Radzymin – Ossów 1:0. Muzeum Bitwy Warszawskiej w Radzyminie

Muzeum Bitwy Warszawskiej 1920	Radzymin, ul. Jana Pawła II 64
Autorzy:	Studio Budowlane UNITY
Inwestor:	Gmina Radzymin i Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego
Generalny wykonawca:	Eurodom
Powierzchnia użytkowa:	700 m²
Realizacja:	2023
Koszt inwestycji:	10 100 000 PLN

Nowe muzeum w Radzyminie

Zakończono realizację Muzeum Bitwy Warszawskiej w Radzyminie. To wspólne przedsięwzięcie Gminy Radzymin i Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego. Placówka jest oddziałem Muzeum Niepodległości w Warszawie i zajmuje zmodernizowany budynek tzw. Domu Pielgrzyma z lat 30. oraz dostawiony do niego przeszklony pawilon. Projekt na podstawie koncepcji białostockiego biura Aioni Architektura opracowało Studio Budowlane UNITY.

Muzealny zespół o powierzchni użytkowej zaledwie 700 m² znajduje się naprzeciwko zabytkowego Cmentarza Żołnierzy Polskich 1920. W środku prezentowane będą różnorodne pamiątki związane z bitwą, m.in. medale, odezwy, plakaty, zarządzenia i inne dokumenty. Zwiedzający będą mogli zapoznać się też z bogatą kolekcją malarstwa podejmującego temat Cudu nad Wisłą. Otwarcie wystawy zaplanowano na 2024 rok. Według ostatnich zapowiedzi wtedy też oddane zostanie do użytku Muzeum Bitwy Warszawskiej w pobliskim Ossowie. Gmach o powierzchni 4800 m², za którego realizację odpowiada Agencja Mienia Wojskowego, ukończony będzie jednak w stanie surowym. Na aranżację ekspozycji trzeba będzie poczekać kolejnych kilka lat.

Dwa muzea, dwie historie?

Radzymin i Ossów od dawna konkurują o miano symbolicznej stolicy Cudu nad Wisłą. Choć pod Ossowem rozegrała się bitwa, w której polscy żołnierze po raz pierwszy zatrzymali nacierających na Warszawę czerwonoarmistów, to najbardziej krwawe i zaciekłe boje toczyły się w oddalonym o 15 km Radzyminie.

Tak jak najsilniejszy wiatr nie jest w stanie zmienić biegu rzeki, tak samo nikt i nic nie zmieni prawdy o tym, że niezwykle waleczni żołnierze w ossowskim bitewnym epizodzie stanowili jedynie tło dla zaciętych i kilkudniowych walk o Radzymin. Świadomość kapitalnej roli Radzymina jako symbolicznej stolicy Cudu nad Wisłą dobrze była znana władzom odrodzonej II Rzeczpospolitej, które tu organizowały centralne obchody Święta Wojska Polskiego – podkreślał burmistrz Radzymina Krzysztof Chaciński podczas obchodów stulecia Bitwy Warszawskiej, kiedy to zapowiedziano realizację radzymińskiego muzeum.

Budowa Muzeum Bitwy Warszawskiej w Radzyminie kosztowała ponad 10 mln zł. Kolejne 4,3 mln zł trzeba będzie jeszcze wydać na urządzenie wystawy. Dla porównania Muzeum Bitwy Warszawskiej w Ossowie w stanie surowym pochłonie 200 mln zł.