Spis treści
Trasa W-Z. Pierwsze w Polsce schody ruchome
W latach 1947-1949, w trakcie budowania Trasy W-Z, uruchomiono również schody ruchome - eskalatory - łączące dzisiejszą al. Solidarności z Placem Zamkowym. Dla mieszkańców miasta oraz turystów stanowiły nie lada atrakcję - były to bowiem pierwsze schody ruchome w Polsce. Działają do dziś, a znajdują się w kamienicy Johna przy ul. Krakowskie Przedmieście 89. Aby budynek mógł pomieścić całą tę machinerię, poszerzono go o niemal metr.
Zobacz także: Wagon salonowy. Luksusy i boazerie - oto wnętrza wagonu, którym jeździli najważniejsi politycy PRL-u
Radziecka firma Mietrostroj z Moskwy zajęła się instalacją. Postawiła długie na 30 metrów schody o przepustowości 10 tysięcy osób na godzinę, co jak na tamte czasy wydaje się kosmiczną przepustowością. Całość obsługiwała maszynownia zajmująca całe piętro kamienicy i ważąca 150 ton.
Schody na Trasie W-Z w 1966 r. fotografował Zbyszko Siemaszko
W przejściu podziemnym, w dolnej części schodów, umieszczono socrealistyczne płaskorzeźby przedstawiające robotników i żołnierzy opatrzonych podpisami "Razem w boju" i "Razem w odbudowie". Całe założenie ozdobiono ceglanym klinkierem i charakterystycznymi, eleganckimi lampami, które do dziś znajdują się również w okolicznych kamienicach. Zdjęcia archiwalne pokazują, że kiedyś działały tu sklepy - m.in. z zabawkami.
Choć schody znajdują się przy samym Zamku Królewskim, a wychodząc z kamienicy widzimy Plac Zamkowy, bardzo łatwo przeoczyć ten wyjątkowy relikt czasów PRL-u. Odrestaurowane, wciąż usprawniają komunikację w tym punkcie i choć dziś nie obsługuje ich już pochodząca z lat 40. maszyna, nadal znajduje się tu jej część - to tablice do obsługi eskalatorów. Znajdują się w dość nieoczywistym miejscu.
Tablica sterująca ruchomymi schodami na Trasie W-Z
Ślad po starej machinerii można dziś oglądać w publicznej toalecie, przez co łatwo jej nie zauważyć. Stoi tam oryginalna radziecka tablica do obsługi wszystkich trzech eskalatorów. By ją zobaczyć, wystarczy zejść z górnego "peronu" schodami znajdującymi się po prawej stronie od tych ruchomych - stoi ogrodzona barierką.
Toaleta jest bezpłatna.
Zobacz także: Warszawskie mozaiki. Przewodnik po najpiękniejszych mozaikach PRL w stolicy
Listen to "Nowi sąsiedzi w Warszawie" on Spreaker.