Życie w Architekturze 2025. Kładka pieszo-rowerowa z zapory na Wzgórze Zamkowe w Dobczycach. Biuro Projektów Lewicki Łatak sp. z o. o. sp. k. Kazimierz Łatak, Piotr Lewicki

To jedna z realizacji z naszej listy TOP60 - najciekawszych obiektów lub przestrzeni, które zawalczą o nagrodę Grand Prix; Ulubieńca Publiczności oraz Laureata Środowiska przyznawanego przez architektów i architektki. Podczas, gdy Jury kontynuuje prace nad wyborem tej jednej, najważniejszej realizacji, nasi czytelnicy mogą głosować na swoją ulubioną realizację. Do gry mogą także włączyć się profesjonaliści! 

> Zobacz więcej TUTAJ

Życie w Architekturze 2025. Kładka pieszo-rowerowa z zapory na Wzgórze Zamkowe w Dobczycach. Założenia Autorskie

Celem projektu kładki w Dobczycach było możliwie krótkie – a przy tym szanujące walory miejsca – połączenie korony zapory zbiornika wodnego na Rabie ze Wzgórzem Zamkowym.

Droga na zaporze kończy się placem; tu też zaczyna się zaprojektowany obiekt. Składa się on z dwóch części: pieszej – która prostoliniowo i nieomal poziomo dochodzi do istniejącej ścieżki prowadzącej na wzgórze oraz rowerowej – ta ma przebieg początkowo też prosty, by później przejść w krzywoliniowy o pochyłej – dzięki temu płaskiej – powierzchni. Konsekwencją tak powstałego układu funkcjonalnego jest konstrukcja – belka jedno- (piesza) i dwuprzęsłowa (rowerowa) o cienkościennym przekroju w kształcie zbliżonym do litery Z, gdzie nośnymi elementami (oprócz blach podestów) są zewnętrzne balustrady obu części oraz łączący je element pionowy – środnik o zmiennej wysokości.

Wpisanie się w miejsce, które było celem zarówno z powodów formalnych, jak i ekonomicznych odbywało się poprzez kontynuację istniejącej kompozycji. Kompozycji specyficznej i o wyjątkowym położeniu: między zbiornikiem wodnym, a wzgórzem – z jego topografią, roślinnością, ruinami średniowiecznego zamku, istniejącym układem komunikacyjnym, piaskowcowo-łupkowymi skałami wzgórza i wykonanymi z tego materiału murami zamkowymi, ale i z pełną wyrazu stalowo-żelbetową konstrukcją zapory. Te dwa cele: pierwszy, typowy dla mostów (połączenie punktu A z punktem B) i drugi (wpisanie się w wieloelementową kompozycję) wzajemnie się wspierały.

W efekcie – mamy nadzieję – powstała kładka pieszo-rowerowa, która jest fragmentem trasy rowerowej wzbogaconej o ruch pieszy, wpisana w lokalny układ ścieżek, dostosowująca się funkcjonalnie do środowiska naturalnego i artefaktów swoim kształtem i materiałem. Zarówno jako obiekt użytkowany, jak i oglądany.

Dowiedz się więcej na temat tej realizacji - TUTAJ

Życie w Architekturze 2025. Kładka pieszo-rowerowa z zapory na Wzgórze Zamkowe w Dobczycach. Autorzy

Autor projektu:

Biuro Projektów Lewicki Łatak sp. z o. o. sp. k. Kazimierz Łatak, Piotr Lewicki

Zespół autorski:

Mateusz Manecki, Marek Sanecki, Olga Dobrzyńska, Piotr Łatak

Dlaczego wg zgłaszających ta realizacja powinna zdobyć Grand Prix:

Kładka pieszo-rowerowa prowadząca z zapory na Wzgórze Zamkowe w Dobczycach stanowi wyraz świadomego projektowania przestrzeni, w którym relacje między naturą a działalnością człowieka są nie tylko dostrzegane, ale i twórczo interpretowane.

Obiekt ten nie jest jedynie funkcjonalnym połączeniem dwóch punktów — to element większej kompozycji krajobrazowej, w której inżynieria i architektura harmonijnie wpisują się w istniejący porządek przyrody. W miejscu, gdzie dominującą rolę odgrywa sztuczny zbiornik wodny, a nad nim górują ruiny średniowiecznego zamku, powstała konstrukcja łącząca historię z teraźniejszością, naturę z technologią. Otoczenie tworzą różnorodne formy roślinności — zarówno te obecne przed interwencją człowieka, jak i te, które pojawiły się w odpowiedzi na zmienione warunki środowiskowe. Projektanci kładki świadomie odnieśli się do tego kontekstu, tworząc formę, która nie dominuje, lecz współistnieje z otoczeniem.

