandydatów uzyskało większość bezwzględną (Bolesław Stelmach – 6 głosów „tak”, Kacper Kępiński – 5 głosów „tak”). Gdyby komisja głosowała jednym głosem na jednego kandydata, dwóch zwycięzców nie mogłoby pojawić się w tej samej turze.
W mailu prosiłem o jednoznaczną interpretację regulaminu, wskazanie, który z trybów powinien zostać zastosowany, oraz o wyjaśnienie, czy komisja miała podstawę do przeprowadzenia głosowania w formie wielogłosowej.
Protokoły z posiedzeń komisji konkursowej znajdują się TUTAJ.
Odpowiedź MKiDN i decyzja o unieważnieniu konkursu
Resort odniósł się do tych wątpliwości w oficjalnym komunikacie przesłanym przez rzecznika Piotra Jędrzejowskiego. W odpowiedzi czytamy:
§ 2 ust. 9 Regulaminu prac Komisji określa ogólne zasady głosowania podczas obrad Komisji konkursowej, zgodnie z którymi członkowie Komisji oddają jeden głos na każdego z kandydatów („za”, „przeciw” lub „wstrzymuję się”). Jest to podstawowy tryb głosowania. Tryb opisany w § 2 ust.10, wg intencji organizatora konkursu, ma zastosowanie wyłącznie w przypadku, gdy w trakcie pierwszego głosowania dwóch kandydatów uzyskałoby równą, bezwzględną większość głosów. Wówczas, przeprowadzone zostałoby drugie głosowanie na kandydatów, którzy w pierwszym głosowaniu uzyskali równą bezwzględną większość głosów i tylko w tym przypadku członkowie Komisji dysponowaliby jednym głosem na konkretnego kandydata.
Jednocześnie ministerstwo przyznało, że regulamin może być niejednoznaczny:
Zapisy § 2 ust. 9 i 10 Regulaminu mogą powodować rozbieżności interpretacyjne. Ponadto w § 9 ust. 10 błędnie odwołano się do § 6 ust. 2, co również mogło wzbudzić uzasadnione wątpliwości.
W związku z tym minister Marta Cienkowska podjęła decyzję o unieważnieniu konkursu i powołała Bolesława Stelmacha na pełniącego obowiązki dyrektora NIAiU — zgodnie z art. 16a ustawy o działalności kulturalnej.
Jak przebiegał konkurs na dyrektora NIAiU?
Konkurs na stanowisko dyrektora Narodowego Instytutu Architektury i Urbanistyki ogłoszono 19 sierpnia 2025 roku. Zgłoszenia przyjmowano do końca września, a w październiku komisja powołana przez ministra kultury — złożona z dziewięciu osób, w tym przedstawicieli środowisk naukowych i eksperckich — przeprowadziła dwuetapowe postępowanie.
Do II etapu zakwalifikowano pięć osób
- Monikę Bończa-Tomaszewską,
- Wiolettę Jaskólską,
- Kacpra Kępińskiego,
- Monikę Konrad,
- Bolesława Stelmacha
Każdy z kandydatów zaprezentował swoją wizję funkcjonowania Instytutu, odpowiadał na pytania komisji, a następnie poddany został ocenie w głosowaniu, którego sposób — jak wykazała analiza regulaminu — okazał się niejednoznaczny.
Wszystkie pięć osób otrzymało indywidualne zestawy głosów:
- Bończa-Tomaszewska: 0 „tak”, 7 „nie”, 2 „wstrzymuję się”
- Jaskólska: 0 „tak”, 8 „nie”, 1 „wstrzymuję się”
- Kępiński: 5 „tak”, 2 „nie”, 2 „wstrzymuję się”
- Konrad: 1 „tak”, 7 „nie”, 1 „wstrzymuję się”
- Stelmach: 6 „tak”, 2 „nie”, 1 „wstrzymuję się”
Komisja, większością głosów „za”, zarekomendowała ministrowi kandydaturę Bolesława Stelmacha. Jednak ostatecznie rekomendacja ta nie doprowadziła do powołania dyrektora w trybie konkursowym.
Bolesław Stelmach będzie pełnił obowiązki dyrektora przez kolejny rok. Ministerstwo deklaruje ogłoszenie kolejnego konkursu. Z przekazanych informacji wynika, że nastąpi to prawdopodobnie w II kwartale 2026 roku.
----
Dziękujemy, że tu jesteś.
Posłuchaj Podcastu Architektonicznego
