i
Spis treści
Historia projektu
Historia projektu sięga 2018 roku, kiedy to został zorganizowany i rozstrzygnięty konkurs architektoniczny na nowy dom studencki Uniwersytetu Warszawskiego na terenie kampusu Służewiec przy ulicach Sulimy i Smyczkowej. W 2019 roku podpisano umowę na prace projektowe, dwa lata później inwestycja otrzymała pozwolenie na budowę, której koniec zaplanowano na I kwartał 2024 roku. Generalnym wykonawcą jest firma Mota Engil Central Europe.
W obiekcie zaprojektowano 138 jednostek mieszkalnych, w których dominują dwupokojowe segmenty typu „1+1” i „2+2”. Do potrzeb osób z niepełnosprawnościami ruchowymi w pełni dostosowano 16 jednostek oraz wszystkie części wspólne. Budynek przeznaczony jest dla 382 mieszkańców, w tym 370 studentów i 12 pracowników naukowych.
Siedmiokondygnacyjną bryłę oparto na formie „wiatraka”. Jego skrzydła mieszkalne rozmieszczone są wokół centralnej części wspólnej – wielopoziomowego atrium, do którego przylegają kuchnie z jadalniami i pokoje pracy grupowej.
W odróżnieniu od powtarzalnych pięter mieszkalnych parter ma bardziej otwarty układ. Przeszklona sala sportowa, główny hol wejściowy z siedziskami, świetlica z aneksem kuchennym, wspólna pralnia, część administracyjna i lokal usługowy uzupełniają program budynku.
Z uwagi na konieczność przebudowy istniejącej infrastruktury sieciowej uniwersytetu, w pierwszej kolejności zrealizowano wolnostojącą trafostację. Zgodnie z konkursowym pomysłem jest ona jednym z czterech obiektów małej architektury, domykających narożniki założenia, obok pergoli na tarasie przy świetlicy, zadaszenia rampy zjazdowej z siedziskami oraz pawilonu rowerowni. Wszystkie obiekty zaprojektowano z betonu barwionego w masie na kolor czerwony, z charakterystycznie uformowanymi zygzakowatymi zadaszeniami oraz przepierzeniami z elementów stalowych.
Konstrukcja
Budynek wykonano w standardowej konstrukcji żelbetowej monolitycznej. Przy czym strop nad parterem zaprojektowano jako transferowy. Celem jest pogodzenie otwartego układu parteru z optymalnym rozplanowaniem powtarzalnych kondygnacji, w których rygor programu funkcjonalnego i stosunku powierzchni ruchu do tej użytkowej wymusił ściśle określony układ. Płyta o minimalnej grubości 50 cm pozwoliła na przejście z ustroju słupowego podziemia i parteru na ustrój tarczowy pięter od +1 do +6. W skrzydłach mieszkalnych nie ma słupów, co pozwoliło wyeliminować pilastry utrudniające aranżację kompaktowych pomieszczeń.
Istotnym etapem wznoszenia konstrukcji było rusztowanie i szalowanie okrągłych otworów w stropach centralnego atrium, tworzące tymczasową „tubę”. Docelowo otwarcia stropów zostały obudowane metalowymi balustradami biegnącymi przez całą wysokość kondygnacji. Dla wzmocnienia efektu wizualnego balustrady poszczególnych pięter wykonano w różnych kolorach, których sekwencja stworzy efekt gradientu w skali całego atrium.
Wiele ścian żelbetowych, m.in. w holu głównym i pomieszczeniach wspólnych, korytarzach mieszkalnych oraz holach piętrowych, pozostało bez dodatkowego wykończenia, co zaplanowano już na etapie projektu. Powierzchnie te wykonano z betonu architektonicznego barwionego w masie na kolor jasnoceglasty. Dla uzyskania oczekiwanej jakości po wylaniu ścian wyznaczone zostały obszary wymagające programu naprawczego, który wykonała specjalistyczna firma. Z tej samej mieszanki wylano prefabrykowane elementy konstrukcji – biegi czterech klatek schodowych oraz daszki nad przeszkleniami parteru, które zamocowano na łącznikach termoizolacyjnych na etapie wylewania ścian.
Receptura została zastosowana również do prefabrykowanych okładzin elewacyjnych parteru. Spody biegów schodowych oraz lica okładzin poddano szlifowaniu, dzięki czemu wyeksponowane zostało kruszywo o dobranym kolorystycznie składzie. Analogiczną technologię zastosowano dla nawierzchni głównej alei pieszej zespołu.Uzyskanie betonów architektonicznych dobrej jakości było tradycyjnie dużym wyzwaniem – zarówno jeśli chodzi o system oraz technologię wykonania szalunków, jak i samą mieszankę. Aby uzyskać jak najlepsze rozwiązanie, dokumentacja zawierała odrębne opracowanie projektu technologii betonu, uwzględniające wszelkie wskazówki – od składu receptur, trybu wykonania i zatwierdzania próbek po opis standardu szalunków i sposoby impregnacji powierzchni.
i
Ściany zewnętrzne
Na uwagę zasługuje technologia wykonania ścian zewnętrznych, które wzniesiono jako mury jednowarstwowe z bloczków gazobetonowych o grubości 48 cm. Wykończenie w poziomie wieńców stropowych i nadproży wykonano z mineralnych płyt izolacyjnych. Powyższe rozwiązanie zaproponowano we wstępnej formie już na etapie konkursu, w ramach dążenia do uzyskania wytrzymałych eksploatacyjnie i masywnych murów, na których będzie można zastosować cięższe tynki dekoracyjne.
