Zakończył się internetowy plebiscyt na Osobowości 25-lecia zorganizowany z okazji jubileuszu „Architektury-murator”. Na 250 twórców wciąż czynnie działających w swoich dziedzinach można było głosować przez dwa tygodnie, od 4 do 17 listopada 2019 roku, wybierając faworyta w każdej z 10 kategorii obejmujących różne okołoarchitektoniczne dziedziny. Wbrew teoriom spiskowym pojawiającym się w mediach społecznościowych pod koniec głosowania, nasi programiści nie stwierdzili działania internetowych botów, choć z powodu przeciążenia serwerów system zliczający głosy czasem ulegał zawieszeniu.
Zwycięzcą plebiscytu Osobowości 25-lecia został Jacek Dominiczak, architekt, profesor ASP w Gdańsku, gdzie prowadzi zajęcia poświęcone autorskiej teorii Miasta Dialogicznego i narzędziom pomocnym w jego projektowaniu. Jacek Dominiczak uzyskał w sumie 6800 głosów. Na kolejnych pozycjach uplasowali się: Paweł Jaworski (5425 głosów), Maciej Mycielski (4799 głosów) i Maciej Siuda (4638 głosów).
Poniżej prezentujemy zwycięzców w poszczególnych kategoriach
Kategoria: Architektura
Henryk Łaguna, architekt, od 1997 roku prowadzi pracownię maas, współautor m.in. modernizacji pasażu Wiecha czy stacji PKP Warszawa Ochota i Powiśle (2808 głosów)
Tomasz Konior, architekt i urbanista, prowadzi pracownię Konior Studio, współautor m.in. nowej siedziby NOSPR oraz Akademii Muzycznej w Katowicach (2083 głosy)
Robert Konieczny, architekt, od 1999 roku szef biura KWK Promes, od 2012 roku ekspert UE Mies Award, od 2019 roku członek Francuskiej Akademii Architektury, współautor m.in. Centrum Dialogu Przełomy w Szczecinie, budynku mieszkalnego Unikato w Katowicach oraz wielokrotnie nagradzanych domów jednorodzinnych, w tym Domu Bezpiecznego, OUTrialnego czy Kwadrantowego (772 głosy)
Kategoria: Urbanistyka i architektura krajobrazu
Paweł Jaworski, urbanista i filozof, twórca narzędzi prototypowania urbanistycznego oraz metody projektowania przestrzeni publicznych wspólnie z użytkownikami (Żywa Ulica/Livable Street), wspiera samorządy opracowujące dokumenty dotyczące planowania przestrzennego, transportu i rewitalizacji (5425 głosów)
Maciej Mycielski, architekt i urbanista, właściciel i główny projektant pracowni Mycielski Architecture & Urbanism, propagator metody warsztatów charrette w Belgii i Polsce, współautor koncepcji zagospodarowania m.in. dla Siewierza Jeziornej, Gdyni Zachód, Wolnych Torów w Poznaniu czy Pola Mokotowskiego w Warszawie (4799 głosów)
Marek Piwowarski, architekt krajobrazu, inicjator powstania ścieżki rekreacyjnej na prawym brzegu Wisły w Warszawie, w latach 2007-2016 pełnomocnik prezydenta m.st. Warszawy ds. zagospodarowania nabrzeży Wisły, w latach 2017-2019 dyrektor Zarządu Zieleni (1310 głosów)
Kategoria: Publicystyka i krytyka architektoniczna
Grzegorz Piątek, architekt, krytyk architektury, autor książki „Lukier i mięso. Wokół architektury w Polsce po 1989 roku” (wspólnie z Jarosławem Trybusiem), „Sanator. Kariera Stefana Starzyńskiego” oraz licznych tekstów w prasie i publikacjach zbiorowych, w latach 2005-2011 członek redakcji „A-m”, w latach 2011-2019 działał w Centrum Architektury, gdzie przygotowywał pierwsze polskie wydania tekstów m.in. Le Corbusiera, Jane Jacobs i Rema Koolhaasa (708 głosów)
Ryszard Nakonieczny, architekt i publicysta, badacz architektury modernistycznej, w latach 2004-2011 redaktor naczelny kwartalnika „Archivolta", współautor i redaktor książek: „Słynne wille Polski” oraz „Oblicza modernizmu w architekturze” (666 głosów)
Marta Urbańska, architektka, historyk i krytyk architektury, autorka ponad 150 esejów o architekturze i kulturze współczesnej, a także licznych przekładów, w tym tekstów wybitnych architektów i teoretyków składających się na dwutomową publikację „Co to jest architektura?/What is architecture?” (294 głosy)
Kategoria: Samorząd i polityka
Małgorzata Omilanowska, historyczka sztuki, profesor na Uniwersytecie Gdańskim w Instytucie Sztuki PAN, w latach 2014-2015 minister kultury i dziedzictwa narodowego, jurorka konkursu UE Mies Award (2017), autorka takich książek jak „Budowanie nad Bałtykiem”, „Kreacja-Konstrukcja-Rekonstrukcja”, „Architekt Stefan Szyller” czy „Świątynie handlu. Warszawska architektura komercyjna doby wielkomiejskiej” (1128 głosów)
