Szyb Krystyna, industrialna konstrukcja niczym wielki górniczy młot, idzie do rewitalizacji

2024-11-28 15:08

Rewitalizacja Szybu Krystyna w Bytomiu, już niedługo Właściciel gigantycznego obiektu, firma Multi Polymers z Lędzin, zapowiada, że wiosną. Industrialna konstrukcja o kształcie przypominającym górniczy młot ma aż 60 m wysokości. Oparta na stalowej konstrukcji, wykończona została cegłą klinkierową. Od lat mówi się o tym, by ją odnowić. Projekt przygotowali znani architekci z pracowni Medusa Group.

Spis treści

  1. Kiedy zacznie się rewitalizacja Szybu Krystyna w Bytomiu?
  2. Założenia projektu Medusa Group
  3. Co będzie w Szybie Krystyna?
  4. Historia szybu, części KWK Szombierki
  5. Rewitalizacja Szybu Krystyna
  6. Archiwalne zdjęcia
Kopalnie na Górnym Śląsku, które udało się uratować przed rozbiórką

Kiedy zacznie się rewitalizacja Szybu Krystyna w Bytomiu?

Wiosną 2025 ma zacząć się rewitalizacja Szybu Krystyna w Bytomiu. Firma Multi Polymers z Lędzin, właściciel obiektu, zamierza zrewitalizować 60-metrową konstrukcją o kształcie przypominającym górniczy młot w trzech etapach. Będzie to kosztować niemal 23 mln zł. Jesienią 2024 wiadomo było już, że wysokość unijnego wsparcia dla tego projektu wyniosła to 15,5 mln. 

Projekt rewitalizacji przygotowała Medusa Group Przemo Łukasika i Łukasza Zagały, którzy w 2024 zdobyli Honorową Nagrodę SARP. Zakłada rozbudowę obiektu w rejonie nadszybia. 

Weszliśmy w posiadanie tego obiektu trochę nieświadomi jego prawdziwej wartości. Mieliśmy już kilka projektów i koncepcji, jak go zagospodarować. Ta ostatnia, która zakłada trzy etapy rewitalizacji, została zaakceptowana przez Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Teraz rozpoczynamy pierwszy z etapów – mówił dla Życia Bytomskiego Edward Bałdyga, prezes Multi Polymers.  

Już wcześniej zapowiedział, że konstrukcja szybu zostanie poddana ocenie technicznej, oczyszczeniu oraz zabezpieczeniu antykorozyjnemu. 

Założenia projektu Medusa Group

Pisaliśmy już o nich wiele miesięcy temu. Przypomnijmy. Projekt obejmuje zmianę sposobu użytkowania, remont obiektu oraz jego rozbudowę, zaplanowaną w taki sposób, by nowa kubatura nawiązywała do dawnej formy nadszybia.

Nowe elementy nie będą powiązane z konstrukcją szybu. 

- Nowe przestrzenie zostaną zrealizowane w oparciu o konstrukcję szkieletową, w sposób umożliwiający przyszłą swobodną rozbudowę budynku o kolejne etapy wskazane w koncepcji projektowej. Pod wieżę kopalnianą "wsuwamy" niedużą, autonomiczną bryłę, która nie ma żadnego styku z budynkiem i stoi na niezależnych fundamentach. Sama wieża ma zaś być poddana elementarnemu zabezpieczeniu - planowane jest oszklenie wybitych okien, przemurowanie ubytków w elewacji, izolacja stropów. W naszym projekcie szyb nie ma funkcji użytkowych, będzie czekał na lepsze czasy - zapowiadają bytomscy architekci.

Co będzie w Szybie Krystyna?

Na dole ma powstać kawiarnia. W szybie znajdą się przestrzenie wspólne. Na dachu nowego budynku, w części północnej przewidziano otwarty zielony taras. Będzie tu też m.in. sala konferencyjna i biura na wynajem. Część powierzchni zostanie przeznaczona na rzecz lokalnych organizacji pożytku publicznego. 

Projekt realizowany będzie zgodnie z założeniami Nowego Europejskiego Bauhausu, tj. z uwzględnieniem zrównoważonego rozwoju, estetyki i integracji. Zastosowane materiały i nowoczesne rozwiązania elewacyjne zapewnią wysokie walory architektoniczne i technologiczne obiektu - zapowiada inwestor. - Wykorzystane zostaną rozwiązania ekologiczne, miedzy innymi w postaci energii ze źródeł odnawialnych. Obiekt będzie przystosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych. Planowane przedsięwzięcie umożliwi rewitalizację Szybu Krystyna wpisanego do rejestru zabytków województwa śląskiego i zapobiegnie jej dalszemu niszczeniu.

Metamorfozę ma przejść też otoczenie szybu. Planowana jest rekultywacja i transformacja poprzemysłowego terenu o powierzchni hektara. Będzie nowa zieleń, ławki i miejsca odpoczynku. Projekt zakłada także stworzenie systemu zarządzania wodą deszczową czy zielonych tarasów na dachach.

Całość ma być gotowa w 2027 roku.

Czytaj też:

Kupuje ruiny, robi z nich perły. Kim jest właściciel Arche?

Historia szybu, części KWK Szombierki

KWK Szombierki wydobywała węgiel do 2000 roku. Od tego czasu szyb – wpisany do rejestru zabytków w 2004 roku – niszczeje. I mniej więcej tyle samo czasu jego los zajmuje Przemo Łukasika z Medusa Group. Razem z innymi bytomskimi architektami - Rafałem Dziedzicem, Janem Wichrowskim i Michałem Sokołowskim - starają się powstrzymać jego powolne popadanie w ruinę. - 15 lat temu wygraliśmy konkurs na rehabilitację tego obiektu. Liczne kryzysy, niełaskawy czas, upadłość inwestora pozostawiły ten obiekt na pastwę „złomiarzy” i warunków atmosferycznych – mówi architekt.

Oto projekt Medusy z 2009 roku:

Rewitalizacja Szybu Krystyna

  • Tytuł projektu: Rewitalizacja byłego Szybu Krystyna w celu utworzenia wielofunkcyjnego obiektu
  • usługowego
  • Nazwa beneficjenta: MULTI POLYMERS BAŁDYGA Spółka jawna
  • Źródło finansowania: Fundusze Europejskie dla Województwa Śląskiego 2021-2027 (Fundusz na
  • rzecz Sprawiedliwej Transformacji)
  • Całkowity koszt projektu: 22 761 773,00 zł.
  • Wartość dofinansowania z UE: 15 546 476,01 zł.
  • Okres realizacji: od 2025-04-01 do 2027-03-31

Archiwalne zdjęcia

Podcast miejski
Flip Springer. Architektura ma kłopot
Architektura Murator Google News
Autor: