Springer, kurator ścieżki tematycznej Urban Innovation w ramach Kongresu, kreśli fascynującą wizję przyszłości miast. „Myślenie o mieście bez uwzględnienia jego systemów komunikacyjnych jest jak próba zrozumienia organizmu bez poznania jego krwiobiegu” – wyjaśnia. To porównanie trafnie oddaje złożoność współczesnych ośrodków miejskich, w których mobilność jest czymś znacznie więcej niż tylko kwestią techniczną.
Według Springera miasta funkcjonują jako skomplikowane sieci powiązań społecznych i gospodarczych. Kluczowa jest tu przepustowość tej sieci, jej inkluzywność i demokratyczny charakter – to one przesądzają, czy miasto rozwija się jako spójna wspólnota, czy też rozpada na izolowane enklawy. „Mobilność to klucz do integracji przestrzeni, do budowania tożsamości lokalnej i do tworzenia warunków, w których mieszkańcy mogą naprawdę współtworzyć swoje otoczenie. Bez sprawnej, dostępnej i zrównoważonej komunikacji nie ma mowy o mieście przyjaznym, sprawiedliwym i odpornym na wyzwania przyszłości” – zaznacza reportażysta.
Nowe spojrzenie na projektowanie przestrzeni
Współczesne miasta wymagają nowego podejścia do planowania. Nie wystarczy postrzegać ich jedynie jako zbioru fizycznych struktur – konieczne jest uwzględnienie ich społecznego wymiaru. Właśnie te zagadnienia będą omawiane podczas Kongresu Nowej Mobilności – największego w Europie Środkowo-Wschodniej wydarzenia poświęconego nowej mobilności, które odbędzie się w Międzynarodowym Centrum Konferencyjnym w Katowicach w dniach 23–25 września br.
W ramach kongresu odbędzie się ścieżka Urban Innovation, stanowiąca odpowiedź na współczesne wyzwania miast. Będzie to przestrzeń do refleksji nad tym, jak nowoczesne technologie i innowacje mogą współgrać z lokalną historią, tożsamością miejsca i realnymi potrzebami mieszkańców.
Program przewiduje panele dyskusyjne, prelekcje i warsztaty dla wszystkich, którzy postrzegają przestrzeń miejską nie jako zbiór statycznych obiektów, lecz jako dynamiczny, żywy organizm. Będzie to miejsce spotkań urbanistów, architektów, samorządowców, projektantów i aktywistów gotowych stawiać trudne pytania o granice i odpowiedzialność projektowania w XXI wieku.
Międzynarodowe głosy o przyszłości miast
Program ścieżki łączy futurystyczne wizje z praktycznymi, lokalnymi doświadczeniami. Wśród prelegentów znajdą się między innymi Carlo Ratti – profesor MIT i światowej sławy urbanista, którego badania łączą technologie cyfrowe z fizyczną przestrzenią miast. Jest także kuratorem tegorocznego Biennale Architektury w Wenecji.
Ewa Kuryłowicz, profesor, doświadczona projektantka oraz autorka wielu książek i artykułów krajowych i zagranicznych dotyczących architektury I urbanistyki. Z kolei Agata Wojda, prezydentka Kielc, wniesie perspektywę samorządową, myśląc o mieście z punktu widzenia mieszkańców.
Europejskie doświadczenia przedstawią Willem van Heijningen – dyrektor ds. strategii mobilności w Amsterdamie, mieście, które przekształciło mobilność w narzędzie demokracji miejskiej, oraz Lan Marie Nguyen Berg – ekspertka od mobilności i klimatu z Oslo, członkini norweskiego parlamentu, która łączy politykę z działaniami oddolnymi.
Technologiczny wymiar planowania przestrzeni zaprezentuje Damiano Cerrone – urbanista i twórca Urbanist AI, łączący planowanie przestrzenne z algorytmami i analizą danych.
Polską perspektywę dopełnią m.in. Oskar Zięta – architekt i designer tworzący formy przestrzenne z pogranicza rzeźby i inżynierii, oraz Piotr Kuczia – projektant systemów mobilności, między innymi solarnego Sunglidera.
Laboratorium idei zamiast akademickiej debaty
Filip Springer podkreśla, że ścieżka Urban Innovation ma służyć nie akademickiej debacie, lecz stanowić laboratorium idei, gdzie teoria konfrontuje się z praktyką. „Co dzieje się z przestrzenią, kiedy znikają z niej projektanci, a pojawiają się mieszkańcy? Czy możemy projektować miejsca, które nie tylko dobrze wyglądają, ale dobrze działają?" – pyta, prowokując do dyskusji.
W centrum rozmowy znajdzie się idea elastycznego projektowania – odejście od obecnego myślenia o budynkach i przestrzeniach, na rzecz traktowania ich jako procesów otwartych na zmiany, dialog i adaptację. To wymaga fundamentalnej zmiany w podejściu inwestorów, projektantów i polityków, ale także potrzeb mieszkańców. Tylko w ten sposób miasto może stać się przestrzenią współtworzoną, a nie narzuconą odgórnie.
O Kongresie Nowej Mobilności
Kongres Nowej Mobilności odbędzie się w dniach 23-25 września 2025 w Międzynarodowym Centrum Kongresowym w Katowicach. To już szósta edycja największego wydarzenia w Europie Środkowo-Wschodniej poświęconego dekarbonizacji transportu i transformacji w obszarze mobilności.
Wydarzenie gromadzi liderów rynku, przedstawicieli administracji publicznej, środowiska akademickiego oraz twórców nowatorskich rozwiązań technologicznych. Tegoroczny program KNM obejmuje 10 scen i 6 tematycznych ścieżek merytorycznych. Uzupełnieniem debat będzie przestrzeń ekspozycyjna o powierzchni ponad 12 tysięcy metrów kwadratowych, dedykowana m.in. producentom oraz dostawcom innowacyjnych technologii dla sektora mobilności i zrównoważonych miast.
Organizatorem Kongresu jest Polskie Stowarzyszenie Nowej Mobilności, a gospodarzem tegorocznej edycji – Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia (GZM). Rejestracja na Kongres dostępna jest pod adresem www.kongresnowejmobilnosci.pl.
