Cześć! Mam na imię Hania i jestem studentką 4 roku architektury Politechniki Śląskiej. Ostatni semestr spędziłam w uroczej Lizbonie - a dokładniej na Wydziale Architektury Uniwersytetu Lizbońskiego dzięki programowi Erasmus+. Program ten nie tylko dał mi możliwość zwiedzenia nowego kraju i nowej kultury, ale również pokazał mi zupełnie inny punkt widzenia na architekturę i otaczającą nas przestrzeń.POCZĄTKICoś, co przykuło moją uwagę na starcie to wybór przedmiotów, które mogłam sobie dopasować do swoich preferencji i upodobań. Finalnie miałam 5 przedmiotów z różnych dziedzin, jednak chciałabym skupić się na zajęciach dla mnie najważniejszych - czyli urbanistyce oraz projektowaniu.
i
MIASTO W CZASACH PANDEMII Pierwszą rzeczą, która zwróciła moją uwagę było podejście prowadzących do zmian na świecie (a co za tym idzie - w projektowaniu) i zachęcaniu nas do wymyślania innowacyjnych rozwiązań w miastach, jak i w poszczególnych budynkach. Zajęcia z urbanistyki były podzielone na dwie części - na część strategiczną dla całej dzielnicy oraz projektową, dla wybranego fragmentu miejskiego.
Faktem jest, że pandemia Covid-19 okazała się najbardziej anty-miejskim czynnikiem, z jakim mieliśmy do czynienia w ciągu ostatnich kilku dekad. Dlatego wyzwaniem było skupienie się na danej lokalizacji (Portela de Sintra, Sintra, Portugalia) i przedstawienie strategicznej propozycji dla całej dzielnicy z przestrzenią dobrą dla ludzi, która spełni swoją wielofunkcyjność także w czasach pandemii.
i
PROJEKT GREEN-STATION CONNECTIONJednym z pomysłów było zaprojektowanie więcej mniejszych przestrzeni publicznych, dzięki czemu uniknęliśmy nadmiernej kumulacji ludzi w jednym miejscu. Kolejnym elementem było wprowadzenie jak największej ilości zewnętrznych przestrzeni publicznych oraz dopracowana organizacja ulicy i przestrzeni wokół usług. Były to czynniki niezbędne dla danej lokalizacji ze względu na brak różnorodności funkcjonalnej istniejących budynków oraz brak zorganizowanych przestrzeni publicznych.Celem projektu było również stworzenie ciekawego przystanku pomiędzy Lizboną a Sintrą - jednym z najbardziej malowniczych miejsc Portugalii ze względu na historyczne kompleksy pałacowe na wzgórzach. Dlatego chcieliśmy również podkreślić silną relację miejsca z istniejącą dziką zielenią, jak i z pobliskim dworcem kolejowym, który niewątpliwie jest jednym z najważniejszych punktów miasta
i
Pierwszym ruchem była interwencja w strukturę i logistykę ulic ze względu na blokadę miejsc przyjaznych pieszym. Stworzyliśmy zewnętrzną obwodnicę dla samochodów, w efekcie której powstały tereny rekreacyjne, tereny zielone i „żywe ulice”, które pełnią funkcję spotkań dostępnych dla mieszkańców i użytkowników.
i
Cały projekt opiera się na różnych połączeniach. Ze względu na bliskość szkół, uczniowie odgrywają dużą rolę na naszym terenie opracowania. W procesie koncepcyjnym stworzyliśmy ideę rozchodzących się drzew od stacji kolejowej aż do wzgórz z dziką zielenią, która stanowi piękne zielone tło dla całej dzielnicy, więc chcieliśmy zieleń podkreślić i wplątać na cały teren opracowania. Szpalery drzew zarysowały nam trójkąt, który postanowiliśmy przeznaczyć na główną przestrzeń publiczną - water square, ponieważ znajduje się w centralnym miejscu terenu opracowania, przy centrum sportowym. Nowo projektowane budynki to galeriowce z wewnętrznymi dziedzińcami, w których postanowiliśmy stworzyć mini skwery zielone z miejscami do siedzenia, dedykowane mieszkańcom danego kwartału. Wisienką na torcie jest stworzenie ścieżki, która będzie wznosić się wśród istniejącej zieleni, aby łączyć się z naturą i ją podkreślać. Na szczycie powstanie punkt widokowy, z którego będzie można zobaczyć nie tylko nasz teren, ale także, wyłaniające się zza drzew, wzgórza Sintry z pięknymi kolorowymi pałacami.
