Podcast Miejski

Czego dowiedzieliśmy się o miastach w 2023?

2024-01-30 21:12

Zaskoczyło nas, że w toku ciągłej koncentracji na wyzwaniach i problemach przegapiliśmy fakt, że transformacja polskich miast jest sukcesem - mówi Karol Janas, kierownik Obserwatorium Polityki Miejskiej i Regionalnej IRMiR.

Artur Celiński, gospodarz Podcastu Miejskiego i redaktor naczelny "Architektury-murator", stawia główną tezę swojego gościa pod dużym znakiem zapytania:

O jakim sukcesie mówimy? Miasta nam się rozlały strasznie - suburbanizacja postępuje w sposób niekontrolowany (a to stawia nas w bardzo trudnej sytuacji, jeśli chodzi np. o efektywność transportu, zarządzanie miastem i zasobami). Mamy cały czas problem z mobilnością i skoncentrowaniem tejże na ruchu prywatnymi samochodami. Ze wspomnianymi przez Ciebie miejscami pracy też bywa różnie, no bo często one są bardzo nisko płatne..

Janas zwraca jednak uwagę, że teza o sukcesie polskich broni się bezapelacyjnie, gdy uwzględnimy sytuację w innych państwach na podobnym etapie rozwoju.

Wymieniasz rzeczywiste problemy, które mamy, ale są one przecież de facto obecne we wszystkie miasta w podobnych do Polski krajach. Nie mówię, że nasze miasta są idealne, ale w globalnej skali ich kondycja jest bardzo dobra.

Posłuchaj całej rozmowy:

Listen on Spreaker.

Nasz rozmówca zwraca uwagę na szereg kluczowych wskaźników - np. poziom przestępczości, który jest w polskich miastach bardzo niski; liczbę osób dotkniętych kryzysem bezdomności, tutaj polskie miasta na tle innych - nawet miast amerykańskich - wydaje się być rajem. Nasze bezrobocie praktycznie nie istnieje. Poziom edukacji wciąż jest bardzo wysoki. Nawet rozwarstwienie płac pomiędzy kobietami a mężczyznami - kontrintucyjnie - jest bardzo niski.

Trzy największe miejskie wyzwania

Pomimo to rozmówcy nie unikają rozmowy o problemach i wyzwaniach. Karol Janas jako trzy najważniejsze kwestie stojące przed polskimi miastami - również w kontekście nadchodzących wyborów samorządowych - wymienił demografię, suburbanizację i mieszkalnictwo.

Najważniejsza wydaje się być kwestia demografii - w bardzo szerokim ujęciu. Mówimy tu o wszystkich konsekwencjach związanych z procesami demograficznymi, które obserwujemy teraz w Polsce - w tym tych związanych z depopulacją i bardzo niską dzietnością. O ile bowiem zawsze mieliśmy do czynienia z przenoszeniem się ludności z miast mniejszych do większych, to dotychczas mogliśmy liczyć na naturalne uzupełnienie tych zasobów poprzez dzietność. Teraz to się skończyło - nie mamy skąd brać nowych mieszkańców, a aktualni szybko się starzeją.

W końcowej części rozmowy Celiński i Janas poruszyli też kwestie miejskich trendów i modnych pomysłów na ich rozwój - takich jak np. koncepcja miasta 15-minutowego sformowana w Paryżu przez prof. Carolsa Moreno. Kierownik Obserwatorium jest do niej negatywnie nastawiony:

Nie rozumiem, jak w ogóle ta koncepcja mogła się przyjąć w świecie naukowych i stać się przedmiotem debat ekspertów od rozwoju miast? Ta koncepcja została zideologizowana i nie dziwię się, że w tej formie spotyka się z tak gwałtownymi protestami politycznymi.

Podcast miejski

Architektura-murator wychodzi na miasto! Artur Celiński w swoich rozmowach przygląda się bieżącym i ważnym miejskim kwestiom. Razem z gośćmi nie poddaje się zbyt łatwym uproszczeniom, podważa głosy zachwytu i sprawdza sens wyrazów oburzenia.

Podcast dostępny jest w każdym dobrym serwisie podcastowym. Po prostu wpisz "Podcast miejski" w pole wyszukiwania.