Czy w międzywojennej Europie Środkowej udało się zrealizować marzenia o przyszłości? Czy dwudziestolecie było „czasem przyszłym dokonanym”? Oryginalność i odrębność środkowoeuropejskiego modernizmu zweryfikuje wystawa Modernizacje 1918-1939. Czas przyszły dokonany.
11.03-31.05 ŁódźMiejsce: ms2, Ogrodowa 19
Wystawa poświęcona będzie najważniejszym przykładom modernizacji w dziedzinach sztuk wizualnych, architektury i wzornictwa, które łączyły się z programem reform politycznych i zmian społecznych w nowych państwach środkowoeuropejskich. Pierwsza część ekspozycji dotyczyć będzie udziału artystów i teoretyków sztuki w rewolucji węgierskiej w 1919 roku. To właśnie wtedy po raz pierwszy wykorzystano sztukę nowoczesną w celach propagandowych. Kolejna część zaprezentuje działalność radykalnej awangardy jugosłowiańskiej, która chciała odrodzić Europę zniszczoną przez I wojnę światową przez jej „bałkanizację”. Wystawa przybliży też, jak ważne znaczenie miała budowa nowych miast, traktowanych jako wzorzec nowoczesności dla całego kraju. Gdynia – duma II RP – była symbolem modernizacji Polski i jej ambitnych celów. W Czechosłowacji spektakularnym przykładem modernistycznego miasta był Zlin, zawdzięczający rozkwit działającej tam fabryce butów Tomasza Baty. W stolicy Baty modernizowano nie tylko przestrzeń publiczną, ale i propagowano nowoczesny model życia prywatnego i własnego domu. Na wystawie zaprezentowany zostanie także dynamiczny rozwój architektury modernistycznej w krajach nadbałtyckich. W Estonii modernizm stał się symbolem aspiracji młodego kraju, w stolicy Łotwy Rydze powstawały modernistyczne kamienice i dzielnice, a centrum nowej architektury na Litwie było Kowno. Międzywojenna „nowoczesność” okazywała się zarówno inspiracją dla artystów, jak i elementem codzienności, o czym świadczyć będą pokazane na wystawie prace o rozmaitym charakterze.
W muzeum zaprezentowane zostanie ponad 300 obiektów: obrazy, rysunki, grafika, plakaty, fotografie, fotomontaże, rzeźby, ale też filmy reklamowe i… buty. Obiekty architektoniczne pokazane zostaną w postaci zdjęć archiwalnych i modeli. Eksponaty na wystawę pochodzić będą z muzeów i kolekcji prywatnych w Estonii, Łotwie, Litwie, Polsce, Czechach, Węgrzech, Słowenii, Chorwacji i Serbii; większość z nich nie była dotąd pokazywana polskiej publiczności. Wystawie towarzyszyć będzie cykl wykładów oraz publikacja książkowa autorstwa kuratora wystawy, dr Andrzeja Szczerskiego.
fot. Brzeski J.M., Miasto i port, którego wczoraj nie było