i
Uczelnia w Lizbonie często korzysta z modeli fizycznych. Jednak to dzięki makiecie byliśmy w stanie lepiej kontrolować wysokości, a tym samym dostosować wysokości budynków tak, aby żaden budynek nie dominował, a budynki kończyły na tej samej wysokości. Jedynym akcentem kompozycyjnym tej przestrzeni jest budynek sportowy, który ma inny, organiczny kształt. Finalna kompozycja budynków sprawia, że ludzie nie zgubią się w przestrzeni i będą czuli się bezpiecznie dzięki podziałowi na strefy i otwartości przestrzeni. Jednym z kluczowych czynników w mieście jest dbanie o środowisko, jak również o wodę - tym bardziej w tak ciepłym i suchym kraju, jakim jest Portugalia. Dlatego zaproponowaliśmy stworzenie bioswali, jak również wspomnianego wcześniej water square, który przez większość czasu będzie suchy i wykorzystywany jako przestrzeń rekreacyjna.
Projekt urbanistyczny powstał w ramach przedmiotu Urbanism II. Współautorami projektu byli: Paulina Konsek oraz Maksymilian Benek.
i
BUDYNEK COLLECTIVE HOUSINGPo rozplanowaniu urbanistycznym przyszedł czas na zaprojektowanie i wymodelowanie jednego budynku, który będzie łączył się bezpośrednio z projektem urbanistycznym. Bardzo ciekawe było połączenie dwóch przedmiotów w jeden projekt. Jest to myślenie o projektowaniu bardziej kompleksowo i kontekst miejsca był zawsze najważniejszy. Jednak projekt budynku każdy opracowywał samodzielnie.Wyzwaniem było dostosowanie budynku tak, aby umożliwiał swobodną komunikację pomiędzy użytkownikami i mieszkańcami, wprowadzał do zieleni i przestrzeni publicznych oraz nie stanowi dominanty kompozycyjnej.Główną ideą projektu było stworzenie miejsca, które podświadomie i naturalnie dzieli przestrzeń na publiczną, półpubliczną, półprywatną i prywatną. w ten sposób powstało niewielkie wzgórze z zielenią oraz wewnętrzny dziedziniec z zielenią rozprzestrzeniającą się z istniejącej dzikiej zieleni na wzgórzu. Dodatkowo, poprzez zaprojektowanie otwartej galerii z widokiem na zieleń i dziedziniec będzie możliwość łatwiejszego nawiązywania relacji pomiędzy sąsiadami, tworząc jednocześnie poczucie przynależności i prywatności. Tworząc budynek galeriowy, korytarze stają się charakterystycznym elementem budynku. Budynek został podzielony na 4 części tak, aby każda z nich było niezależną częścią połączoną zewnętrznym korytarzem. W ten sposób powstały szczeliny wentylacyjne, które jednocześnie wpuszczają więcej światło i tworzą punkty widokowe. Aby uniknąć nadmiernego nasłonecznienia od strony południowej i wschodniej, na fasadzie zamontowano szyny z przesuwnymi żaluzjami. Dodatkowo, ażurowość podkreśla rytm fasady i czyni ją bardziej niezwykłą.
i
PODSUMOWANIE Zarówno projekt urbanistyczny, jak i projektowy pokazał jak ważny jest kontekst miejsca i jak ważni są użytkownicy danego terenu. Kompleksowe podejście do projektowania pobudziło mi bardziej moją wyobraźnię i kreatywność w tworzeniu różnych sytuacji życiowych, z którymi muszą się mierzyć mieszkańcy Portela de Sintra. Projekt skupia się na tworzeniu wygodnych i dostępnych dla wszystkich miejsc, bez wykluczenia społecznego. Przestrzenie publiczne sprawiają, że Portela de Sintra ożyje i stanie się ciekawym przystankiem turystycznym w drodze do pałaców Sintry. Dobrym pomysłem była również praca grupowa, która dała szersze spojrzenie na temat.Dlatego uważam, że semestr w innym kraju jest bardzo cenny, aby nabrać szerszego spojrzenia na potrzeby różnych ludzi i użytkowników danego miejsca. A oprócz rozległej edukacji, jest czas, aby zwiedzić nowy kraj, poznać nowych ludzi oraz nową kulturę.
