Miejsce
W 2011 roku firma Ghelamco podjęła decyzję o rozpoczęciu budowy nowoczesnego zespołu biurowo- usługowego w miejscu dawnej drukarni Wojskowych Zakładów Graficznych na warszawskiej Woli. Kompleks nazwany Warsaw Spire, o powierzchni użytkowej 168 000 m2, składa się z trzech budynków: „drapacza chmur” o wysokości 220 m, który jest obecnie najwyższym biurowcem w Warszawie, oraz dwóch otaczających go wachlarzowo obiektów biurowych o wysokości 55 m. Autorem projektu jest belgijska pracownia architektoniczna Jaspers-Eyers Architects we współpracy z biurem Projekt Polsko Belgijska Pracownia Architektury. Inwestycja realizowana jest u zbiegu ulic Towarowej, Grzybowskiej, Wroniej i Łuckiej, w kwartale pomiędzy rondem Daszyńskiego a hotelem Hilton. Najwyższy z budynków Warsaw Spire znajduje się w południowo-zachodniej części projektu, od strony ulicy Towarowej. W kolejnej fazie powstanie tu jeszcze wieżowiec mieszkaniowy Chopin Tower o wysokości 160 m, zlokalizowany po przeciwległej stronie kwartału, u zbiegu ulic Grzybowskiej i Wroniej.
Konstrukcja
Projektowi od początku towarzyszyło wiele niespotykanych dotąd w stolicy rozwiązań architektoniczno-konstrukcyjnych. Duże wyzwanie stanowiła między innymi budowa pięciokondygnacyjnego garażu podziemnego o powierzchni 43 610 m2, a przeznaczonego na około 1230 samochodów. Najniższy poziom (13 500 m2) znajduje się 16 m pod ziemią, a przegłębienia pod windy sięgały do -22 m. Na uwagę zasługuje też projekt i wykonanie trójwymiarowej, łupinowej fasady głównego budynku o elipsoidalnym rzucie, montaż okien do specjalnie zaprojektowanej konstrukcji nośnej zwanej „skrzydłem” czy stworzenie systemu zapewniającego możliwość serwisu i czyszczenia płaszczyzn szklonych o kształtach sferycznych. Ważnym zagadnieniem była również realizacja nowoczesnego systemu komunikacji pionowej.
Konstrukcja masztu
Nomen omen „zwieńczeniem” wszystkich wyzwań technicznych i konstrukcyjnych okazał się projekt dwóch masztów o wysokości 40 m zamontowanych do konstrukcji nośnej na poziomie ostatniego żelbetowego stropu budynku (180 m). Zamontowane maszty składają się z dwóch niezależnych części wykonanych z elementów spawanych o średnicy od 120 do 30 cm.
Główną część konstrukcyjną stanowi 16-metrowy element dolny, wyposażony w potężny kołnierz ze stali grubości 5 cm, z otworami na 18 śrub. Elementy te podniesiono przy pomocy żurawi wieżowych w pozycji pionowej na wysokość około 200 m i opuszczono na przygotowane śruby mocujące (dokładność montażu określono na kilka milimetrów). Pozostałe części masztów w ten sam sposób zostaną osadzone na zamocowany już dolny element. Po dokonaniu pomiarów wykonana zostanie rektyfikacja obydwu konstrukcji – tymczasowa przy pomocy śrub łączących, a następnie, po kolejnym sprawdzeniu jakości połączeń oraz styków zamocowań części zostaną ze sobą zespawane.
Plac Europejski
Dużym wyzwaniem przez pewien czas pozostawało także zaaranżowanie atrakcyjnej i reprezentacyjnej, ogólnodostępnej przestrzeni pomiędzy budynkami. Przestrzeń ta, o powierzchni 4000 m2, była wskazana decyzjami administracyjnymi jako plac miejski o ponadlokalnym znaczeniu i oddziaływaniu.... Ostatecznie inwestor zaprosił do współpracy belgijską firmę Wirtz International Landscape Architects, specjalizującą się w projektach ogrodów i rekreacyjnych przestrzeni miejskich. Powierzchnia terenu przeznaczona na potrzeby placu została potraktowana wielowymiarowo i, wręcz dosłownie, wielopoziomowo. Ciągi piesze naprowadzające ruch na osi północ-południe i wschód-zachód, choć zaprojektowane na różnych wysokościach, zostały ze sobą splecione wizualnie i materiałowo. Ścieżki dla pieszych i rowerzystów przeplatają się z kształtowanymi wężowo formami zieleni i wijącymi się ciekami wodnymi. W ten sposób udało się uzyskać efekty spajające przestrzeń, a jednocześnie wykreować kameralne miejsca, które mogą służyć relaksowi.
W obrębie placu pojawi się też nowoczesna mała architektura oraz tzw. ART WALK, czyli pasaż artystyczny służący jako przestrzeń wystawiennicza dla młodych artystów. Partery budynków zostały przeznaczone głównie na kawiarnie, restauracje i niewielkie lokale usługowe. W zamierzeniu inwestora, po zakończeniu realizacji w drugim kwartale 2016 roku, plac miejski ma się stać miejscem tętniącym życiem także po godzinach pracy biur.
Adam Wagner (absolwent WA PW, dyplom 1991). W latach 2007-2011 członek Rady Architektury i Rozwoju Warszawy. Od 1999 roku prezes zarządu pracowni Projekt PBPA. Współautor takich realizacji jak: Urząd Marszałkowski i Lubelskie Centrum Konferencyjne w Lublinie, budynek TUiR WARTA, Łopuszańska Business Park, Marynarska Business Park, zespół budynków biurowych dla firmy Elektrim, Dom Pomocy Studentom i Dom Pomocy Społecznej, Wyższe Metropolitalne Seminarium Duchowne, rozbudowa siedziby Kurii Warszawsko-Praskiej oraz projektów odbudowy Pałacu Saskiego, Brühla i Strasburgerów w Warszawie