Dzięki zastosowaniu odpowiednich materiałów — kortenowskiej stali i betonu — oraz właściwej konstrukcji, kładka wpisuje się w krajobraz w sposób naturalny i nienarzucający się. Jej geometryczna prostota sprawia, że staje się integralną częścią otoczenia, a nie jedynie dodatkiem. Podążając nią, użytkownik doświadcza stopniowego przenikania się różnych warstw znaczeniowych: od naturalnych walorów przyrody, przez ślady przeszłości, aż po współczesne refleksje nad przestrzenią publiczną. W efekcie, realizując swoją podstawową funkcję komunikacyjną, kładka zyskuje również wymiar symboliczny — staje się pomostem nie tylko w sensie fizycznym, ale także kulturowym, estetycznym i środowiskowym. Harmonijnie wpisuje się w szlachetnie starzejącą się, wielowątkową kompozycję miejsca, wzbogacając je i jednocześnie respektując jego tożsamość.

Kładka pieszo-rowerowa z zapory na Wzgórze Zamkowe w Dobczycach. Metryka realizacji

Oficjalna nazwa i typ realizacji: Kładka pieszo-rowerowa z zapory na Wzgórze Zamkowe w Dobczycach, przestrzeń publiczna

Inwestor: Gmina Dobczyce

Generalny wykonawca: Mostmarpal Spółka z o.o.

Wykonawca konstrukcji: Ove Arup & Partners International Ltd Sp. z o. o. Jacek Zalewski, Zygmunt Tusiński, Artur Czarnecki, Tomasz Jaworski, Anna Skwarek

Powierzchnia zabudowy: powierzchnia rzutu kładki: 180,25m²

Powierzchnia terenu: 300 m2

Data przygotowania projektu: Projekt koncepcyjny: 2014 rok, Projekt budowlany i wykonawczy: 2015, 2020 rok

Data ukończenia realizacji: 2021

10. edycja Życia w Architekturze

Wystartowała 10. edycja konkursu ŻYCIE W ARCHITEKTURZE. To wyjątkowe przedsięwzięcie, w którym od 1995 roku nagradzamy polskie realizacje, w najlepszy lub najciekawszy sposób wskazujące kierunek myślenia o relacjach życia i architektury. Na autorów i autorki najlepszego obiektu lub przestrzeni (Grand Prix) czeka nagroda pieniężna w wysokości 20 000 zł.

Czytaj więcej o konkursie Życie w Architekturze 2025

ŻYCIE W ARCHITEKTURZE to najstarszy, organizowany nieprzerwanie od przełomu 1989 roku konkurs na najbardziej wartościowe realizacje w Polsce. W dziewięciu poprzednich edycjach rywalizowało w sumie ponad 3000 budynków i przestrzeni publicznych. Konkurs niezmiennie wskazuje nowe zjawiska, potrzeby i kierunki, jakie pojawiają się w dziedzinie projektowania. Co kilka lat stwarza okazję do spojrzenia na polską architekturę z szerokiej perspektywy. Nie jest ona zniekształcona, bo projekty nie są nominowane, lecz nadsyłane przez samych autorów.

Jury konkursu Życie w Architekturze 2025

Życie w Architekturze 2025. Rekordowe zgłoszenia

W tym roku pracownie architektoniczne zgłosiły do konkursu blisko 400 realizacji. W tej edycji czeka na Was kilka nowości. Najważniejszą z nich jest brak kategorii. Nie będziemy oddzielnie oceniać np. domów jednorodzinnych czy obiektów komercyjnych. Chcemy skoncentrować się na ŻYCIU w architekturze, czyli jej relacji z odbiorcami i otoczeniem. 

Ze zgłoszonych realizacji z lat 2020-2024 wybraliśmy TOP 60, czyli 60 najciekawszych obiektów lub przestrzeni. Zostaną one poddane ocenie naszego jury i to właśnie spośród nich wyłoniony zostanie laureat nagrody Grand Prix, a drogą głosowania wskazani zdobywcy tytułów Ulubieniec Publiczności oraz Laur Środowiska – Nagroda Architektów i Architektek.

Dzięki firmie VELUX będziemy mogli także wręczyć trzy dodatkowe nagrody. Zostaną one przyznane tym realizacjom, które wykorzystują światło dzienne jako element kształtowania architektury i poprawy jakości przestrzeni pod dachem z wykorzystaniem okien dachowych. Suma nagród fundowanych przez sponsora wynosi 10 000 zł. Rozstrzygnięcie nastąpi w grudniu 2025 roku.

Sponsorzy konkursu. Na zwycięzcę czeka 20 000 zł

Całe to przedsięwzięcie nie byłoby możliwe bez wsparcia naszych partnerów. Głównym sponsorem 10. edycji ŻYCIA W ARCHITEKTURZE jest Saint-Gobain. Wśród grona sponsorskiego znajdziemy także właścicieli marek: Aluprof, Dyson, Humanscale i VELUX, a także Ecophon, Glassolutions, Isover, Leca, Rigips, Weber oraz Swisspacer z Grupy Saint-Gobain.

Na zdobywcę Grand Prix czeka 20 000 zł.