Życie w Architekturze 2025. Przebudowa Placu Wolności. Konsorcjum pracowni mamArchitekci Sp. z o.o. i A2P2 architecture & planning

To jedna z realizacji z naszej listy TOP60 - najciekawszych obiektów lub przestrzeni, które zawalczą o nagrodę Grand Prix; Ulubieńca Publiczności oraz Laureata Środowiska przyznawanego przez architektów i architektki. Podczas, gdy Jury kontynuuje prace nad wyborem tej jednej, najważniejszej realizacji, nasi czytelnicy mogą głosować na swoją ulubioną realizację. Do gry mogą także włączyć się profesjonaliści! 

> Zobacz więcej TUTAJ

Życie w Architekturze 2025. Przebudowa Placu Wolności oraz budowa zadaszenia wejścia do Muzeum Kanału „Dętka” Oddziału Muzeum Miasta Łodzi. Założenia Autorskie

Zadanie zespołu projektowego miało pierwotnie polegać wyłącznie na opracowaniu dokumentacji na bazie gotowej koncepcji, przewidującej niewielką ilość zieleni. Zabetonowany i wyasfaltowany plac, ogromna wyspa ciepła w samym centrum miasta, zdominowany przez układ transportowy i z niedostępnym pomnikiem w centrum, zasługiwał, aby na nowo stać się miejscem spotkań mieszkanek i mieszkańców.

Projekt zakładał eliminację parkowania i ograniczenie ruchu samochodowego na rzecz transportu zbiorowego oraz utworzenie przestrzeni przyjaznej pieszym i rowerzystom. Ruch tramwajów przeniesiono na północną część placu, a rezygnacja z funkcji placu jako miejsca imprez masowych pozwoliła stworzyć kameralną przestrzeń rekreacyjną.

Na placu pojawiły się nowe elementy, takie jak fontanna posadzkowa, urządzenie zabawowe, odnowiony historyczny zdrój z funkcją pitną oraz odrestaurowane historyczne słupy oświetleniowe. Liczne ławki i stojaki rowerowe służą użytkownikom – praktycznie przez cały czas na placu spotykają się i odpoczywają ludzie. Dodatkowym akcentem jest przeszklony pawilon wejściowy do podziemnego muzeum kanału Dętka, umożliwiający całoroczne zwiedzanie. Największą różnicę zrobiło jednak wprowadzenie dużej ilość zieleni, w tym aż 64 drzew, podkreślających ośmioboczny układ Placu - jego najbardziej unikalną cechę. Innowacyjnym elementem przebudowy jest wdrożenie rozwiązań opartych na naturze, czyli błękitno-zielonej infrastruktury, wspierającej retencję wód deszczowych.

System ten obejmuje ogrody deszczowe, zieleńce z powiększoną objętością chłonną gleb oraz podziemne warstwy chłonne i drenażowe, które umożliwiają zatrzymywanie wody deszczowej, odprowadzanej do kanalizacji tylko w razie intensywnych opadów w sposób spowolniony. Nawierzchnie zostały ukształtowane ze spadkami, aby kierować wodę do zieleńców, a w strefach przy krawężnikach zastosowano opaski żwirowe pełniące funkcję drenażową i filtracyjną.

Życie w Architekturze 2025. Przebudowa Placu Wolności oraz budowa zadaszenia wejścia do Muzeum Kanału „Dętka” Oddziału Muzeum Miasta Łodzi. Autorzy

Autor projektu:

Konsorcjum pracowni mamArchitekci Sp. z o.o. i A2P2 architecture & planning

Zespół autorski:

Architekci Monika Arczyńska Małgorzata Borys Łukasz Pancewicz Renata Pieńkowska Piotr Pieńkowski Ewa Potapow Maksym Potapow Katarzyna Rokicka-Müller Barbara Tusk Bartosz Zimny Dominika Zubkowicz Architektura krajobrazu Ewa Potapow Michelle Mbazuigwe Elżbieta Urbaniak Retencja i ogrody deszczowe Elżbieta Urbaniak Konstrukcja LAU Architektura Konstrukcje Drogi Dariusz Kucharczyk Artur Siwczyk Bartosz Zimny Tory i energetyka trakcyjna CONE AMG Sp. z o.o. Instalacje i sieci sanitarne AIW Proje

Dlaczego wg zgłaszających ta realizacja powinna zdobyć Grand Prix:

Przebudowa Placu Wolności stanowi przykład zintegrowanego podejścia do ochrony dziedzictwa i odpowiedzi na wyzwania klimatyczne, które pozwoliło na stworzenie atrakcyjnego i intensywnie użytkowanego miejsca dla wszystkich. Przekształcenie Placu przywróciło dawny środek ciężkości centrum Łodzi, ożywiając nie tylko sam Plac, ale i przyległe ulice, w tym najbliższy odcinek ul. Piotrkowskiej. Dawniej unikane miejsce, zwłaszcza w upalne dni, stało się ośmiobocznym salonem miasta, którego ściany wyznaczają budynki wzniesione w różnych okresach.

Na styku architektury, historii i przyrody można dziś doświadczać pięknego spotkania człowieka z człowiekiem. Żeby zrozumieć w pełni zmianę, jaką przyniosła ta realizacja, trzeba porównać to miejsce do stanu sprzed przebudowy. Jest to zestawienie pustki tamtego obrazu z tym, z czym mamy do czynienia dzisiaj: Plac wypełniony gwarem życia w architekturze. Nowa zieleń i wzór posadzki podkreślają centralny układ kompozycyjny, a przemyślany balans między powierzchniami utwardzonymi a zielenią zapewnia reprezentacyjny charakter miejsca, co nie przeszkadza w codziennym rekreacyjnym i aktywnym spędzaniu czasu.

