Zapomniana architektura Witolda Lipińskiego?
Wystawa „Kształt marzeń. Architektura Witolda Lipińskiego” jest pierwszą obszerną prezentacją twórczości tego architekta i naukowca, znanego przede wszystkim z dwóch śmiałych, futurystycznych realizacji: obserwatorium na Śnieżce i domu igloo we Wrocławiu. Na wystawie zobaczymy obiekty z najważniejszego okresu działalności Lipińskiego, kiedy to tworzył dzieła z pogranicza architektury, inżynierii i rzeźby. Choć sprawiają wrażenie scenografii do filmu sci-fi, kilka z nich zostało zrealizowanych, popadając przez lata w niemal całkowite zapomnienie.
Witold Lipiński zawsze chciał być gdzie indziej. Projektując, spełniał to marzenie. Projektował obiekty niemożliwe, raz po raz udowadniając, że rzeczy niemożliwych nie ma. Kiedy w polskim pejzażu dominowały prostokreślne bloki i domy kostki, kształtowane za pomocą wytycznych ekonomicznych i surowych normatywów, on proponował budynki chmury i domy statki kosmiczne. Gdy rozpędzała się prefabrykacja, a budynki zaczęto wytwarzać masowo na fabrycznych liniach produkcyjnych, marzył o tworzeniu architektury bioklimatycznej, skupiając się na kształtowaniu odpowiednich warunków dla współistnienia człowieka i przyrody – czytamy w informacji prasowej.
Architektura jak scenografia do filmu SF
Ucieczki przed światem Witold Lipiński szukał w przestworzach, oddając się największej – obok architektury – pasji: szybownictwu. Na uczelni, gdzie pracował, skupiał się na dydaktyce i pracach badawczych, w ramach których łączył zdobycze nowoczesnej inżynierii ze sztuką. Badania te zaowocowały całą serią projektów: domów jednorodzinnych, pawilonów handlowych, usługowych i gastronomicznych, w ramach których testował różnorodne nowatorskie rozwiązania konstrukcyjne. Projektując, tworzył rzeczywistość alternatywną dla tej, która go otaczała.
Każdy z blisko dwudziestu prezentowanych na wystawie obiektów mógłby – na pierwszy rzut oka – uchodzić za studium scenografii do filmu science-fiction. Tym bardziej niezwykłym jest, że pięć z nich udało się zrealizować. Oprócz dzieł kanonicznych – domu własnego igloo przy ul. Stanisława Moniuszki i Wysokogórskiego Obserwatorium Meteorologicznego na Śnieżce — na wystawie pokażemy dwa mniej znane wrocławskie domy jednorodzinne i dawny ośrodek wypoczynku świątecznego w Rokitkach pod Legnicą – zapowiadają kuratorzy, Michał Duda i Daria Kieżun.
i
Większość prezentowanych na wystawie projektów przedstawiona jest w formie oryginalnych rysunków Witolda Lipińskiego. Części towarzyszą ceramiczne modele, wykonane na potrzeby wystawy przez twórców i twórczynie z wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych. Obiekty istniejące do dziś sportretował fotograf architektury Jakub Certowicz. W przypadku dzieł Lipińskiego szczególniej niż zwykle uderza kontrast między technologiczną perfekcją projektowych obiektów a niedoskonałą materialnością dzieł zrealizowanych. Siła jego budynków — mimo kruchości w obliczu czasu — polega na sensorycznym oddziaływaniu na najbardziej pierwotne, pozaintelektualne odczuwanie przestrzeni.
| Wystawa „Kształt marzeń. Architektura Witolda Lipińskiego” | |
| Kiedy: | 30 listopada 2023 – 31 marca 2024 roku |
| Gdzie: | Muzeum Architektury we Wrocławiu, ul. Bernardyńska 5 |
| Kurator i kuratorka: | Michał Duda i Daria Kieżun |
| Współpraca merytoryczna: | Barbara Szczepańska, Misia Siennicka, Agata Gabiś |
| Aranżacja: | Aleksandra Czupkiewicz i Łukasz Wojciechowski |
| Fotografie współczesne: | Jakub Certowicz |
