Konkurs na hospicjum w Rybniku w imieniu władz miasta zorganizował katowicki oddział SARP. Budynek zaplanowano na blisko 4-hektarowej działce przy ulicy Barbórki w Niedobczycach, w pobliżu drogi łączącej Racibórz i Pszczynę. Inicjatorem realizacji jest lokalna Fundacja Puls-Med Blisko Ciebie, która docelowo poprowadzi obiekt w imieniu finansującego inwestycję urzędu miasta. Zadaniem uczestników było zaprojektowanie budynku dla 30 pacjentów opieki stałej oraz 10 pacjentów opieki dziennej wraz z zagospodarowaniem terenu. W hospicjum należało przewidzieć m.in. strefę łóżkową, gabinety lekarskie, pomieszczenia biurowe i kuchnię. W jury pod przewodnictwem Krzysztofa Gorgonia zasiedli architekci Piotr Fischer i Petr Pelčák, a także Piotr Masłowski, zastępca prezydenta miasta, oraz Sylwia Figura-Kluszczyńska i Tomasz Kluszczyński, reprezentujący Fundacja Puls-Med.
Konkurs na hospicjum w Rybniku: powściągliwa i elegancka forma
Na konkurs na hospicjum w Rybniku nadesłano 16 prac. Za najlepszą sędziowie uznali tę przygotowaną przez biuro M.O.C. Architekci, w składzie: Błażej i Janikowie oraz Małgorzata Karolak. Powściągliwa i elegancka architektura jest efektem konsekwentnych decyzji projektowych: logicznej dyspozycji i czytelnych rozwiązań funkcji, prostoty i oszczędności form – czytamy w uzasadnieniu. Jury zwróciło też uwagę na wykreowanie domowej atmosfery i ponadczasowego charakteru budynku.
Autorzy zaproponowali dwukondygnacyjny pawilon na planie litery U, odpowiadający skalą sąsiadującej zabudowie mieszkaniowej. Charakterystycznym elementem obiektu są pionowe oraz poziome wcięcia w kubaturze tworzące patia oraz tarasy. Dzięki tym elementom wnętrze zostaje dostatecznie doświetlone oraz powstają ciekawe osie widokowe z wnętrza na otaczające tereny zielone – tłumaczą. Powierzchnia użytkowa budynku wyniosłaby 2,5 tys. m².
W konkursie na hospicjum Rybniku drugą nagrodę przyznano pracowni 22Architekci (Wojciech Conder, Aleksander Drzewiecki, Maciej Kowalczyk, Michał Tatjewski i Aleksandra Zubelewicz-Lada) za spójną wizję architektoniczno–urbanistyczną i właściwą skalę budynku w otaczającej zabudowie i zieleni, a trzecią zespołowi Rolanda Kwaśnego (Zbigniew Kowalewski, Roland Kwaśny, Andrzej Kwieciński, Magdalena Grabarczyk, Paweł Brabarczyk, Krzysztof Kulawczyk, Jolanta Lelątko, Małgorzata Ryterska, Anna Włodarczyk, Tomasz Zalewski, Agnieszka Żydecka-Bąk) za dobre strefowanie poszczególnych bloków funkcjonalnych.
Wyróżnienie za oryginalny i konsekwentnie przeprowadzony zamysł stworzenia analitycznego i systemowego rozwiązania wszystkich funkcji wewnętrznych w jednym poziomie i propozycję ukształtowania zielonych terenów parkowych w formie „patchworku” otrzymało 2G Studio (Wojciech Gwizdak, Joanna Nowak). Rozpoczęcie budowy hospicjum planowane jest na lata 2021-2022.
Konkurs na hospicjum w Rybniku. Potrzeba więcej takich obiektów
W Polsce funkcjonuje obecnie 115 hospicjów stacjonarnych, 839 hospicjów domowych i 11 dziennych ośrodków opieki paliatywnej lub hospicyjnej. Jak wynika z najnowszego raportu Najwyższej Izby Kontroli, liczby te są jednak zdecydowanie niewystarczające. Według europejskich zaleceń, na 100 tys. mieszkańców powinno przypadać ok. 12 łóżek w opiece stacjonarnej. Tymczasem w Polsce to średnio 6,5 łóżka, choć są województwa, jak zachodniopomorskie, gdzie na 100 tys. mieszkańców przypada jedynie 2,6 łóżka. Z uwagi na ciągły niedobór tego typu ośrodków, ich realizacji podejmują się często także prywatni inwestorzy. Na przykład w Olsztynie hospicjum stacjonarne dla dzieci buduje CARITAS. Na potrzeby obiektu zaadaptowane zostaną zabudowania dawnych koszar.