Olgierd Dziekoński, architekt i polityk, w latach 2000-2001 podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego i Budownictwa, w latach 2007-2010 podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury, a w latach 2010-2015 sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP, współtworzył Agencję Rozwoju Komunalnego (754 glosy)
Bohdan (Biś) Lisowski, architekt, prezes krakowskiego oddziału SARP, pełnomocnik ZG SARP ds. BIM, w działalność stowarzyszenia angażuje się od 1999 roku, popularyzując jego cele statutowe zwłaszcza wśród młodych architektów (404 głosy)
Kategoria: Rewitalizacja i ochrona zabytków
Tomasz Malkowski, architekt i popularyzator architektury, inicjator akcji Brutal z Katowic, której celem była ochrona brutalistycznego dworca projektu Tygrysów (1419 głosów)
Michał Krasucki, historyk sztuki, od 2017 roku Stołeczny Konserwator Zabytków, szczególnie zaangażowany w ochronę XX-wiecznej architektury i żywo reagujący na wszelkie doniesienia o interwencjach w historyczną tkankę (1304 głosy)
Grażyna Adamczyk-Arns, architektka i urbanistka specjalizującą się w tematach takich jak odnowa i rozwój miast, rewitalizacja czy innowacyjne metody zarządzania kwartałami miejskimi. W latach 2010-2019 z powodzeniem kierowała miejską spółką „Wrocławska Rewitalizacja” (195 głosów)
Kategoria: Dizajn i projektowanie w przestrzeni
Jacek Dominiczak, architekt, profesor ASP w Gdańsku, gdzie prowadzi zajęcia poświęcone autorskiej teorii Miasta Dialogicznego i narzędziom pomocnym w jego projektowaniu, autor m.in. Kodu Tożsamości Lokalnej miasta Fremantle w Australii, instalacji Deley(er)ing Facade w Pawilonie Polski na 9. biennale w Wenecji czy wnętrz Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia 2 w Gdańsku (6800 głosów)
Maciej Siuda, architekt, projektant, wykładowca, współautor m.in. projektu DEVEBERE prezentowanego na biennale architektury w Wenecji (2012), ekspozycji „Spór o odbudowę” dla MSN w Warszawie, „Odwilż 56 – Cracovia 65” dla Instytutu Architektury w Krakowie czy „Mikrokosmos rzeczy: publiczne i prywatne życie kolekcji” dla Muzeum Warszawy (4638 głosów)
Oskar Zięta, architekt, designer, artysta, autor technologii deformacji metalu za pomocą ciśnienia wewnętrznego – FiDU, w której tworzy kolekcje mebli i wyposażenia, a także instalacje miejskie, jak Nawa na wyspie Daliowej we Wrocławiu czy Wir w Galerii Północnej w Warszawie (321 głosów)
Kategoria: Nauczanie i edukacja architektoniczna
Agnieszka Labus, architektka i urbanistka, nauczyciel akademicki, adiunkt w Katedrze Urbanistyki i Planowania Przestrzennego na WA PŚl (571 głosów)
Krzysztof Nawratek, architekt i urbanista, nauczyciel akademicki, wykłada architekturę w School of Architecture University of Sheffield (314 głosów)
Henryk Zubel, architekt, od 1988 prowadzi pracownię Inarko, do 2015 roku związany z WA Pśl, gdzie poszerzał horyzonty kolejnych pokoleń młodych architektów, do jego wychowanków należą m.in. Robert Konieczny, Marlena Wolnik, Jan Kubec, Przemo Łukasik czy Łukasz Zagała, obecnie nauczyciel akademicki w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Raciborzu (215 głosów)
Kategoria: Aktywizm i partycypacja społeczna
Paweł Jaworski, urbanista, filozof, twórca narzędzi prototypowania urbanistycznego oraz metody projektowania przestrzeni publicznych wspólnie z użytkownikami (Żywa Ulica/Livable Street), wspiera samorządy opracowujące dokumenty dotyczące planowania przestrzennego, transportu i rewitalizacji (2233 głosy)
Marek Piwowarski, architekt krajobrazu, inicjator powstania ścieżki rekreacyjnej na prawym brzegu Wisły w Warszawie, w latach 2007-2016 pełnomocnik prezydenta m.st. Warszawy ds. zagospodarowania nabrzeży Wisły, w latach 2017-2019 dyrektor Zarządu Zieleni (1689 głosów)
Łukasz Mazur, architekt, współzałożyciel koła Architekci Bez Granic przy OW SARP, któego celem jest wykorzystanie architektury do pomocy wykluczonym i najuboższym mieszkańcom świata, prowadzi też warsztaty studenckie i zajęcia dla dzieci (520 głosów)
