Architektura drewniana na nowo
Można zaryzykować twierdzenie,że architektura drewniana przekracza w ostatnich latach tradycyjnie przypisane sobie obszary zarówno tematyczne, ideowe, jak i te które odnoszą się do miejsca – regionalne(...) Drewno jako materiał "organiczny" w dużym stopniu odnawialny, starzejący się w przewidywalny i szlachetny sposób staje się, najwyraźniej dla wielu architektów, rodzajem antidotum na wszechobecność powszechnie stosowanych produktów przemysłowych, które starzeją się szybko techniczne, estetycznie, a przede wszystkim moralnie. (...)Mamy do czynienia zarówno z odkrywaniem nowych możliwości konstrukcyjnych drewna, związanych m.in. z zastosowaniem najnowszych technik obliczeniowych w procesie projektowania, tworzenia złożonych trójwymiarowych modeli przestrzennych, jak i twórczą kontynuacją wielkiej tradycji rzemiosła budowlanego, próbami reinterpretacji historycznych wzorców jako podstawą do poszukiwań nowych środków wyrazu. (...) Lokalne tradycje w sposób bardzo silny generują współczesne kierunki poszukiwań w dziedzinie budownictwa drewnianego(...)Architekci z kręgu high-tech, głównie angielscy, tworzą przestrzenne struktury których geometria w wyniku studiów i poszukiwań jest zbliżona często do form organicznych. Wśród najwybitniejszych twórców tego na wskroś anglosaskiego kierunku poszukiwań wymienić można m.in Michaela Hopkinsa. W oparciu o angielską myśl konstrukcyjną tworzy Renzo Piano i jego Centrum Kulturalne w Nowej Kaledonii czy centrum sklepowe Bercy w Paryżu.(...) Szwajcarskie i austriackie regiony Alp odznaczają się swoistym odrębnym, wyrazistym i ponadczasowym charakterem.
Czytaj też: Najwyższe budynki z drewna: 5 najwyższych budynków drewnianaych na świecie
Architektura drewniana Alp
Do dziś widać wielką kulturę budowania, mającą swoje korzenie w perfekcyjnym opanowaniu technik ciesielskich, zrozumieniu istoty materiału, detalu. Pieszy most autorstwa Marcela Meili w austriackim Murau jest z pewnością konstrukcją niebanalną(…) Wszelkim kategoriom wymyka się indywidualna twórczość Petera Zumthora. Obudowa stanowisk archeologicznych w Chur to zbliżone do prostopadłościanów pudła o konstrukcji drewnianej, obleczone delikatną, żaluzjową ścianą ze spatynowanego lokalnego modrzewia, innym przykładem architektury drewnianej tego samego autora jest Kaplica św. Benedykta w Sumvitg, zaprojektowana w formie zbliżonej do walca, zbudowana z lokalnych materiałów o lekkim, drewnianym szkielecie konstrukcji ścian i więźby dachowej (...) Oddzielny rozdział współczesnej architektury drewnianej Alp stanowią budynki szkolne. Architekci celowo unikają jakichkolwiek elementów niepodporząkowanych idei całościowej kompozycji – jedności materiału i formy. Interesującym przykładem jest szkoła w Paspales projektu Valerio Oligatiego. Jej jednoznaczna, surowa betonowa bryła sperforowana oknami oprawionymi w ramy ze spatynowanego mosiądzu oraz betonowa klatka schodowa kontrastują z ciepłem drewnianych wnętrz. Okładziny ścian, sufitów i podłóg klas tworzą monochromatyczne drewniane pudła wstawione w żelbetową skorupę budynku(...)
Czytaj też: Drewno w salach koncertowych - przegląd realizacji
Architektura drewniana Półwyspu Iberyjskiego
W Portugalskii architektura drewniana stosowana była jedynie w wyjątkowych sytuacjach. Zaskakujące są np. wnętrza niektórych barokowych kościołów, gdzie przepych oraz bogactwo dekoracji ścian i stropów kontrastują z posadzkami z kamiennej "kraty" o polach wypełnionych drewnianymi płytami. Podobne kontrasty można odnaleźć we współczesnym kościele w San Marco de Cavales w pobliżu Porto projektu Alvaro Sizy. Portugalscy i hiszpańscy architekci drewno traktują zazwyczaj jednopłaszczyznowo – jak luksusowy materiał dekoracyjny, często zestawiając je w jednej płaszczyźnie z betonem, kamieniem i metalem. Zabieg ten stosuje Eduardo Souto de Moura(…)
Architektura drewniana Japonii
Warto zaznaczyć zaskakującą zbieżność poszukiwań formalnych w twórczości niektórych architektów japońskich, twórczości opartej na zupełnie odmiennej historycznej tradycji architektury drewnianej, innych podstaw kulturowych i filozoficznych. Muzeum Bato Machi Hiroshige to jednorodna bryła o proporcjach wydłużonej szopy, przykrytej dwuspadowym dachem o małym spadku, obleczona dwiema powłokami żaluzji z cedrowych balików. Pomiędzy znajduje się stalowa konstrukcja, na której opiera się przeszklenie dachu i ścian. Przestrzenny obraz uzupełniają pędy znajdujących się na zewnątrz bambusów tworzące płaszczyzny ścian i stropów(...)
Czytaj też: Innowacyjna architektura drewniana
Architektura drewniana w polskim budownictwie
Architektura drewniana w ograniczonym zakresie widoczna jest w budownictwie jednorodzinnym (choć akcja propagowania budownictwa szkieletowego z desek nie przyniosła poważnego odzewu wśród inwestorów), halach sportowych (gdzie standardowo stosuje się dźwigary z drewna klejonego) i we wnętrzach. Wobec braku większego zainteresowania ze strony architektów i rynku, braku ciągłości w kontynuacji tradycyjnych technik budowania z drewna (może z wyjątkiem Podhala, choć też w ograniczonym zakresie), każda próba przełamania tej tendencji jest skazana na stosowanie prototypowych rozwiązań, przez co staje się w opinii inwestorów niepewna i droga. Doświadczenia w tej dziedzinie naszej pracowni JEMS Architekci nie są też specjalnie imponujące. Do najbardziej "drewnianych" projektów zaliczyć można zrealizowane ostatnio: siedzibę Agory SA (2000-2001; publikacja w "A-m" 4/2002) i dom jednorodzinny w Choszczówce (2001-2002; publikacja w "A-m" 11/2002). (...) Oba obiekty są na naszym rynku swego rodzaju eksperymentem tak technicznym, jak i estetycznym. Na ocenę tego eksperymentu trzeba będzie zapewne kilka lat poczekać.
i
