Życie w Architekturze 2025. Wystawa „Królewski Rembrandt na Wawelu”. NArchitekTURA - Bartosz Haduch

Życie w Architekturze 2025. Wystawa „Królewski Rembrandt na Wawelu”. Założenia Autorskie

Wystawa „Królewski Rembrandt na Wawelu. Jeździec polski ze zbiorów The Frick Collection w Nowym Jorku” to przykład architektury zaplanowanej i zbudowanej wokół jednego obrazu. Tymczasowy dom dla portretu Lisowczyka to przestrzeń, w której każdy element aranżacji był próbą nawiązania wielowątkowego dialogu między eksponowanym dziełem sztuki, szerszym kontekstem twórczości jego autora oraz zabytkowymi wnętrzami zamkowymi.

Realizacja ta wpisała się również w tradycję nawarstwiania się różnych form i stylów architektonicznych na Wzgórzu Wawelskim, kontynuując odwieczny dialog historii z teraźniejszością. Jednym z założeń projektu było stworzenie miejsca unikatowego, współczesnego oraz diametralnie różnego od pierwotnej lokalizacji ekspozycji obrazu – warszawskich Łazienek Królewskich oraz jego stałej rezydencji – siedziby Frick Collection. Płótno Rembrandta tym razem nie było częścią większej kompozycji prac malarskich ani jednym z elementów wystroju –w wawelskiej odsłonie znalazło się w centrum głównej osi kompozycyjnej „szytej na jego miarę” przestrzeni. Charakter nowej aranżacji definiowała płynna forma ściany ze sklejki i drewna, kontrastująca z regularnym obrysem istniejącej sali z „szachownicową” kamienną posadzką, zlokalizowanej przy Dziedzińcu Arkadowym. Kształt tego lekkiego parawanu inspirowany był pojedynczą swobodną kreską widoczną z bliska na szkicach i rycinach Rembrandta. W wolno stojącej ścianie ze sklejki wycięto dwa owalne otwory – okna – inspiracją dla ich powstania był „Autoportret z dwoma kołami” Rembrandta.

Za większym z okien umieszczono główną atrakcję wystawy – obraz Polski jeździec (1655). Otaczający go owalny, wygięty na zewnątrz kształt przestrzennego passe-partout z litego drewna mógł przywodzić na myśl iluzoryczny efekt „wciągnięcia” widza w zagadkową historię przedstawioną na płótnie. W drugim otworze, po przeciwnej stronie sali, ustawiono specjalnie dobraną lampę wyświetlającą efekt podobny do zachodzącego słońca (widocznego na obrazie).

Życie w Architekturze 2025. Wystawa „Królewski Rembrandt na Wawelu”. Autorzy

Autor projektu:

NArchitekTURA - Bartosz Haduch

Zespół autorski:

Bartosz Haduch, Łukasz Marjański

Dlaczego wg zgłaszających ta realizacja powinna zdobyć Grand Prix:

W zrealizowanej aranżacji wykorzystano wyłącznie naturalne materiały oraz modularne, prefabrykowane elementy (wykonywane przez lokalnych rzemieślników), zadbano również o możliwość jej powtórnego wykorzystania (zgodnie z założeniami idei zrównoważonego rozwoju i Nowego Europejskiego Bauhausu). Została zaprojektowana tak, żeby w innym pomieszczeniu na Zamku Królewskim mogła służyć jako kameralna biblioteka – z półkami na książki po zewnętrznej stronie, dwoma otworami przy naprzeciwległych oknach oraz czytelnią we wnętrzu.

Całość tej tymczasowej aranżacji była próbą wyważonej i adekwatnej interwencji architektonicznej uzupełniającej oraz dodającej kolejne warstwy znaczeniowe do dzieła Rembrandta. Tak, jak tajemniczy portret polskiego jeźdźca był i wciąż jest źródłem wielu różnych hipotez, spekulacji oraz komentarzy, tak również zaproponowany projekt ekspozycji pozwalał na pewną dowolność użytkowania, percepcji oraz interpretacji. Ta wystawa była również okazją do wprowadzenia nowoczesnej architektury na Wawel – była ona (celowo, ale też mimowolnie) oglądana i doświadczana przez dużą część kilkumilionowej grupy widzów odwiedzających corocznie to miejsce.

