Spis treści
Od kompaktowych lokali dla singli, po przestronne apartamenty dla rodzin
Przy jednej z najbardziej ruchliwych arterii Krakowa - ulicy Lipskiej - powstał nowy budynek mieszkalny, „Lipska 16”. To najnowsza realizacja pracowni UCEES, kierowanej przez architektów Marka Szpindę i Piotra Uherka. Projekt rozpoczęto w 2022 roku, a ukończono w 2025 r. Inwestorem jest firma Bryksy.
Czytaj także: Pudrowanie mikrokawalerek. Mieszkania o powierzchni 14 m² uratują LEDY-y, concierge i Juliusz Słowacki
Budynek liczy pięć kondygnacji naziemnych i jedną podziemną, przeznaczoną na garaż z 147 miejscami postojowymi. W sumie powstało tu 117 mieszkań o zróżnicowanej powierzchni o od kompaktowych lokali dla singli i par, po przestronne, 90-metrowe apartamenty dla rodzin. Parter został zaprojektowany z myślą o usługach - dzięki temu inwestycja nie tylko dostarcza nowych mieszkań, ale też ożywia przestrzeń wzdłuż ulicy Lipskiej.
Kontekst urbanistyczny okazał się wyjątkowo wymagający. Od południa i zachodu działka graniczy z niską zabudową jednorodzinną, natomiast po przeciwnej stronie szerokiej ulicy i torowiska znajdują się wysokie bloki mieszkalne. Budynek musiał więc z jednej strony wpisać się w intensywną tkankę miejską, a z drugiej uwzględnić kameralniejszą skalę sąsiednich domów.
i
i
Projektowanie w gęstej zabudowie to współpraca, nie konkurencja
„Lipska 16” to przykład budynku, który nie dominuje nad otoczeniem, ale staje się jego naturalną częścią. W warunkach tak gęstej zabudowy kluczowe okazało się nawiązanie do istniejących realizacji przy tej samej ulicy – wcześniejszych budynków UCEES, które tworzą już charakterystyczny fragment pierzei. Dzięki podobnej skali, rytmowi i estetyce nowa inwestycja domyka kompozycję, porządkuje układ przestrzenny i wzmacnia charakter ulicy jako miejskiego wnętrza.
Czytaj także: Pierwsza drewniana mieszkaniówka w Polsce powstanie w Zabrzu. To Habitat 19
Projektanci postawili na konsekwencję w detalach i kolorystyce. Elewacje utrzymano w stonowanej tonacji: biel z dodatkiem chłodnej szarości uzupełniają ciemne balustrady i grafitowa stolarka. Subtelne ryflowania wokół okien, boniowania oraz podcień w bryle sprawiają, że całość jest elegancka, ale nie przytłaczająca. W tego typu lokalizacjach to właśnie takie decyzje – mniej widowiskowe, ale świadome – nadają projektowi szczególną wartość. Architektura nie konkuruje tu z miastem, ale z nim współpracuje.
i
Rozmieszczenie otworów okiennych pokazuje, że w gęstej zabudowie nawet pozornie drobne decyzje mają ogromne znaczenie. Od strony ruchliwej ulicy wprowadzono jedynie niewielkie okna, natomiast duże przeszklenia znalazły się wyłącznie w lokalach usługowych na parterze. Elewacje zachodnia i wschodnia podporządkowane zostały tzw. linijce słońca – tak, by zapewnić mieszkańcom maksymalny dostęp do naturalnego światła i jednocześnie zachować regularny rytm fasady. Najbardziej otwarta jest elewacja południowa – pełna loggii, które wprowadzają światło i powietrze do wnętrz.
Ważnym aspektem okazała się przestrzeń półpubliczna. Podcień przy wejściu pełni rolę przejścia o miejskim charakterze, a jednocześnie łagodzi skalę obiektu. Wewnątrz kwartału zaprojektowano natomiast kameralny dziedziniec z miejscami do odpoczynku i spotkań sąsiedzkich, co pozwala mieszkańcom znaleźć balans pomiędzy życiem w intensywnej tkance miejskiej a potrzebą prywatności.
i
Realizacja powstała zaledwie kilka minut od "krakowskiej plaży"
Bryła budynku została oparta na planie litery „L”. Takie rozwiązanie umożliwiło wydzielenie dwóch odrębnych przestrzeni: wewnętrznego, półprywatnego dziedzińca oraz zewnętrznej strefy z placem zabaw. W obrębie dziedzińca znalazły się ławki i nasadzenia zieleni, tworzące kameralne miejsce do spotkań mieszkańców. Po drugiej stronie, wzdłuż dłuższego skrzydła, powstał plac zabaw z miękką nawierzchnią i elementami edukacyjnymi.
Czytaj także: Największe osiedle mieszkań na wynajem w Polsce. Zaprojektowali je architekci z Kuryłowicz & Associates
Zachowano istniejące drzewa, a nowa zieleń opiera się na połączeniu krzewów, traw ozdobnych i bylin. Na terenie osiedla ustawiono karmniki, budki lęgowe dla ptaków oraz hotele dla owadów zapylających. To nie tylko poprawia mikroklimat, ale też wspiera lokalny ekosystem. Lokalizacja budynku jest dodatkowym atutem – w zaledwie kilka minut można stąd dojść nad Zalew Bagry, jedno z najpopularniejszych miejsc wypoczynku w Krakowie, oferujące plaże, sporty wodne i infrastrukturę gastronomiczną. W ten sposób „Lipska 16” łączy w sobie zalety mieszkania w gęstej tkance miejskiej z dostępem do terenów rekreacyjnych.
Całkowita powierzchnia użytkowa obiektu wynosi 6 337 m². W projekcie wyraźnie widoczna jest filozofia pracowni UCEES: architektura powinna nie tylko dobrze wyglądać, ale przede wszystkim współtworzyć tkankę miasta i odpowiadać na realne potrzeby jego mieszkańców.