Street Cloud: nie zapomnij!
Street Cloud to internetowa edukacyjno-animacyjna mikrotelewizja kolektywu antyRAMA, popularyzująca tematykę interdyscyplinarnej kultury miejskiej. Celem przedsięwzięcia jest zrozumienie procesów zachodzących we współczesnych miastach. W każdy wtorek i czwartek odbywają się rozmowy m.in. o początkach kariery młodych twórców, przestrzeni miejskiej, smart cities, planowaniu przestrzennym, sztuce w przestrzeni publicznej oraz zjawiskach w kulturze. Obok omówienie tematów, które zostały podjęte ostatnio w ramach cyklu Miastoranek i wnioski twórcy cyklu. (red)
Według krzywej Ebbinghausa ludzki mózg po godzinie od nauki pamięta tylko połowę przyswojonej wiedzy. Nie jesteśmy przyzwyczajeni do przetrzymywania dłużej w szufladkach naszych głów wielokrotnie złożonych informacji. Bardzo często umykają nam z pozoru mało ważne detale. Pamiętamy głównie o najważniejszych założeniach projektu – jego uwarunkowaniach technicznych, sieci instalacji czy estetyce elewacji. Z pozoru nie ma czasu na cokolwiek innego. Jednak jest znacznie więcej tematów, o których nie powinniśmy zapominać, PROJEKTUJĄC. Gdy oglądamy, czytamy, czy słuchamy, coś zawsze w naszej głowie zostaje. Przygotowaliśmy subiektywną listę takich zagadnień wraz z przykładowymi skojarzeniami.
Kolor zielony, liście O problemie braku myślenia strategicznego w kontekście projektowania i odnowy krajobrazu opowiadała w Miastoranku architektka krajobrazu Natalia Budnik. Nie wszyscy architekci odczuwają potrzebę zatrudnienia architekta krajobrazu. Najczęściej przedstawiciele tego zawodu pojawiają się na koniec procesu z zadaniem doboru przysłowiowego drzewa do wcześniej stworzonej koncepcji. Naczelnym pytaniem jest: Jeśli drzewo ma wyglądać jak kulka, to jakie powinniśmy wybrać, żeby było, jak na wizualizacji?
Kolor zachodu słońca, beton Wydawałoby się, że każdy projekt, który tworzymy, jest dla zmysłów. Zawierają się w nim zjawiska dźwiękowe, zapachowe, dotykowe oraz oczywiście wzrokowe. Aspekty wizualne tworzone są w pełni świadomie, ale czy pozostałe też? Nie. Właśnie tego dotyczyła rozmowa z kuratorką i krytyczką dizajnu Agatą Kiedrowicz. Bardzo trudno rozmawiać nam o innych zmysłach niż wzrok, bo nie mamy na nie określeń. W naszym języku jest pełno okulocentrycznych definicji. Nasze oczy chcą kontrolować wszystko. Musimy myśleć w projektowaniu o tym, że ciało człowieka zawsze powinno być głównym podmiotem. Róbmy to dla własnej „całościowej przyjemności "– podkreślała Agata Kiedrowicz.
Kolor żółty, huśtawka W Polsce coraz więcej mówi się w kontekście projektowania o grupach wykluczonych i dostosowaniu miast i budynków do ich potrzeb. To seniorzy, osoby z dysfunkcjami ruchowymi czy innymi niepełnosprawnościami. W końcu zaczynamy myśleć o wszystkich. Prawie… Bo czy oprócz placów zabaw i przedszkoli myślimy o dzieciach? Anna Martyka, architektka i naukowczyni udowadnia, że nie: Dzieci traktowane są marginalnie. Nie bez powodu mamy powiedzenie Dzieci i ryby głosu nie mają. W kwestii architektury i planowania przestrzennego najmłodsi powinni mieć możliwość wypowiedzi na tematy, które ich dotyczą. Tak się jednak nie dzieje.
