Koło Naukowe Industria - Centrum Szermowic

Koło Naukowe Ochrony Dziedzictwa Przemysłowego INDUSTRIA od sześciu lat w ramach swojej działalności zajmuje się badaniami oraz popularyzacją architektury industrialnej. Obecnie realizuje warsztaty i konkurs na centrum edukacyjno-historyczne straży pożarnej śląskiej wsi. W ramach działań planuje się stworzenie projektu przestrzeni wystawienniczej dla historycznych sprzętów gaśniczych oraz miejsca wspólnego dla mieszkańców miejscowości Szemrowice

Koło Naukowe Ochrony Dziedzictwa Przemysłowego INDUSTRIA od sześciu lat w ramach swojej działalności zajmuje się badaniami oraz popularyzacją architektury industrialnej. Przez te lata zorganizowaliśmy wiele wystaw fotografii oraz makiet zabytków przemysłowych. Ekspozycja naszych prac odbywała się w przestrzeni postindustrialnej, czego przykładem może być wystawa zorganizowana na terenie dawnej Państwowej Fabryki Wagonów we Wrocławiu, dzięki czemu przyczynialiśmy się do aktywizacji miejsca. Istotnym aspektem naszej działalności jest realne wpływanie na przestrzeń, której tożsamość wiąże się z dziedzictwem przemysłowym. W roku 2017 zorganizowaliśmy konkurs na muzeum Cementowni Odra w Opolu, inicjatywa miała na celu rekultywacje terenów przy fabryce. Obecnie realizujemy warsztaty i konkurs na Centrum Edukacyjno-Historyczne Straży Pożarnej Śląskiej Wsi w Szemrowicach.

Szemrowice to niewielka miejscowość w gminie Dobrodzień w województwie opolskim. Wieś jest silnie związana z prężnie działającą jednostką Ochotniczej Straży Pożarnej. Mieszkańcy pielęgnują tradycje pożarnicze dbając o zachowane historyczne sprzęty gaśnicze oraz kontynuując tradycje związane z corocznym wyścigiem sikawek konnych. Zawody sportowe stanową święto nie tylko dla Szemrowic, ale również dla okolicznych miejscowości. Zarówno mieszkańcy jak i władze samorządowe widzą w tych tradycjach potencjał, w związku z czym od wielu lat trwają próby stworzenia przestrzeni wystawienniczej, która miałaby służyć organizacji lokalnych wydarzeń oraz stwarzać miejsce spotkań dla okolicznej społeczności. Działka dedykowana przedsięwzięciu znajduje się w centrum wsi, w bezpośrednim sąsiedztwie istniejącej remizy strażackiej oraz kościoła.  Inicjatywie nadano roboczą nazwę Centrum Edukacyjno-Historyczne Straży Pożarnej Śląskiej Wsi. Prace nad miejscem podjęto już w 2010, a w ich wyniku na przestrzeni lat powstało kilka projektów obiektów takich jak replika historycznej strażnicy, plac zabaw, czy wiata rekreacyjna. Wciąż jednak brakowało spójnej wizji, która odpowiadałaby potrzebom mieszkańców, wpisywała się w kontekst i przyczyniła się do rozwoju miejscowości, stąd pomysł przedstawicieli Stowarzyszenia Wsi Szemrowice skonsultowania przedsięwzięcia z nami i wsparcia projektu działaniami studentów Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej.

W pierwszym etapie odbyły się warsztaty projektowe - w marcu 2020 roku zorganizowaliśmy dla studentów wycieczkę do wsi Szemrowice, która była połączona z wizją lokalną oraz wywiadem społecznym. Podczas wizyty mieliśmy również możliwość wypróbowania działania eksponatów gaśniczych. Kluczowe okazały się rozmowy z mieszkańcami - stali się oni aktywną stroną dyskusji o miejscu, a projekt przybrał formę dialogu, aby zrozumieć osobiste relacje użytkowników z otoczeniem. Lokalnej społeczności zależało na stworzeniu  przestrzeni wystawienniczej niewymagającej stałego dozoru, a jednocześnie chroniącej eksponaty, placu zabaw, miejsca spotkań w dzień powszedni, postoju dla rowerzystów i turystów, odtworzenia zabytkowej remizy oraz uwzględnienia typowych dla regionu nasadzeń.

W ramach warsztatów miały miejsce spotkania on-line, w tym wykłady na temat pracy koncepcyjnej, przestrzeni publicznej, architektury straży pożarnej i budownictwa lokalnego. W oparciu o wcześniej przeprowadzone analizy i wywiad społeczny studenci podzieleni na grupy projektowe rozpoczęli pracę, której wynikiem była realizacja pięciu zróżnicowanych projektów koncepcyjnych. Zaprojektowane przestrzenie są wielofunkcyjne, dobrze skomunikowane, integrujące mieszkańców oraz odwołujące się do okolicznych tradycji budowlanych i pożarniczych. Finalnym etapem naszych działań ma być spotkanie z lokalną społecznością, w trakcie którego zostanie wybrana najlepsza praca.

Projekt stanowił koncepcję dla inicjatywy podjętej przez Stowarzyszenie Wsi Szemrowice i ma możliwość powstania, w związku z czym praca obejmowała konkretną problematykę i posiadała cechy projektu budowlanego. Władze samorządowe gminy Dobrodzień są realnie zainteresowane projektem i jego realizacją. Liczymy na to, że nasze zaangażowanie ułatwi miejscowej społeczności realizację tej inicjatywy zgodnie z ich oczekiwaniami i poszanowaniem lokalnej tradycji i zabudowy.