i
Wystawa przygotowana przez Sorina Vasilescu, architekta i profesora Uniwersytetu Architektury i Urbanistyki „Ion Mincu” w Bukareszcie, prezentuje najciekawsze budynki z przełomu XIX i XX wieku, wzniesione na terenie dzisiejszej Rumunii. Układają się one w opowieść o rozwoju Art Nouveau rozumianej jako pierwsza modernistyczna tendencja w architekturze i ukazują jej różnorodność wynikającą z wielorakich uwarunkowań społecznych, kulturalnych i politycznych.
W dziełach architektury powstającej na obszarach pozostających do I wojny światowej w granicach Cesarstwa Austro-Węgierskiego - Banacie, Transylwanii, Bukowinie - silnie widoczny był wpływ secesji wiedeńskiej, zwłaszcza dzieł Ödöna Lechnera. Wzorując się na charakterystycznej płynnej, krzywoliniowej ornamentacji, tacy architekci jak Jakab Dezo czy Komor Marcell, sięgnęli równocześnie do motywów ludowych. W późniejszej fazie pojawił się „linearyzm”, inspirowany wiedeńskimi dziełami Otto Wagnera i Josefa Hoffmanna, ale także twórczością Charlesa Mackintosha.
W dawnym królestwie Rumunii, czyli na obszarach zjednoczonej Mołdawii i Wołoszczyzny, trwała wówczas obejmująca wszystkie aspekty życia modernizacja, zmierzająca do przemiany dawnej, patriarchalnej, należącej jeszcze do „Bizancjum po Bizancjum” rzeczywistości w nowoczesne państwo europejskie. Szczególną rolę odegrały w tym procesie kontakty z Europą Zachodnią, a zwłaszcza kulturalne i emocjonalne związki z Francją. Obok tych wpływów wystawa ukazuje jednak także odrębny nurt, reprezentowany przede wszystkim przez wybitnego architekta Iona Mincu, dzięki któremu powstał nowy wariant Art Nouveau, określany jako „styl neorumuński”, wyprzedzający prawie o dziesięciolecie podobne eksperymenty na zachodzie Europy. W gorącej atmosferze początku XX wieku narodziła się autentycznie narodowa szkoła architektury, wykorzystująca cytaty z dawnej sztuki rumuńskiej. Stała się ona punktem wyjścia do szczytowych osiągnięć nowoczesnej architektury Rumunii w okresie międzywojennym – najlepszym czasie w historii kraju, kiedy w jego kulturze pojawili się tak wybitni twórcy jak Constantin Brancusi, George Enescu, Dinu Lipatti, Tristan Tzara, czy Mircea Eliade. Wystawa Art Nouveau w RumuniiMuzeum Architektury we Wrocławiu, ul. Bernardyńska 526.01. – 11.03.2012 wernisaż w czwartek 26 stycznia o godzinie 17.00
i
