Architektura VII Dnia

i

Autor: Archiwum Architektury Kościół Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła w Orłach, fot. Igor Snopek

3593 kościoły, czyli Architektura VII Dnia

2015-11-30 11:25

Od 1945 roku do dziś w Polsce powstało ponad trzy i pół tysiąca kościołów. Inicjatorzy projektu Architektura VII Dnia postawili sobie za cel skatalogowanie i opracowanie tego niezwykle zróżnicowanego zbioru architektury sakralnej. Wyniki swojej pracy udostępnili jako internetową bazę ze zdjęciami, informacjami o autorach i adresach obiektów. Podsumowaniem pierwszego etapu badań będzie wystawa w Muzeum Etnograficznym w Warszawie.

Autorzy projektu policzyli polskie kościoły wzniesione po 1945 roku, sfotografowali ponad 100 z nich oraz zebrali zdjęcia większości pozostałych. Budynki oznaczyli na mapie, dołączyli podstawowe informacje o autorstwie i dacie powstania, a następnie udostępnili online. Strona internetowa, na której zamieszczono obiekty, z czasem ma zostać wzbogacana o relacje i wspomnienia z budowy.

Tylko w latach 80. zainicjowano budowę ponad tysiąca świątyń! Większość wzniesiono wyłącznie dzięki oddolnym działaniom parafian. Wspólnoty wiernych oddolnie się organizowały i wyłaniały projekty. Parafianie masowo uczestniczyli w budowach i finansowali je. (...) Budowy te były największym zrywem budowlanym w historii Polski. Szacujemy, że w latach ’80 mogło uczestniczyć w nich nawet kilkaset tysięcy osób. Próbujemy do nich teraz dotrzeć za pomocą strony architektura7dnia.pl - piszą inicjatorzy projektu.

Inauguracja projektu przypada na 50 rocznicę Soboru Watykańskiego II. Jego ustalenia pozostawiły twórcom dużą swobodę w zakresie formy architektonicznej, co znalazło to odzwierciedlenie w różnorodności powstających budowli kościelnych. Choć w ostatnich latach pojawiają się opracowania naukowe na temat wybranych realizacji, w szerszej świadomości funkcjonują one jako osobliwości czy ciekawostki. O powierzchownym zainteresowaniu dla architektury sakralnej i braku poważnej dyskusji na jej temat, świadczyć może choćby facebookowy profil "Kościoły, które udają kury", który śledzi ponad 35 tys. fanów. Jego autorzy zamieszczają zdjęcia ikonicznych przykładów architektury sakralnej na świecie oraz polskie budowle z dorysowanymi ptasimi atrybutami - skrzydłami, dziobem itp. Teraz polskie kościoły mają zostać skatalogowane i opracowane nie tylko pod względem formalnym, lecz także jako przykłady procesu oddolnego kształtowania architektury.

Podsumowaniem pierwszego etapu badań będzie wystawa w Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie i towarzysząca jej dyskusja z zaproszonymi gośćmi. Drugi etap, planowany na 2016 rok, poświęcony będzie zbieraniu wspomnień z budów oraz przygotowaniu publikacji.

Warto przypomnieć, że w nieco innej formie, projekt został zgłoszony jako jedna z propozycji wystawy w Pawilonie Polskim na Biennale Architektury w Wenecji w 2016 roku. Znalazł się w gronie sześciu prac, które znalazły uznanie jury. Zwycięstwo przyznano jednak propozycji "Podwójna fasada" Dominiki Janickirj i Michała Gdaka z Institute of Design Kielce.

Wystawa "Architektura VII Dnia: Podsumowanie Pół Wieku Posoborowej Architektury"Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie ul. Kredytowa 1 3 grudnia 2015 – 31 stycznia 2016 Wernisaż: 3.12 (czwartek), g. 19.00 Dyskusja i przedstawienie projektu: 3.12 (czwartek) g. 17.00 Prowadzenie: Bogna ŚwiątkowskaKuratorzy: Kuba Snopek, Iza CichońskaAutorzy zdjęć: Igor Snopek, Maciej Lulko