Firma Arup opublikowała właśnie raport „Dynamiczne Miasta: Jak projektować dla starzejących się społeczeństw”. Zwraca w nim uwagę, że w procesie planowania miast potrzeby seniorów muszą zacząć odgrywać zdecydowanie większą rolę i apeluje do deweloperów, architektów i władz miejskich, by w projektowaniu uwzględniać cztery główne czynniki: poczucie niezależności i bezpieczeństwa, rozwój kondycji fizycznej i kontaktów międzyludzkich.
Autonomia i niezależność
Możliwość samodzielnego poruszania się jest kluczowym elementem zachowania poczucia niezależności osób starszych. Jednak wysokie koszty remontów często uniemożliwiają dostosowanie mieszkań do zmieniających się potrzeb, a duże odległości między poszczególnymi dzielnicami powodują, że seniorzy często rezygnują z dalszych podróży. By temu przeciwdziałać, miasta powinny promować tworzenie osiedli „kompaktowych”, przystosowanych do różnorodnych wymagań.
Podział na strefy i programy motywacyjne to narzędzia, które mogłyby zachęcić deweloperów do inwestowania w takie osiedla. W japońskim mieście Toyama wprowadzono program Strefy Zachęty dla Osiedli Mieszkalnych, oferujący dotacje firmom budującym zespoły mieszkalne w centrum, na terenach położonych w odległości 500 metrów od linii tramwajowych i pociągów regionalnych oraz 300 metrów od przystanków często kursujących linii autobusowych.
Zdrowie i dobre samopoczucie
Projektując miasta przyszłości, trzeba odejść od strategii podziału i zapewnić odpowiednie połączenie funkcji mieszkalnych i usługowych. Prostą strategią, by zwiększyć dostęp do placówek medycznych jest budowanie ich w pobliżu przystanków i dworców. Miasta mogą dodatkowo usprawnić ten system, dobrze planując połączenia przesiadkowe, by każdy mógł szybko dostać się do lekarza.
Ogólne samopoczucie starszego pokolenia można też zwiększyć, tworząc bezpłatne punkty ćwiczeń zaprojektowane specjalnie dla osób w zaawansowanym wieku, co nie tylko motywowałoby do gimnastyki, ale także stanowiło miejsca do rozmowy i zawierania znajomości. Park Preussen w Berlinie oferuje specjalne maszyny do ćwiczeń poprawiających kondycję i zdolność utrzymania równowagi, dostępne wyłącznie dla spacerowiczów od 65 roku życia.
Kontakty międzyludzkie
Osoby starsze często czują się samotne i odizolowane z powodu braku regularnych kontaktów z innymi ludźmi. Sytuację pogarszają przepisy, które ograniczają możliwości przebudowywania mieszkań i domów w celu ich zmniejszenia lub stworzenia oddzielnych pomieszczeń dla opiekunów i gości. Władze miast powinny likwidować przeszkody prawne i wprowadzać programy aktywnie zachęcające do takich rewitalizacji.
Dobrym rozwiązaniem jest pytanie o pomysły samych zainteresowanych. W Melville w Australii utworzono Panel Doradczy ds. Dostępności, który czerpie z doświadczeń mieszkańców w zaawansowanym wieku oraz chorych na demencję i Alzheimera. Co trzy miesiące 20-osobowy zespół spotyka się, by ocenić poziom dostępności ważnych projektów na terenie miasta.
Bezpieczeństwo
Większość sytuacji potencjalnie niebezpiecznych dla wszystkich znacznie bardziej zagraża ludziom w starszym wieku, ponieważ są słabsi fizycznie. Skrzyżowania to jedno z miejsc, w których piesi najczęściej doznają poważnych obrażeń. Proste rozwiązania takie jak wydłużenie krawężnika, zwiększenie ograniczenia prędkości i stworzenie przejścia dla pieszych mogą znacznie zredukować ryzyko wypadków. Pełen raport w języku angielskim dostępny na stronie www.arup.com.
O projektowaniu dla seniorów przeczytaj też rozmowę z Matthiasem Hollwichem, nowojorskim projektantem i autorem głośnej książki „New Aging”.