Kategoria: Projektowanie zrównoważone i uniwersalne
Jerzy Łątka, architekt związany z Wydziałem Architektury Politechniki Wrocławskiej, zajmuje się możliwościami wykorzystania papieru do realizacji innowacyjnych konstrukcji, a także tzw. architekturą pomocową, założyciel platformy projektowo-badawczej www.archi-tektura.eu, w 2013 roku wraz z Shigeru Ban Architects i Voluntary Architects Network brał udział w realizacji Paper Nursery School w Chinach (3376 głosów)
Magdalena Górska, architektka, prowadzi biuro eKodama Architektura zajmujące się projektowaniem w oparciu o zasady zrównoważonego budownictwa, naturalne, nisko przetworzone materiały oraz recykling, organizuje też warsztaty i wykłady na temat ekologicznych rozwiązań (2256 głosów)
Barbara Ewa Gronostajska, architekt, profesor na WA PWr, autorka m.in. książki Kształtowanie środowiska mieszkaniowego dla seniorów (566 głosów)
Kategoria: Promocja i popularyzacja architektury
Radosław Gajda, architekt i urbanista, studiował też historię sztuki, od czterech lat prowadzi wideobloga o architekturze i sztuce „Architecture is a good idea”, w którym o kulturze i technice mówi przystępnym, pozbawionym hermetycznego żargonu językiem (927 głosów)
Natalia Szcześniak, architektka i urbanistka, studiowała także scenografię, współtwórczyni wideobloga o architekturze i sztuce „Architecture is a good idea” (790 głosów)
Ryszard Nakonieczny, architekt i publicysta, nauczyciel akademicki, badacz architektury modernistycznej, w latach 2004-2011 redaktor naczelny kwartalnika „Archivolta", współautor i redaktor książek, współzałożyciel Domu Modernisty (326 głosów).
Jak powstała lista 250 Osobowości 25-lecia?
Na przestrzeni 25 lat wybieraliśmy już najlepsze architektoniczne realizacje, przełomowe budynki, innowacyjne projekty i pracownie. Z okazji 25-lecia postanowiliśmy wskazać postaci, które w ciągu ostatniego ćwierćwiecza wywarły największy wpływ na kształt architektury w Polsce i jej promocję.
Mieliśmy ambicję wyróżnić w ten sposób osoby wciąż czynnie działające w swoich dziedzinach: twórców najbardziej znaczących budynków, założeń urbanistycznych i przestrzeni publicznych, autorów najważniejszych tekstów krytycznych, projektów i inicjatyw angażujących lokalne społeczności, a także przedstawicieli władz lokalnych i ponadlokalnych, którzy w minionym 25-leciu w sposób szczególny angażowali się na rzecz poprawy ładu przestrzennego.
Zależało nam też na zaprezentowaniu osób, których nazwiska nie są powszechnie znane, a których codzienna praca na rzecz szeroko rozumianej architektury jest nie do przeceniania: członków architektonicznych fundacji i stowarzyszeń, pracowników instytucji publicznych, samorządu zawodowego, badaczy i nauczycieli akademickich, redaktorów i publicystów, aktywistów i wszystkich pasjonatów projektowania.
Z prośbą o pomoc w ich wskazaniu zwróciliśmy się do wiodących instytucji, organizacji pozarządowych i magazynów w Polsce. Odpowiedziało 11, w tym miejscu chcieliśmy im szczególnie podziękować za poświęcony czas i zaangażowanie na rzecz promocji polskiej architektury. Są to: Stowarzyszenie Architektów Polskich, Fundacja im. Stefana Kuryłowicza, Fundacja Centrum Architektury, Fundacja Twórców Architektury, Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie, Muzeum Warszawy, Zamek Cieszyn, Centrum Łowicka, magazyn ARCH, Magazyn Miasta i portal Sztuka Architektury.
Izba Architektów Rzeczypospolitej Polskiej i Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki odmówiły udziału w nominacjach, zaznaczając jednak, że wspierają samą ideę zorganizowania plebiscytu.
Spośród kilkuset otrzymanych w ten sposób nazwisk, redakcja poprzez głosowanie wybrała 250. Podzieliliśmy je na 10 kategorii, obejmujących różne okołoarchitektoniczne dziedziny. Tak powstała lista 250 Osobowości 25-lecia.
W 2019 roku mija 25 lat od wydania pierwszego numeru „Architektury-murator”. Sprawdź, co przygotowaliśmy z okazji jubileuszu: www.architektura25.pl
Patroni: Patron honorowy:
Partner instytucjonalny:
Partnerzy 25-lecia:
