Spis treści
- Plac Handlowy w Gorzycach. Założenia Autorskie
- Ten plac utrwalił lokalny charakter tego miejsca
- Plac Handlowy w Gorzycach. Metryka realizacji
- 10. edycja Życia w Architekturze
- Sponsorzy konkursu Życie w Architekturze
- Życie w Architekturze 2025. Rekordowe zgłoszenia
- Posłuchaj także naszego Podcastu Architektonicznego:
i
Ulubieniec Publiczności to nagroda dla tej realizacji, która zdobyła serca użytkowników – bo ułatwia codzienne funkcjonowanie, daje radość, sprawia, że miejsce staje się bardziej „nasze”. To wyróżnienie jest przyznawane głosami tych, którzy z architekturą żyją na co dzień. W 10. edycji konkursu Życie w Architekturze największe uznanie zdobyła rewitalizacja Placu Handlowego w Gorzycach
Czytelnicy mogli głosować na jedną z 60 realizacji z lat 2020-2024, które znalazła się na liście TOP60. Pokazuje ona niezwykłą różnorodność polskiej architektury – zarówno w skali, jak i w podejściu do projektowania. Wśród sześćdziesięciu nominowanych realizacji znalazły się domy i duże osiedla; inwestycje prywatne i publiczne; są całkowicie nowe obiekty, jak i udane adaptacje już istniejących budynków i przestrzeni; są mieszkania, biura, domy pomocy, centra społeczne, szkoły, przedszkola, żłobki, muzea, hotele, cmentarze, hale sportowe, place, parki, ulice, a także most, garaż i kładka pieszo-rowerowa; obiekty mieszkaniowe reprezentowane są zarówno przez inwestycje całkowicie komercyjne, jak i te o społecznym charakterze.
Wśród nominacji znalazły się realizacje z największych metropolii, takich jak Warszawa, Kraków, Wrocław, Gdańsk czy Katowice, ale też z mniejszych ośrodków i miejscowości, gdzie dobra architektura coraz częściej staje się narzędziem lokalnej zmiany. W zestawieniu są m.in. Dobczyce, Jemielnica, Gorzyce, Czechowice-Dziedzice, Wieleń czy Reguły – miasta i miasteczka, w których powstały projekty o wysokiej jakości przestrzennej, społecznej i środowiskowej.
Zobacz więcej:
Plac Handlowy w Gorzycach. Założenia Autorskie
Projekt przebudowy Placu Handlowego w Gorzycach powstał z inicjatywy projektantów i był rozwijany wspólnie z gminą oraz mieszkańcami podczas licznych warsztatów i spotkań. Celem było zwiększenie atrakcyjności i funkcjonalności placu przy jednoczesnym zachowaniu delikatnej równowagi społecznej tego miejsca, które od lat służy społeczności o skromnych dochodach. Gorzyce to wieś na Podkarpaciu, która rozwinęła się wokół zakładów przemysłu metalurgicznego. Pomiędzy jej częścią przemysłową a przyfabrycznym osiedlem leży intensywnie użytkowany Plac Handlowy.
Przestrzeń ta jest otoczona niepowiązaną ze sobą zabudową i fragmentami zieleni. Zrealizowany w 2022 roku projekt rewitalizacji placu, poza stricte infrastrukturalnymi zadaniami, zakładał stworzenie niewielkiego pawilonu. Jako urbanistyczna klamra porządkuje otaczającą go przestrzeń i stanowi bramę do leżącego na południu parkowego założenia, stanowiącego centrum miejscowości. Poprzez użycie przemysłowych, stalowych profili nawiązuje do przemysłowej tradycji Gorzyc. Forma pawilonu jest efektem intensywnej współpracy inżyniera z architektem i ma na celu unaocznienie konstrukcyjnych, jak i architektonicznych właściwości stali.
Z uwagi na zastosowanie cienkich i pochyłych słupów rama dachu zdaje się unosić nad ziemią. Pozycja podpór wynika zarówno z założeń urbanistycznych, jak i wymagań konstrukcyjnych. Ich osie spotykają się w dwóch wirtualnych punktach, wzajemnie się stabilizując.
W celu odsłonięcia widoku na założenie parkowe słupy w południowym narożniku zostały rozsunięte, co stało się możliwe dzięki zastosowaniu dwóch systemów tensegrity. Logika konstrukcji nie jest bezpośrednio widoczna w przestrzeni i tworzy swoistą zagadkę dla obserwatora. Plac zyskał nawierzchnię z płukanego betonu oraz 55 drzew i rabaty z bylinami nadrzecznymi. Przestrzeń dalej pełni funkcję lokalnego bazarku, a po godzinach handlowych jest używana jako miejsce nieformalnych spotkań oraz kulturalnych wydarzeń gminy.
Autor projektu:MSc ETH Arch Bartosz Bukowski, MSc ETH Bau-Ing. Michal Wozniak
Zespół autorski:mgr inż. arch. Martyna Kuryłowicz
i
Ten plac utrwalił lokalny charakter tego miejsca
Projekt powstał z dala od dużych centrów miejskich, w gminie o ograniczonych możliwościach finansowych. Zmusiło to projektantów poszukiwania jakości nie poprzez kosztowne rozwiązania, lecz dzięki precyzyjnemu zestawieniu powszechnie dostępnych materiałów. Pawilon został opracowany w ścisłej współpracy architekta i konstruktora – od pierwszego szkicu – nawiązując do tradycji polskiej architektury konstrukcyjnej. Umożliwiło to dopracowanie detali, które podkreślają właściwości stali – materiału silnie związanego z tożsamością regionu. Wykonanie niestandardowych połączeń i elementów konstrukcyjnych, wykorzystujących pełen potencjał materiału, wymagało zaangażowania projektantów także na etapie realizacji.
