Zrównoważone osiedle przy Kosmicznej w Katowicach
Konkurs architektoniczny na zlecenie Katowickiego Towarzystwo Budownictwa Społecznego zorganizował lokalny SARP. Zadaniem uczestników było zaprojektowanie osiedla zrównoważonego, co – jak czytamy w regulaminie – oznacza, że inwestycja powinna być atrakcyjna pod względem formy, komfortowa w użytkowaniu, dostępna ekonomicznie i sprzyjać środowisku naturalnemu. Osiedle ma być unikalnym w skali Polski niskoenergetycznym zespołem mieszkaniowym, charakteryzującym się szerokim zastosowaniem rozwiązań proekologicznych i prospołecznych. Nowe osiedle TBS planowane jest na ponad 1,5-hektarowej działce przy ulicy Kosmicznej w dzielnicy Giszowiec.
Czytaj też: Najlepszy TBS w Polsce 2021 |W czterokondygnacyjnych budynkach należało rozplanować ok. 110 mieszkań o łącznej powierzchni użytkowej 6500 m², a także, ewentualnie, niewielkie lokale usługowe parterach o łącznej powierzchni użytkowej nie większej niż 150 m². Zespół powinien wyróżniać się wysoką jakością przestrzeni wspólnych, co ma sprzyjać tworzeniu więzi sąsiedzkich oraz zapewniać poczucie komfortu i bezpieczeństwa mieszkańcom w różnym wieku – pisali organizatorzy. W ośmioosobowym jury pod przewodnictwem Piotra Buśki zasiedli architekci Henryk Zubel, Mariusz Rachuba, Katarzyna Furgalińska, Marcin Jojko, Mariusz Hyliński, Agnieszka Kwiatek i Arkadiusz Płomecki, a także wiceprezydent Katowic Mariusz Skiba.Pula nagród wyniosła 60 tys. zł.
Wyniki konkursu na projekt osiedle TBS w Giszowcu
Pierwsze miejsce, 25 tys. zł i zaproszenie do negocjacji w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego w trybie zamówienia z wolnej ręki otrzymały Kinga Bączyk i Magdalena Orzeł-Rurańska z pracowni K3Xmore. Autorki teren planowanego założenia podzieliły na trzy części. Północną przeznaczyły na komunikację, w środkowej rozmieściły siedem trzy- i czterokondygnacyjnych budynków, a w południowej przewidziały zieloną przestrzeń rekreacyjną z niewielkim zbiornikiem retencyjnym. Wszystkie strefy osiedla zostały połączone systemem ścieżek o tartanowej nawierzchni.
Czytaj też: Katowickie TBS z nowym osiedlem projektu OVO Grąbczewscy |Poszczególne obiekty zaprojektowano na planie kwadratu o wymiarach 21 x 21 m ze strefą wejścia zlokalizowaną od północy. W całym zespole znajdzie się łącznie 111 mieszkań, każde z balkonem, tarasem lub ogródkiem, oraz jeden lokal usługowy. W budynkach przewidziano ponadto wentylację z odzyskiem ciepła, instalację do wody szarej, a także panele fotowoltaiczne, zasilające oświetlenie terenu i części wspólnych. Jako wykończenie elewacji architektki zaproponowały blachę trapezową w kolorze zielonym i jasnoszarym, zamontowaną w trzech różnych kierunkach. Wybór materiału tłumaczą jego uniwersalnością. Tak jak kiedyś cegła, stanowiąca budulec starych osiedli robotniczych na Giszowcu czy Nikiszowcu, była popularna i łatwo dostępna, tak dzisiaj prefabrykowany system modułów z wełny mineralnej i blachy trapezowej jest łatwo dostępny, produkowany lokalnie i stosunkowo ekonomiczny – piszą w założeniach autorskich. Jury doceniło w pracy m.in. zaproponowane rozwiązania przestrzenne i ekologiczne, a także możliwość etapowania inwestycji poprzez wydzielenie trzech niezależnych grup budynków.
i
Drugą nagrodę i 20 tys. zł przyznano pracowni PROLOG (architekci Mirabela Jurczenko, Bartosz Kowal, Wojciech Mazan i Bartłomiej Poteralski) za przedstawienie spójnej wizji osiedla, manifestującej się zarówno poprzez zastosowaną technologię, kształtowanie rzutów budynków, zaproponowaną urbanistykę, jak i charakter wizualny całego zespołu. Autorzy zaproponowali obiekty w konstrukcji drewnianej. Jak tłumaczą, ich schemat opierałby się na wewnętrznych ścianach nośnych wykonanych z paneli CLT o grubości 9 cm, ścianach zewnętrznych wykonanych jako prefabrykowane ściany szkieletowe i stropach w konstrukcji z paneli CLT o grubości 18 cm, tworzących sztywny układ przestrzenny.
Projektowane założenie architekci postanowili skomponować z dwóch „sąsiedztw”, każde składające się z trzech budynków, a przez środek poprowadzili pieszy pasaż. Meandruje on pomiędzy budynkami, przechodząc przez place wejściowe, arkady, tworząc otwarcia widokowe, zbliżając lub oddalając się od fasad. W jego środku znajduje się placyk centralny z fontanną, z którego dostępna jest wspólna wiata rowerowa i altana z salą osiedlową – tłumaczą. Dodatkowo, aby uwolnić teren osiedla od ruchu samochodowego, wjazd do parkingu podziemnego zlokalizowali przy wjeździe na działkę od strony zachodniej. Sąd Konkursowy docenił wysokie walory przestrzenne przestrzeni wspólnych w budynkach oraz przestrzeni między budynkami. Zwrócił też uwagę na ciekawą formę dziedzińców oraz proste i klarowne układy funkcjonalne mieszkań.
i
Trzeciej nagrody sędziowie nie przyznali, wyróżnili jednak trzy prace: Biura studiów i projektów Architekt Barbara Średniawa (Barbara Średniawa, Piotr Średniawa) za konsekwentną i całościową odpowiedź na pytanie konkursowe oraz stworzenie charakteru miejsca nawiązującego do historycznej zabudowy Giszowca, BAH Studio (Mateusz Białek, Marcin Harnasz, Bartłomiej Tymosiak Piotr Rutkowski) za poszukiwanie całościowego rozwiązania urbanistyczno-architektonicznego wynikającego z kształtu i topografii działki oraz za ciekawe tarasowe rozwiązanie przestrzeni ogródków lokatorskich i zespołu Tomasza Berezowskiego, Damiana Radwańskiego, Piotra Szenkowskiego i Pawła Maryńczuka za konsekwencję w kształtowaniu brył budynków, ich powściągliwość formalną i subtelne operowanie środkami wyrazu architektonicznego.
Realizacja osiedla TBS w Giszowcu zaplanowana jest na lata 2023–2024.
Newsletter „Architektury-murator”co tydzień nowa porcja najświeższych architektonicznych newsów z Polski i ze świata!