Typologia elewacji odzwierciedla strukturę funkcjonalną budynku: otwarty usługowy parter domykają przeszklone fasady i odcinki murów z prefabrykatami betonowymi, o grubości 8 cm, odpornymi na uszkodzenia mechaniczne. Boczne elewacje skrzydeł mieszkalnych wykończono tynkiem czesanym w ryfle o wymiarach 18 x 20 mm, którego sposób wykonania zaczerpnięto z tradycji rzemiosła tynkarskiego. Popularne było tutaj używanie szablonu do modelowania gzymsów, boniowań i innych ozdób. Przygotowania rozpoczęto od wyboru mieszanki i kolorystyki. Kluczowa była konsystencja – rzadka mieszanka powodowała spływanie ryflowania, za gęsta nie dawała się profilować podczas przeciągania szablonu. W trakcie realizacji mock-upu ujawniły się problemy związane z tolerancją wykonania otworów okiennych. Ich szerokości, a także rozmiary filarów międzyokiennych różniły się na poszczególnych kondygnacjach o kilka centymetrów. Wykonanie tynku czesanego bardziej podkreśliłoby nierówności elewacji. Aby zwiększyć wyzwanie, przed jakim stanął wykonawca, ryfle zaczynają się zawsze w tej samej odległości od każdej krawędzi okna lub narożnika budynku. Z tego powodu użyto kilku szablonów o nieco różnym rozstawie zębów oraz długościach. Podczas tynkowania dobierano odpowiednie szablony, aby zgubić pojawiające się różnice wymiarowe. Układ poziomych dylatacji odpowiada możliwościom wykonania czesania szablonem jednym ruchem od dołu do góry, stojąc na rusztowaniu i bez odrywania narzędzia. Szczytowe elewacje od strony kampusu i od ulicy Puławskiej mają dodatkowo gładkie pola z graficznymi elementami dekoracyjnymi, powtarzającymi motywy pojawiające się wewnątrz. Wykonano je w formie reliefów z płyt styrodurowych. Wszystkie grafiki opracowano w ramach projektu identyfikacji graficznej, obejmującego elementy informacyjne, kierunkowe i dekoracyjne w budynku oraz w terenie.
Okno typowe
Najbardziej powtarzalnym elementem elewacji jest okno pokoju, występujące w trzech szerokościach w zależności od wielkości pomieszczenia. Podobnie jak w przypadku innych powtarzalnych elementów na budowie został przygotowany jego mock-up, co pozwoliło doprecyzować szereg rozwiązań technologicznych i montażowych. Oprócz samej ślusarki aluminiowej w systemie okna z ukrytą ramą skrzydła zawierał on obróbki blacharskie, roletę zewnętrzną na linkach z metalową osłoną oraz balustradę z zaoblonych płaskowników. Opracowano na nim też szczegóły prac tynkarskich.
Zagospodarowanie terenu i wnętrza
Teren wokół budynku zaprojektowano w formie czterech funkcyjnych kwater, domkniętych pawilonami z czerwonego betonu: plac sportowy przy rowerowni wykończony nawierzchnią poliuretanową, taras południowy przy świetlicy, zieleniec z siedziskami na rampie garażowej oraz przed częścią administracyjną. W dalszych strefach zaprojektowano pola z betonu jamistego z okrągłymi wycięciami pod istniejące drzewa i zaprojektowaną zieleń. Koniecznością wynikającą z planu miejscowego było wykonanie utwardzonego parkingu przed budynkiem. Zamawiający podjął starania w kierunku zmian w wytycznych planu, tak aby możliwe było w przyszłości przekształcenie tego obszaru w teren biologicznie czynny.Obok rozplanowania i urządzenia jednostek mieszkalnych, w projekcie poświęcono szczególną uwagę przestrzeniom wspólnym, które dopełniają powierzchnie pokoi i zapewniają infrastrukturę dla różnych aktywności. Zaplanowano m.in. w pełni urządzoną świetlicę z aneksem kuchennym oraz wspólne kuchnie o podwójnej wysokości. W holu głównym powstały strefy z siedziskami, tablice informacyjne ze spienionego linoleum. Na posadzce zaplanowano geometryczne wzory z płyt lastryko, a w centralnej części – donicę z zielenią widoczną przez otwarcia atrium.
---------------------------
Marcin Garbacki (WAPW 2008) i Karolina Tunajek (WAPW 2004)
od 2010 roku prowadzą pracownię Projekt Praga. Współautorzy takich projektów jak: zadaszenie dziedzińca zamku Sułkowskich w Bielsku-Białej, rewitalizacja browaru Perła w Lublinie, Dom na Dachu Czerniakowska 180 czy pracownia Pawła Althamera w Warszawie (z Piotr Brzoza Architekten) oraz realizowanych obecnie obiektów: wydziału psychologii i domu studenckiego UW
Jacek Wochowski (WAPW 2009)
od 2018 roku architekt prowadzący w biurze Projekt Praga. Współautor koncepcji kompleksu gmachów Sądu Apelacyjnego i Sejmiku Województwa Mazowieckiego w Warszawie. Odpowiada m.in. za nadzór autorski na trwających budowach obiektów UW