Plac z pawilonem nie tworzy zamkniętej urbanistycznej enklawy – przeciwnie, poprzez rozplanowanie elementów harmonijnie wpisuje się w otoczenie, a jego granice zacierają się. Projekt nie zapoczątkował procesu gentryfikacji, lecz utrwalił lokalny charakter. Miejsce wciąż służy mieszkańcom o skromnych dochodach jako przestrzeń spotkań i handlu. Po przebudowie aktywności te przeniosły się w cień licznych, nowo posadzonych drzew. Jednocześnie plac i pawilon stały się przestrzenną wizytówką miejscowości, zwracając uwagę na jej industrialne dziedzictwo - przekonuje architekt Bartosz Bukowski.
i
Plac Handlowy w Gorzycach. Metryka realizacji
Oficjalna nazwa i typ realizacji: Plac Handlowy w Gorzycach, przestrzeń publiczna
Inwestor/generalny wykonawca: Gmina Gorzyce/F.H.U. Przemysław Czerwiński
Wykonawca konstrukcji: M&N Mykola Pavlov
Powierzchnia zabudowy: 200 m2
Powierzchnia całkowita: 3788 m2
Powierzchnia terenu/kubatura: 3788 m2/- m3
Data przygotowania projektu/ukończenia realizacji: 2022/2022
i
10. edycja Życia w Architekturze
10. edycja konkursu ŻYCIE W ARCHITEKTURZE jest częścią wyjątkowego przedsięwzięcia, w którym od 1995 roku nagradzamy polskie realizacje, w najlepszy lub najciekawszy sposób wskazujące kierunek myślenia o relacjach życia i architektury. Na autorów i autorki najlepszego obiektu lub przestrzeni (Grand Prix) czekała w tym roku nagroda pieniężna w wysokości 20 000 zł.
ŻYCIE W ARCHITEKTURZE to najstarszy, organizowany nieprzerwanie od przełomu 1989 roku konkurs na najbardziej wartościowe realizacje w Polsce. W dziewięciu poprzednich edycjach rywalizowało w sumie ponad 3000 budynków i przestrzeni publicznych. Konkurs niezmiennie wskazuje nowe zjawiska, potrzeby i kierunki, jakie pojawiają się w dziedzinie projektowania. Co kilka lat stwarza okazję do spojrzenia na polską architekturę z szerokiej perspektywy. Nie jest ona zniekształcona, bo projekty nie są nominowane, lecz nadsyłane przez samych autorów.
Sponsorzy konkursu Życie w Architekturze
Całe to przedsięwzięcie nie byłoby możliwe bez wsparcia naszych partnerów. Głównym sponsorem 10. edycji ŻYCIA W ARCHITEKTURZE jest Saint-Gobain. Wśród grona sponsorskiego znajdziemy także właścicieli marek: Aluprof, Dyson, Humanscale i VELUX, a także Ecophon, Glassolutions, Isover, Leca, Rigips, Weber oraz Swisspacer z Grupy Saint-Gobain.
i
Życie w Architekturze 2025. Rekordowe zgłoszenia
W tym roku pracownie architektoniczne zgłosiły do konkursu blisko 400 realizacji. W tej edycji czekało na Was kilka nowości. Najważniejszą z nich jest brak kategorii. Nie ocenialiśmy oddzielnie np. domów jednorodzinnych czy obiektów komercyjnych. Chcieliśmy skoncentrować się na ŻYCIU w architekturze, czyli jej relacji z odbiorcami i otoczeniem.
Ze zgłoszonych realizacji z lat 2020-2024 wybraliśmy TOP 60, czyli 60 najciekawszych obiektów lub przestrzeni. Zostały one poddane ocenie naszego jury i to właśnie spośród nich wyłoniony został laureat nagrody Grand Prix, a drogą głosowania wskazano zdobywcy tytułów Ulubieniec Publiczności oraz Laur Środowiska – Nagroda Architektów i Architektek.
Dzięki firmie VELUX mogliśmy także wręczyć trzy dodatkowe nagrody. Zostały one przyznane tym realizacjom, które wykorzystują światło dzienne jako element kształtowania architektury i poprawy jakości przestrzeni pod dachem z wykorzystaniem okien dachowych.
Zobacz relację z GALI:
>>„Życie w Architekturze” po 30 latach. Finałowa gala 10. edycji konkursu przyciągnęła tłumy
i
---
Dziękujemy, że tu jesteś
Posłuchaj także naszego Podcastu Architektonicznego:
Ładnie, tylko lepiej? Gruz, dzikość i narracja w architekturze Archigrestu
Rozmowa z Maciejem Kaufmanem i Marcinem Maraszkiem z Archigrestu o tym, dlaczego architektura publiczna nie musi być gładka, symetryczna i od linijki. O zostawianiu gruzu w parku, sadzeniu nieklonowanych drzew, pracy bez PR-u i znaczeniu dobrze opowiedzianej historii. Wszystko to zaś w tle krążącego z kuluarach przekonania, że ich architektura w istocie architekturą nie jest.