Wystawa „Królewski Rembrandt na Wawelu”. Metryka realizacji

Oficjalna nazwa i typ realizacji: Wystawa „Królewski Rembrandt na Wawelu”, inna

Inwestor: Zamek Królewski na Wawelu

Generalny wykonawca: Zamek Królewski na Wawelu

Wykonawca konstrukcji: Zamek Królewski na Wawelu

Powierzchnia użytkowa: 100 m2

Data przygotowania projektu/ukończenia realizacji: 2022/2022

10. edycja Życia w Architekturze

Wystartowała 10. edycja konkursu ŻYCIE W ARCHITEKTURZE. To wyjątkowe przedsięwzięcie, w którym od 1995 roku nagradzamy polskie realizacje, w najlepszy lub najciekawszy sposób wskazujące kierunek myślenia o relacjach życia i architektury. Na autorów i autorki najlepszego obiektu lub przestrzeni (Grand Prix) czeka nagroda pieniężna w wysokości 20 000 zł.

Czytaj więcej o konkursie Życie w Architekturze 2025

ŻYCIE W ARCHITEKTURZE to najstarszy, organizowany nieprzerwanie od przełomu 1989 roku konkurs na najbardziej wartościowe realizacje w Polsce. W dziewięciu poprzednich edycjach rywalizowało w sumie ponad 3000 budynków i przestrzeni publicznych. Konkurs niezmiennie wskazuje nowe zjawiska, potrzeby i kierunki, jakie pojawiają się w dziedzinie projektowania. Co kilka lat stwarza okazję do spojrzenia na polską architekturę z szerokiej perspektywy. Nie jest ona zniekształcona, bo projekty nie są nominowane, lecz nadsyłane przez samych autorów.

Jury konkursu Życie w Architekturze 2025

Życie w Architekturze 2025. Rekordowe zgłoszenia

W tym roku pracownie architektoniczne zgłosiły do konkursu blisko 400 realizacji (wciąż trwa ich weryfikacja pod kątem zgodności z regulaminem). W tej edycji czeka na Was kilka nowości. Najważniejszą z nich jest brak kategorii. Nie będziemy oddzielnie oceniać np. domów jednorodzinnych czy obiektów komercyjnych. Chcemy skoncentrować się na ŻYCIU w architekturze, czyli jej relacji z odbiorcami i otoczeniem. Kolejną kwestią jest wprowadzenie wojewódzkich list TOP 10, czyli zestawienia najciekawszych realizacji w każdym z 16 województw. Ogłoszenie każdej listy TOP 10 będzie odbywało się w formie audycji, w której opowiemy o wybranych realizacjach i przedstawimy uzasadnienie naszych decyzji.

Zasady konkursu Życie w Architekturze 2025

Cieszymy się, że spośród wszystkich polskich realizacji z lat 2020-2024 będziemy mogli wspólnie wybrać:

Najlepszy obiekt lub przestrzeń 
wskazujące kierunek 
myślenia o relacjach życia 
i architektury (Grand Prix)Ulubieńca Publiczności Laureata Środowiska 
przyznawany przez 
architektów i architektki Laureatów Nagrody Sponsora – firmy Velux

Ze 160 najlepszych polskich projektów wybierzemy TOP 60, czyli 60 najciekawszych obiektów lub przestrzeni. Zostaną one poddane ocenie naszego jury i to właśnie spośród nich wyłoniony zostanie laureat nagrody Grand Prix, a drogą głosowania wskazani zdobywcy tytułów Ulubieniec Publiczności oraz Laur Środowiska – Nagroda Architektów i Architektek.

Dzięki firmie VELUX będziemy mogli także wręczyć trzy dodatkowe nagrody. Zostaną one przyznane tym realizacjom, które wykorzystują światło dzienne jako element kształtowania architektury i poprawy jakości przestrzeni pod dachem z wykorzystaniem okien dachowych. Suma nagród fundowanych przez sponsora wynosi 10 000 zł. Rozstrzygnięcie nastąpi w grudniu 2025 roku.

Sponsorzy konkursu. Na zwycięzcę czeka 20 000 zł

Całe to przedsięwzięcie nie byłoby możliwe bez wsparcia naszych partnerów. Głównym sponsorem 10. edycji ŻYCIA W ARCHITEKTURZE jest Saint-Gobain. Wśród grona sponsorskiego znajdziemy także właścicieli marek: Aluprof, Dyson, Humanscale i VELUX, a także Ecophon, Glassolutions, Isover, Leca, Rigips, Weber oraz Swisspacer z Grupy Saint-Gobain.

Na zdobywcę Grand Prix czeka 20 000 zł.