Design that Educates Awards to międzynarodowy konkurs architektoniczny, który wskazywać ma na edukacyjny potencjał architektury i wzornictwa. Projekt sam w sobie może nieść informacyjną i edukacyjną warstwę, która poprowadzi nas poprzez rosnącą złożoność naszego otoczenia. Może wskazywać konkretne szanse i wyzwania, wyjaśniać społeczno-kulturowe tło, a nawet kreślić nowe scenariusze na przyszłość – tłumaczą organizatorzy z gliwickiej fundacji LAKA. Corocznie powołany przez nich sąd konkursowy, złożony z wybitnych międzynarodowych ekspertów, wybiera najciekawsze projekty i realizacje w czterech kategoriach: Architectural design, Product design, Universal design i Responsive design.
Design that Educates Awards 2020: międzynarodowe jury
Laureatów tegorocznej edycji poznaliśmy na początku marca. Wybrało ich 12-osobowe jury, w którym znaleźli się architekci i wykładowcy: Mikala Holme Samsøe, współzałożyciel monachijskiej pracowni Samsøe, Ben van Berkel, współzałożyciel UNStudio, Barbara Holzer, współzałożycielka szwajcarsko-niemieckiego biura Holzer Kobler Architekturen, Piotr Kuczia, prowadzący studio Kuczia Architects, Martin Bechthold, profesor Harvard University Graduate School of Design, Stefan Behnisch, partner w międzynarodowym studiu Behnisch Architekten, Christoph Richter i Jan Musikowski prowadzący w Berlinie Richter Musikowski Architekten, Arturo Vittori, współzałożyciel interdyscyplinarnej firmy Architecture and Vision, Yussef Agbo-Ola artysta i architekt, Aidin Ardjomandi, designer, założyciel Ardjou Design Studio oraz Shingo Ando, profesor Kyoto Arts and Crafts University.
DtEA 2020: najlepsze realizacje architektoniczne
W kategorii Architectural design zwyciężyła spalarnia śmieci CopenHill w Kopenhadze projektu Bjarke Ingels Group i SLA („A-m” 12/2019). Oddana do użytku w 2017 roku, w założeniu ma być najbardziej ekologicznym obiektem tego typu na świecie. Działająca w systemie waste-to-energy w procesie kogeneracji przetwarza ok. 440 000 ton odpadów rocznie, dostarczając ciepło do ponad 150 tys. gospodarstw domowych, a także energię elektryczną dla ponad 60 tys. mieszkań. W tej kategorii jury doceniło też dwie realizacje z Polski. Honorowe wyróżnienia otrzymały Muzeum Ognia w Żorach (proj. OVO Grąbczewscy Architekci, „A-m” 04/2015) i Dom Kwadrantowy (proj. KWK Promes Robert Konieczny, „A-m” 04/2019).
Product design DtEA 2020
W kategorii Product design nagrodzono serię lalek terapeutycznych Alma autorstwa izraelskiej designerki Yaary Nusboim. Autorka oparła swój projekt na założeniach metody leczenia poprzez zabawę, zalecanej szczególnie dzieciom borykającym się z problemami emocjonalnymi. Zaprojektowane przez nią figurki wykonane są z drewna klonowego i elastycznego poliuretanu, prezentując całe spektrum form i kształtów, które mają ułatwić najmłodszym kontakt ze światem zewnętrznym.
Specjalna nagroda (Bronze Prize) powędrowała do historyk sztuki Marty Nowackiej za architektoniczną układankę Archizo. Zaprojektowane przez nią klocki, dostępne w wersji ze szkła akrylowego lub sklejki, powstały podczas tworzenia autorskiego programu warsztatów z tożsamości architektonicznej, które Nowacka realizowała w łódzkich szkołach. Wyróżnienia w tej kategorii zdobyły też dwa inne projekty z Polski: bransoletka Phenotype 002, którą architekt Maciej Nisztuk zaprojektował w oparciu o cyfrową symulację procesów biologicznych, oraz seria przewodników Zjedz sobie Śląsk i Zjedz sobie Katowice autorstwa musk kolektyw (Józek Madej, Kasia Sąsiadek, Weronika Kiersztejn) z czekoladkami w kształcie ikonicznych budynków i specjalnymi mapami.
Projektowanie uniwersalne: Grand Prix dla Polski
W kategorii Universal design zwyciężyły z kolei zwierciadła akustyczne projektu Anny Grajper i Sebastiana Dobiesza z pracowni LAX (Laboratory for Architectural Experiments), które latem ubiegłego roku stanęły na bulwarze Zwierzyckiego na wrocławskim Nadodrzu. Zwierciadła pozwalają na swobodną rozmowę osobom znajdującym się w odległości nawet kilkudziesięciu metrów od siebie, a także odbijają otoczenie w taki sposób, że można zobaczyć obraz o kącie szerokim na ponad 200 stopni. Instalacje stanowią pierwszy etap zagospodarowania bulwaru na wysokości Wydziału Fizyki i Astronomii Uniwersytetu Wrocławskiego, gdzie planowany jest specjalny ogród doświadczeń wypełniony interaktywnymi urządzeniami objaśniającymi prawa fizyki.
Design that Educates Awards: responsive design
W kategorii Responsive design nagrodzono centrum sztuki The Shed w Nowym Jorku projektu Diller Scofidio + Renfro i Rockwell Group („A-m” 10/2019). Obiekt składa się z dwóch części: 4-kondygnacyjnego biurowca i ruchomej konstrukcji, która w ciągu zaledwie 5 minut umożliwia całkowite zadaszenie placu przed budynkiem, by stworzyć zamkniętą przestrzeń galerii czy sali koncertowej. Specjalne wyróżnienie w kategorii Responsive design otrzymał projekt dyplomowy Wojciecha Morsztyna – Ocean Community, wykonany w londyńskim Royal College of Art. Autor zaproponował pływjące jednostki mieszkalne, stanowiące odpowiedź na stale podnoszący się poziom wód w oceanach.
Emerging Designers i Solarlux Choice
Dodatkowo sędziowie przyznali specjalną nagrodę Emerging Designers dla najlepiej zapowiadających się młodych projektantów. Otrzymała ją grupa studentów i ich opiekunów z trzech międzynarodowych uczelni: RWTH w Akwizgranie, Georgia Institute of Technology w Atlancie i Hochschule Düsseldorf. Autorów doceniono za projekt i realizację teatru dla dzieci Guga S’Thebe w Kapsztadzie, który powstał w 2015 roku we współpracy z lokalną społecznością przy wykorzystaniu kilkunastu kontenerów transportowych, gliny, słomy i pochodzących z recyklingu desek oraz cegieł. Własne nagrody przyznał ponadto główny partner konkursu Design that Educates Awards, firma Solarlux. Otrzymały je: rozbudowa centrum nauki Experimenta w niemieckim Heilbronn autorstwa biura Sauerbruch Hutton (2019) oraz praca dyplomowa Phonotype, przygotowana przez Waldę Verbaenen na wydziale sztuki i projektowania PXL University College w belgijskim Hasselt, a polegająca na wykorzystaniu typografii w nauce języka niderlandzkiego. Ceremonia rozdania nagród wraz z towarzyszącą jej międzynarodową konferencją Architecture in Foyer 2020 miała odbyć się w dniach 23-24 kwietnia w Solarlux Campus w niemieckim Melle, jednak z uwagi na pandemię koronawirusa została przełożona. Nowy termin wydarzenia nie jest jeszcze znany.
