Le Corbusier, open hand

i

Autor: Archiwum Architektury Źródło: wikimedia commons, autor: Raakesh Blokhra

Mówi Nowoczesność: Le Corbusier o pomniku otwartej dłoni w Chandigarh [FILM]

2014-12-17 17:36

Architektura i film to nowy cykl artykułów w internetowej "A-m". Zaczynamy serią Mówi Nowoczesność - zbiorem krótkich wywiadów i nagrań archiwalnych z udziałem największych postaci świata architektury XX w. Filmy wybiera i opisuje Adam Przywara - dyrektor artystyczny BETON Film Festival.

Pierwszy z filmów to dwuminutowy wycinek wywiadu z „papieżem modernizmu”, Le Corbusierem. Architekt tłumaczy przesłanki filozoficzne, funkcjonalne i społeczne stojące za koncepcją pomnika otwartej dłoni, który został wkomponowany w koncepcje urbanistyczno-architektoniczną miasta Chandigarh jego projektu. W krótkiej wypowiedzi łączy się kilka, bardzo nieoczywistych wątków w twórczości Corbusiera. Z jednej strony omówiony zostaje temat specyficznie przez niego pojmowanej przestrzeni społecznej, czegoś na kształt starożytnej agory na której mieszkańcy dyskutować mogą lokalne problemy i poruszać wszelkie wymagające tego kwestie. Agora zakomponowana została w „niecce kontemplacji” pod 28 metrową rzeźbą, gdzie architekt odpowiednio sytuuje kolejne jej elementy. Kompozycja przestrzenna, zaproponowana przez Le Corbusiera wskazuje na jego niezwykle symboliczny i metaforyczny sposób rozumienia tego ważnego dla społeczności miejsca — wskazuje na to choćby podwójna mównica, która swoją formą ma przypominać o niejednoznaczności wielu pytań i problemów poruszanych w dyskusjach.

Sam pomnik jest symbolem niezwykłym i bardzo osobliwym w twórczości architekta. Le Corbusier w późniejszej fazie twórczości stworzył wiele szkiców i wyobrażeń otwartej dłoni, która łączy w sobie specyficzną nadaną przez architekta symbolikę z ogólnie znanym pozytywnym znaczeniem gołębia, którego swoim kształtem zdaje się przypominać. Otwarta dłoń w Chandigarh jest po pierwsze, jak mówi w filmie architekt symbolem witalizmu i zmienności życia indywidualnego i społecznego, symbolem intelektualnej otwartości na innego („Ręka jest otwarta by dawać i otwarta by otrzymywać”), a także znakiem optymizmu i wiary w przyszłość. Można tym samym uznać, że jest to symbol samego architekta i wszystkich jego ideałów, do których dążył w swojej pracy tworzenia nowej architektury dla nowego społeczeństwa.

Adam Przywara — dyrektor artystyczny BETON Film Festival, współtwórca projektu Powojenny Modernizm, student kolegium MISH na Uniwersytecie Warszawskim. Łączy zainteresowania historią i teorią sztuki z badaniami nad współczesnymi problemami z zakresu estetyki, architektury, przestrzeni wirtualnej, badań nad przyszłością. Stypendysta MNiSW, publikował m. in. w „Res Publica Nowa“, „Kultura Liberalna“, „Kwartalnik RZUT“.

BETON Film Festival Beton Film Festival jest największym w Polsce wydarzeniem w całości poświęconym filmom architektonicznym i artystycznym. Pierwsza edycja festiwalu odbyła się w marcu 2014 roku. Podczas trzydniowego wydarzenia pokazanych zostało 12 filmów, a frekwencja wyniosła blisko 2,5 tys. osób. Druga edycja, która zaplanowana została na marzec 2015 roku, będzie kontynuacją i rozszerzeniem, między innymi o aspekt międzynarodowy, pierwotnych koncepcji BFF.