Obserwowanie życia na Placu Wolności, bez względu na porę roku i dnia, to fascynujący przegląd różnych aktywności: od czytania książki na ławce, przez pikniki na trawie, sesje fotograficzne czy grę w piłkę po wydarzenia takie jak spotkania autorskie. Propozycja odważnej zmiany wzbudziła wiele wątpliwości, gdy opublikowano pierwsze wersje projektu. Krytykowano pomysł wprowadzenia drzew czy umieszczenia placu zabaw. Po otwarciu mieszkańcy i mieszkanki „zagłosowali nogami”, doceniając to miejsce i intensywnie je użytkując. Realizacja to dowód na to, ze zaufanie inicjatywie zespołu projektowego oraz odstąpienie od pierwotnych założeń może przynieść udane rozwiązania.

Życie w Architekturze 2025. Przebudowa Placu Wolności oraz budowa zadaszenia wejścia do Muzeum Kanału „Dętka” Oddziału Muzeum Miasta Łodzi. Metryka realizacji

Oficjalna nazwa i typ realizacji: Przebudowa Placu Wolności wraz z infrastrukturą techniczną, przeniesieniem i konserwacją zdroju, małą architekturą i nasadzeniami oraz budowy zadaszenia wejścia do Muzeum Kanału „Dętka”- Oddziału Muzeum Miasta Łodzi, przestrzeń publiczna

Inwestor/generalny wykonawca: Miasto Łódź, Zarząd Inwestycji Miejskich/TRAKCJA S.A.

Wykonawca konstrukcji: TRAKCJA S.A.

Powierzchnia zabudowy: 28 m2 (pawilon)

Powierzchnia użytkowa: 17 m2 (pawilon)

Powierzchnia całkowita: 28 m2 (pawilon)

Powierzchnia terenu/kubatura: 15030 m2/90,5 m3

Data przygotowania projektu/ukończenia realizacji: 2019-2021/2024

10. edycja Życia w Architekturze

Wystartowała 10. edycja konkursu ŻYCIE W ARCHITEKTURZE. To wyjątkowe przedsięwzięcie, w którym od 1995 roku nagradzamy polskie realizacje, w najlepszy lub najciekawszy sposób wskazujące kierunek myślenia o relacjach życia i architektury. Na autorów i autorki najlepszego obiektu lub przestrzeni (Grand Prix) czeka nagroda pieniężna w wysokości 20 000 zł.

Czytaj więcej o konkursie Życie w Architekturze 2025

ŻYCIE W ARCHITEKTURZE to najstarszy, organizowany nieprzerwanie od przełomu 1989 roku konkurs na najbardziej wartościowe realizacje w Polsce. W dziewięciu poprzednich edycjach rywalizowało w sumie ponad 3000 budynków i przestrzeni publicznych. Konkurs niezmiennie wskazuje nowe zjawiska, potrzeby i kierunki, jakie pojawiają się w dziedzinie projektowania. Co kilka lat stwarza okazję do spojrzenia na polską architekturę z szerokiej perspektywy. Nie jest ona zniekształcona, bo projekty nie są nominowane, lecz nadsyłane przez samych autorów.

Jury konkursu Życie w Architekturze 2025

Życie w Architekturze 2025. Rekordowe zgłoszenia

W tym roku pracownie architektoniczne zgłosiły do konkursu blisko 400 realizacji. W tej edycji czeka na Was kilka nowości. Najważniejszą z nich jest brak kategorii. Nie będziemy oddzielnie oceniać np. domów jednorodzinnych czy obiektów komercyjnych. Chcemy skoncentrować się na ŻYCIU w architekturze, czyli jej relacji z odbiorcami i otoczeniem. 

Ze zgłoszonych realizacji z lat 2020-2024 wybraliśmy TOP 60, czyli 60 najciekawszych obiektów lub przestrzeni. Zostaną one poddane ocenie naszego jury i to właśnie spośród nich wyłoniony zostanie laureat nagrody Grand Prix, a drogą głosowania wskazani zdobywcy tytułów Ulubieniec Publiczności oraz Laur Środowiska – Nagroda Architektów i Architektek.

Dzięki firmie VELUX będziemy mogli także wręczyć trzy dodatkowe nagrody. Zostaną one przyznane tym realizacjom, które wykorzystują światło dzienne jako element kształtowania architektury i poprawy jakości przestrzeni pod dachem z wykorzystaniem okien dachowych. Suma nagród fundowanych przez sponsora wynosi 10 000 zł. Rozstrzygnięcie nastąpi w grudniu 2025 roku.

Sponsorzy konkursu. Na zwycięzcę czeka 20 000 zł

Całe to przedsięwzięcie nie byłoby możliwe bez wsparcia naszych partnerów. Głównym sponsorem 10. edycji ŻYCIA W ARCHITEKTURZE jest Saint-Gobain. Wśród grona sponsorskiego znajdziemy także właścicieli marek: Aluprof, Dyson, Humanscale i VELUX, a także Ecophon, Glassolutions, Isover, Leca, Rigips, Weber oraz Swisspacer z Grupy Saint-Gobain.

Na zdobywcę Grand Prix czeka 20 000 zł.