Centrum naukowo-historyczne

Laboratorium Światła w Gorlicach: nowe centrum nauki przy gorlickim Rynku

2023-08-25 16:05

W jednej z zabytkowych kamienic przy Rynku w Gorlicach powstanie Laboratorium Światła: nowa placówka muzealna poświęcona m.in. postaci Ignacego Łukasiewicza, wynalazcy lampy naftowej i pioniera przemysłu naftowego w Europie.

Łukasiewicz w Gorlicach

Ignacy Łukasiewicz był przedsiębiorcą, założycielem pierwszej na świecie kopalni ropy i wynalazcą lampy naftowej ale też prężnie działającym społecznikiem i filantropem. Większą część życia związał z Gorlicami, które dzięki niemu przeszły do historii m.in. jako miasto, w którym zapłonęły pierwsze na świecie uliczne latarnie naftowe. Nic dziwnego, że to właśnie tu planowane jest poświęcone mu muzeum, tzw. Laboratorium Światła. Na potrzeby nowej placówki, która pełnić ma rolę centrum naukowo-historycznego, magistrat zaplanował jedną z zabytkowych kamienic przy Rynku. Koncepcję adaptacji i wystawy na zlecenie władz opracowało biuro Nizio Design International. Inspirowaliśmy się odwagą polskich naukowców, chcieliśmy myśleć równie nowatorsko i przyszłościowo jak oni. Ten budynek ma służyć pokoleniom i twórczo wpłynąć na przestrzeń Gorlic. Zależało nam również na tym, żeby uchwycić coś ulotnego: tajemnicę fenomenu światła i jego znaczenie dla ludzkości – mówi Mirosław Nizio, autor koncepcji.

Światło jako symbol postępu

Autorzy starali się stworzyć najlepszą możliwą przestrzeń dla prezentacji fenomenu światła, zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz budynku. Ascetyczna elewacja z białego betonu architektonicznego ma się stać rodzajem ekranu dla prezentacji świetlnych spektakli, mappingów, projekcji i instalacji artystycznych, ale jej delikatne rozrzeźbienie sprawi, że obiekt będzie się zmieniał w ciągu dnia także za sprawą naturalnego światła. W centrum bryły, po przekształceniu dawnego dziedzińca, zostanie uformowany rdzeń rozświetlony naturalnym światłem, które może być postrzegane jako symbol postępu, wielkiej idei, do której człowiek dąży przez całą historię. W części parterowej zaplanowano przestrzenie przeznaczone na immersyjne widowiska audiowizualne. Rozświetlona klatka schodowa poprowadzi gości na pierwsze piętro z wystawą stałą oraz piętro drugie, gdzie będą ulokowane nowoczesne sale warsztatowe w stylistyce laboratorium – czytamy w założeniach autorskich.

Aby Laboratorium promieniowało na całą okolicę

Architekci dużo uwagi poświecili też zagospodarowaniu okolicy placówki i tego, jak oddziaływać będzie ona na przestrzeń całego gorlickiego Rynku. Nie ograniczaliśmy się do myślenia o samej kamienicy, bez jej kontekstu oraz otoczenia przestrzennego i społecznego. Przyjrzeliśmy się im w sposób kompleksowy i postanowiliśmy zwrócić uwagę na możliwości, jakie związane są z rewitalizacją budynku i jego wpływu na okolicę. Widzimy szansę, by Laboratorium Światła ukształtowało relacje urbanistyczne w całym centrum Gorlic – mówi Nizio.

W połowie lipca władze miasta ogłosiły przetarg na wykonanie dokumentacji projektowej. Najkorzystniejszą ofertę złożyła pracownia Bulanda Architekci ze Słopnic. Projekt za 468 630 zł ma ona przygotować do końca roku. Szacunkowy koszt realizacji Laboratorium Światła wyniesie kilkanaście milionów złotych.