Uczniowie ciesli. Rozważania... Lech Niemojewski

i

Autor: Archiwum Architektury

Uczniowie cieśli. Książkę Lecha Niemojewskiego poleca architekt Bolesław Stelmach

2012-06-22 14:49

Gdybyś zbudował drapacze chmur, to dopiero dosięgniesz chmury, ale nie dosięgniesz nieba. (…) Sto metrów, dwieście, trzysta, może dźwigną się do czterystu albo wyżej. I cóż z tego? Ciągle będą drapali chmury, a niebo, tak jest i pozostanie dla nich dalekie i niedosiężne...

Uczniowie ciesli. Rozważania... Lech Niemojewski

i

Autor: Archiwum Architektury

Często wracam do tej książki. Nie dlatego, że to książka dla architektów. Gdy w noc pogodną, wyiskrzoną gwiazdami, wznosimy oczy ku niebu poznając światła niebieskie i przez tysiąclecia opowiadane o nich historie. Iżbyśmy posiedli czynnik idealistyczny wychowania, który z ziarenka bajki i przypowieści wyrasta na wielkie drzewo wiedzy ścisłej. Fundamentem tworzenia jest wiara w duchowe posłannictwo. Architekt jest uczniem cieśli. Jesteście uczniami cieśli i waszą rzeczą wznosić krzyże, ale nie je rozdawać. Z tego samego drzewa możecie wyciosać krzyż Sprawiedliwego i ten będzie Świętym Krzyżem, z tego samego drzewa możecie wyciosać bluźniercy i ten będzie potępiony. Komuż dano większą moc, jeśli nie tobie, który możesz odpowiednim założeniem dwóch kawałków drzewa wypowiedzieć wartości zarówno najgłębsze, jak i najmniejsze? Gdybyś zbudował drapacze chmur, to dopiero dosięgniesz chmury, ale nie dosięgniesz nieba. (…) Sto metrów, dwieście, trzysta, może dźwigną się do czterystu albo wyżej. I cóż z tego? Ciągle będą drapali chmury, a niebo, tak jest i pozostanie dla nich dalekie i niedosiężne. Oni ciągle pną się wzwyż, by jak najwyżej umieścić swoje ciało. A gdzie posadzili swoja duszę? Wsadzili ją na kwadrygę zaprzęgniętą w cztery szalone rumaki. A imiona tych rumaków: pycha, ambicja, zachłanność, zaślepienie.Bolesław StelmachLech Niemojewski, Uczniowie cieśli (Rozważania nad zawodem architekta), I wyd. Trzaska, Evert i Michalski, Warszawa 1948, reprint Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 1999, str. 243Lech Niemojewski (1894-1952) – polski architekt, wykładowca Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej. Studiował architekturę we Lwowie i w Warszawie, oraz grafikę w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych. W roku 1928 objął katedrę historii sztuki na warszawskiej politechnice, pięć lat później uzyskując 1933 tytuł profesora nadzwyczajnego. W czasie okupacji hitlerowskiej zaangażowany był w tajne nauczanie, prowadząc zajęcia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. Po upadku powstania brał udział w organizacji nauczania akademickiego. We wrześniu 1945 roku objął katedrę Historii Sztuki i Architektury Średniowiecznej na warszawskim Wydziale Architektury, przez rok pełnił funkcję dziekana uczelni, nim został pozbawiony tytułu w związku z publikacją „Uczniowie Cieśli”. Opublikowany w 1948 traktat wiązał zadania i kwestie odpowiedzialności architekta z chrześcijańską etyką.