Życie w Architekturze 2025. Tatrzańskie Archiwum Planety Ziemia. Pole Architekci, architekci Wojciech Gajewski, Łukasz Gniewek i Bartłomiej Popiela

Życie w Architekturze 2025. Tatrzańskie Archiwum Planety Ziemia. Założenia Autorskie

Projekt Tatrzańskiego archiwum Planety Ziemia powstał na działce objętej miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego obejmującego przysiółek Kiry w miejscowości Kościelisko. Teren inwestycji znajduje się na działce o przeznaczeniu dla obsługi ruch turystycznego i znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego. Projektowany budynek podzielony jest na dwie części: cześć nadziemną i podziemną. Podział ten wynika z warunków miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, który zakłada maksymalną powierzchnię zabudowy 35m2.

Dzięki umieszczeniu większości funkcji wystawowej pod ziemią uzyskaliśmy dodatkową przestrzeń edukacyjną nie ingerując przestrzennie w krajobraz i pozostawiając projekt w zgodności z wytycznymi planu miejscowego. Całość podziemnego założenia zrealizowana jest w postaci kondygnacji podziemnej przykrytej stropodachem zielonym zintegrowanym z otaczającym terenem, główna część wystawy dotyczy między innymi zjawisk krasowych co dodatkowo podkreśli charakter podziemnego obiektu. Przyjęte rozwiązania pozwoliły na zmieszczenie bogatego programu Centrum Edukacji Przyrodniczej wraz z centrum obsługi turystycznej, przy możliwie dyskretnej ingerencji w charakter otoczenia (świetliki wejścia i dziedzińce widoczne poniżej poziomu terenu). Architektura części nadziemnej jest ukształtowana w oparciu o tradycje architektoniczne Podhala.

Budynek nadziemny wykonany z ponad stuletniego drewna z odzysku pełni funkcję dodatkowego wejścia i pozwala na obsługę osób niepełnosprawnych. Szałas zgodnie z planem ma 35m2 i stanowi maksymalną dopuszczalną powierzchnie zabudowy przeznaczoną dla tej działki. Cześć podziemna stanowi strefę wystawienniczo-edukacyjna o powierzchni ok 800m2. Całość powierzchni użytkowej poza częścią nadziemną została zaprojektowana jako kondygnacja podziemna. Budynek posiada charakterystyczne geometryczne otwarcia które podkreślają konkretne funkcje budynku oraz główne wejście.

Życie w Architekturze 2025. Tatrzańskie Archiwum Planety Ziemia. Autorzy

Autor projektu:

Pole Architekci

Zespół autorski:

Wojciech Gajewski, Łukasz Gniewek, Bartłomiej Popiela

Dlaczego wg zgłaszających ta realizacja powinna zdobyć Grand Prix:

Obiekt został wpisany w kontekst wyjątkowego otoczenia Tatrzańskiego Parku Narodowego, pomimo dużej skali nie dominuje, a dyskretnie koresponduje z nim, nie psując krajobrazu. Zastosowane materiały wykończeniowe nawiązują do górskiego krajobrazu i lokalnej architektury.

Życie w Architekturze 2025. Tatrzańskie Archiwum Planety Ziemia. Metryka realizacji

Oficjalna nazwa i typ realizacji: Tatrzańskie Archiwum Planety Ziemia, budynek użyteczności publicznej

Inwestor/generalny wykonawca: Tatrzański Park Narodowy/PBO Śląsk

Wykonawca konstrukcji: PBO Śląsk

Powierzchnia zabudowy: 35 m2

Powierzchnia użytkowa: 1675 m2

Powierzchnia całkowita: 35 000 m2

Powierzchnia terenu/kubatura: 2006 m2/9968 m3

Data przygotowania projektu/ukończenia realizacji: 2018/2024

10. edycja Życia w Architekturze

Wystartowała 10. edycja konkursu ŻYCIE W ARCHITEKTURZE. To wyjątkowe przedsięwzięcie, w którym od 1995 roku nagradzamy polskie realizacje, w najlepszy lub najciekawszy sposób wskazujące kierunek myślenia o relacjach życia i architektury. Na autorów i autorki najlepszego obiektu lub przestrzeni (Grand Prix) czeka nagroda pieniężna w wysokości 20 000 zł.