*** Codziennie powinniśmy być ciekawi świata, w którym przychodzi nam projektować i w jakiś sposób go zmieniać. Zapamiętywanie przez skojarzenia to tylko proste ćwiczenie naszego mózgu i nie sprawi, że nagle staniemy się omnibusami. W ten sposób nie da się czegoś nauczyć, ale uda nam się z każdym kolejnym tematem pamiętać WIĘCEJ. Łukasz Harat
i
Honorowa Nagroda SARP 2020
W 2020 roku Honorową Nagrodą SARP wyróżniono wrocławskiego architekta Zbigniewa Maćkowa. Uroczystość wręczenia nagrody, połączona z otwarciem wystawy dorobku laureata, odbyła się 28 maja 2021 roku w siedzibie SARP w Warszawie. Honorowa Nagroda SARP przyznawana jest corocznie za całokształt twórczości. O wyborze decyduje kapituła, w której skład wchodzi prezes stowarzyszenia i laureaci z lat ubiegłych. Zbigniew Maćków jest Mistrzem w swoim fachu. Mistrzem budowania struktury miasta, struktury domu, kształtowania detalu. Najwyższej próby talent rozwija przy zastosowaniu naukowej metodologii i zasadnej inwentyki. Poszukując jedności „trzech kolumn Sztuki Architektury” – Prawdy, Piękna i Mądrości – pamięta o ich humanistycznym, społecznym wymiarze. Laureat stosuje zasadę: wszystko albo nic: projektuje dom wraz z otoczeniem, przystankiem autobusów przed domem, klamkami i liternictwem na drzwiach. Albo nie projektuje w ogóle. Wszystkie elementy są spójnym wielogłosowym przekazem, narysowanym z talentem, maestrią i umiarem – uzasadniała kapituła. Zbigniew Maćków jest absolwentem Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej (1996), wiceprzewodniczącym Dolnośląskiej Okręgowej Izby Architektów oraz jednym z inicjatorów budowy modelowego osiedla Nowe Żerniki. Był także kuratorem ds. architektury Wrocław ESK 2016. Od 1995 roku prowadzi biuro Maćków Pracownia Projektowa, w którym powstały takie wrocławskie realizacje, jak siedziba Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii UWr (2003), modernizacja i rozbudowa domu towarowego Renoma (2009), budynek apartamentowo-usługowy Thespian (2011), Zintegrowany Węzeł Przesiadkowy przy Stadionie Miejskim (2011) czy Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna im. Karola Szymanowskiego (2014). (red)
i
Piotr Lewicki i Kazimierz Łatak z nagrodą UIA
Krakowscy architekci Piotr Lewicki i Kazimierz Łatak zdobyli wyróżnienie w konkursie o nagrodę Międzynarodowej Unii Architektów (UIA) im. Vassilisa Sgoutasa za realizacje na rzecz osób wykluczonych. Jury doceniło ich wkład w tworzenie przestrzeni sprzyjających integracji i ułatwiających życie osobom z niepełnosprawnościami. Vassilis Sgoutas Prize przyznawana jest przez Międzynarodową Unię Architektów od 2008 roku. Wśród dotychczasowych laureatów znaleźli się m.in. Arquitectos sin Fronteras, Architectes de l'Urgence, Paul Pholeros, Fabrizio Carola, Carlos Gonzalez Lobo i Huang Thuc Hao. W tym roku Nagrodę im. Vassilisa Sgoutasa zdobyło australijskie biuro Kaunitz Yeung Architecture, architektka Nadia Tromp z RPA i Jiansong Lu z Chin. Jury, w którego skład weszli: Thomas Vonier, prezydent UIA, Victor Leonel (Africa Union of Architects), Eva Jiricna (AI Design), Kai-Uwe Bergmann (BIG) i Nadia Somekh (Conselho de Arquitectura e Urbanismo do Bresil), przyznało też dwa wyróżnienia: dla Brindy Somayi z Indii i właśnie krakowskiego Biura Projektów Lewicki Łatak. Decyzję o przyznaniu Vassilis Sgoutas Prize sędziowie podjęli podczas zdalnego spotkania w dniu 21 kwietnia 2021 roku. Jury wybrało też laureata Złotego Medalu UIA: najważniejszego wyróżnienia, jakie architekt może otrzymać od przedstawicieli swojego środowiska. W 2021 roku został nim brazylijski architekt Paulo Mendes da Rocha (1928-2021), autor takich realizacji jak nowa siedziba Narodowego Muzeum Powozów w Lizbonie (2015), kaplica Świętego Piotra w São Paulo (1987) czy Brazylijskie Muzeum Rzeźby Mube (1988). Medal UIA Friendly and Inclusive Spaces przyznano z kolei krakowskiej pracowni Ewy i Jerzego Wowczaków. Uznanie jury, w kategorii odnowione budynki, zyskały zaprojektowane przez nich wnętrza Muzeum Warszawy. (tż)
