Podróż do Azji, spacer akustyczny po sektorze wietnamskim na Stadionie X-lecia w Warszawie, projekt Joanny Warszy, Anny Gajewskiej, Ngo Van Tuonga, produkcja: Fundacja Sztuki ARTERIA, 2006 roku
Logika miasta wpływa na nasze codzienne praktyki i wyznacza rozumienie bezpieczeństwa, komfortu życia, wolności, kształtuje nasz stosunek do inności. Miasto wzmaga naszą czujność w jednych kwestiach, a przytępia w innych. Kształtuje naszą wyobraźnię i poczucie oczywistości. Materialność miasta znajduje odbicie w praktykach życia codziennego, poglądach politycznych czy innych społecznych odruchach.
Stadion Dziesięciolecia, wbrew swojemu początkowemu przeznaczeniu, na początku lat 90. przekształcił się w bazar, na którym handlowali głównie wietnamscy i rosyjscy kupcy. Znany również jako Jarmark Europa, stadion stał się najbardziej zróżnicowaną kulturowo przestrzenią Warszawy. Pomimo iż mieścił się w centrum Warszawy przez długi czas był ignorowany zarówno przez władze miasta, jak i miejskich aktywistów. W 2008 roku stadion został zamknięty, aby zostać przebudowanym na Euro 2012.
Projekt Podróż po Azji, nawiązywał z jednej strony do miejskiej włóczęgi, z drugiej zaś do zwiedzenia przestrzeni muzealnych z dźwiękowym przewodnikiem. Uczestnicy i uczestniczki projektu odwiedzali najdłużej działający na stadionie bar wietnamski, plac pod wiaduktem – miejsce spotkań tak zwanych taksówkarzy, którzy przewożą towary na wózkach, wypożyczalnię filmów oraz sklep, gdzie za pomocą otrzymanych wcześniej pieniędzy robili zakupy, odbywali również rozmowę z miejskimi aktywistami. Na koniec udawali się do centrum kultury wietnamskiej i powstałej nielegalnie wiecznie zielonej Pagody, będącej kopią pagody z Hanoi. Ważnym elementem projektu była kraciasta torba, która czyniła odwiedzających podobnymi do innych bywalców bazaru i mniej rzucającymi się w oczy w tłumie sprzedawców i kupujących. Była ona nie tylko rodzajem czapki-nie-widki, ale również gadżetem, który miał oswajać z estetyką stadionu, zanim się do niego dotarło.
Podróż do Azji pozwalała zrozumieć logikę życia bazaru i oswoić się z innymi regułami miejskiego życia niż te obecne na co dzień. Seria projektów artystycznych wokół Stadionu Dziesięciolecia umożliwiła stworzenie włączenie go tkanki miasta jako kolejnej przestrzeni, która nie jest jedynie miejscem nielegalnego handlu, ale również jest kojarzona z odpoczynkiem, szeroką ofertą gastronomiczną i kontaktem z inną kulturą.
Tekst: Joanna Erbel Grafika: Izabela Wądałowska
Joanna Erbel - socjolożka, aktywna działaczka miejska, fotografka. Współzałożycielka stowarzyszenia DuoPolis. Członkini zespołu Krytyki Politycznej. Doktorantka w Instytucie Sopcjologii Uniwersytetu Warszawskiego.
*Projekt jest częścią polskiej ekspozycji 12. Prague Quadrennial of Performance Design and Space
CZYTAJ TAKŻE>>
• POZDROWIENIA Z ALEJ JEROZOLIMSKICH, autorka: Joanna Rajkowska
• DOTLENIACZ, autorka: Joanna Rajkowska, kuratorka: Kaja Pawełek
• WSPÓLNA SPRAWA, autor: Paweł Althamer
i