Czytaj więcej o konkursie Życie w Architekturze 2025

ŻYCIE W ARCHITEKTURZE to najstarszy, organizowany nieprzerwanie od przełomu 1989 roku konkurs na najbardziej wartościowe realizacje w Polsce. W dziewięciu poprzednich edycjach rywalizowało w sumie ponad 3000 budynków i przestrzeni publicznych. Konkurs niezmiennie wskazuje nowe zjawiska, potrzeby i kierunki, jakie pojawiają się w dziedzinie projektowania. Co kilka lat stwarza okazję do spojrzenia na polską architekturę z szerokiej perspektywy. Nie jest ona zniekształcona, bo projekty nie są nominowane, lecz nadsyłane przez samych autorów.

Jury konkursu Życie w Architekturze 2025

Życie w Architekturze 2025. Rekordowe zgłoszenia

W tym roku pracownie architektoniczne zgłosiły do konkursu blisko 400 realizacji (wciąż trwa ich weryfikacja pod kątem zgodności z regulaminem). W tej edycji czeka na Was kilka nowości. Najważniejszą z nich jest brak kategorii. Nie będziemy oddzielnie oceniać np. domów jednorodzinnych czy obiektów komercyjnych. Chcemy skoncentrować się na ŻYCIU w architekturze, czyli jej relacji z odbiorcami i otoczeniem. Kolejną kwestią jest wprowadzenie wojewódzkich list TOP 10, czyli zestawienia najciekawszych realizacji w każdym z 16 województw. Ogłoszenie każdej listy TOP 10 będzie odbywało się w formie audycji, w której opowiemy o wybranych realizacjach i przedstawimy uzasadnienie naszych decyzji.

Zasady konkursu Życie w Architekturze 2025

Cieszymy się, że spośród wszystkich polskich realizacji z lat 2020-2024 będziemy mogli wspólnie wybrać:

Najlepszy obiekt lub przestrzeń 
wskazujące kierunek 
myślenia o relacjach życia 
i architektury (Grand Prix)Ulubieńca Publiczności Laureata Środowiska 
przyznawany przez 
architektów i architektki Laureatów Nagrody Sponsora – firmy Velux

Ze 160 najlepszych polskich projektów wybierzemy TOP 60, czyli 60 najciekawszych obiektów lub przestrzeni. Zostaną one poddane ocenie naszego jury i to właśnie spośród nich wyłoniony zostanie laureat nagrody Grand Prix, a drogą głosowania wskazani zdobywcy tytułów Ulubieniec Publiczności oraz Laur Środowiska – Nagroda Architektów i Architektek.

Dzięki firmie VELUX będziemy mogli także wręczyć trzy dodatkowe nagrody. Zostaną one przyznane tym realizacjom, które wykorzystują światło dzienne jako element kształtowania architektury i poprawy jakości przestrzeni pod dachem z wykorzystaniem okien dachowych. Suma nagród fundowanych przez sponsora wynosi 10 000 zł. Rozstrzygnięcie nastąpi w grudniu 2025 roku.

Sponsorzy konkursu. Na zwycięzcę czeka 20 000 zł

Całe to przedsięwzięcie nie byłoby możliwe bez wsparcia naszych partnerów. Głównym sponsorem 10. edycji ŻYCIA W ARCHITEKTURZE jest Saint-Gobain. Wśród grona sponsorskiego znajdziemy także właścicieli marek: Aluprof, Dyson, Humanscale i VELUX, a także Ecophone, Glassolutions, Isover, Leca, Rigips, Weber oraz Swisspacer z Grupy Saint-Gobain.

Na zdobywcę Grand Prix czeka 20 000 zł.