i
W sprawie wywiadu Zawód Architekt 5/2021
Szanowna Pani Redaktor,
Uprzejmie prosimy o zamieszczenie naszego sprostowania do treści jakie zawarła w swojej wypowiedzi arch. Inga Rolek w wywiadzie udzielonym Mai Mozga-Góreckiej w ramach cyklu Zawód Architekt, zamieszczonym w tegorocznym majowym numerze „Architektury-murator” na str. 104. Z wypowiedzi arch. Ingi Rolek wynika, iż firma Demiurg pracuje nad dalszymi fazami projektu Stacji Arctowskiego na Wyspie Króla Jerzego bez naszego udziału, przyznając nam jedynie autorstwo koncepcji głównego budynku stacji, meldując samodzielne opracowywanie pozostałych obiektów uzupełniających Stację i jej infrastrukturę. Pani Rolek mówi w wywiadzie tak: Autorem koncepcji głównego budynku stacji na Wyspie króla Jerzego jest pracownia Kuryłowicz& Associates. Pozostałe budynki, w tym trzy nowe i modernizacja pięciu istniejących oraz elementy infrastruktury, powstają według naszej koncepcji. Jest to tylko częściowa prawda. Całość prawdy przedstawia się następująco: biuro projektów Kuryłowicz & Associates Sp. z o.o. przy współpracy biura projektowego Buro Happold Polska Sp. z o.o. oraz specjalistów akustyki z ewkAkustika – pracownia akustyczna Sp. z o.o. są autorami Wielobranżowej Koncepcji Budynku Głównego Polskiej Stacji Antarktycznej im. Henryka Arctowskiego na Wyspie Króla Jerzego. Konsorcjum biur projektowych Demiurg Project S.A., Demiurg Sp. z o.o. spółka komandytowa i Home of Houses, w oparciu o Umowę zawartą z Inwestorem: Instytutem Biochemii i Biofizyki Polskiej Akademii Nauk, jest wykonawcą technicznej dokumentacji projektowej. Paragraf 1 ust. 5 tej umowy, stanowi, że: Wielobranżowy projekt koncepcyjny Polskiej Stacji Antarktycznej im. H. Arctowskiego na Wyspie Króla Jerzego – załącznik nr 3 do OPZ, został opracowany przez biuro projektów Kuryłowicz & Associates Sp. z o.o. (dalej: „Architekt”). Dla opracowania Dokumentacji, Architekt udzielił Zamawiającemu wyłącznej licencji do wykorzystania Wielobranżowego projektu koncepcyjnego przy realizacji budowy inwestycji określonej w ust. 1 pkt 1 umowy. Architekt, na każdym etapie tworzenia Dokumentacji oraz kolejnych opracowań, będzie traktowany, jako twórca utworu pierwotnego (Projektu) i Główny Projektant. Projektant (Demiurg – przyp. aut.) jest zobowiązany do umieszczania na każdym elemencie Dokumentacji, na pierwszym miejscu spośród wszystkich autorów Dokumentacji informacji o Architekcie jako „Głównym Projektancie”, wraz z podaniem imion i nazwisk twórców wchodzących w składu zespołu autorskiego Architekta. Zatem, przedstawiciele biura projektowego Demiurg, również w przekazach medialnych winni informować, iż biuro projektów Kuryłowicz & Associates jest nie tylko autorem koncepcji architektonicznej, ale również koncepcji wielobranżowej, a ponadto pełni funkcję „Głównego Projektanta”, czynnie zresztą biorącego udział przy nadzorze i uzgadnianiu dokumentacji technicznej autorstwa Konsorcjum Demiurg i Home of Houses. Tego wymogu Pani Rolek nie dopełniła. Nie zakończyliśmy swojego udziału w tym projekcie, ciągle sprawujemy nad nim autorską kontrolę we współpracy z Inwestorem wynikającą z przywołanej Umowy i – mamy tam co robić. Przekazywanie tego rodzaju półprawd uważamy za próbę tworzenia fałszywego obrazu procesu powstawania dokumentacji i samej Stacji, co budzi nasze zdziwienie i protest. Prosimy zatem o zamieszczenie naszego sprostowania na łamach miesięcznika, tak by czytelnicy znali faktyczny obraz prac nad projektem, który z racji swojego charakteru jest i będzie wizytówką Polski na świecie.
Z wyrazami szacunku, Prof. dr hab. arch. Ewa Kuryłowicz Wiceprezes, generalny projektant K&A
Arch. Piotr Kuczyński Wiceprezes, arch. prowadzący projekt Stacji Arctowskiego w K&A
