Lider Dostępności 2020 to wspólna inicjatywa Stowarzyszenia Przyjaciół Integracji i Towarzystwa Urbanistów Polskich. Celem konkursu jest promowanie projektowania uniwersalnego, które uwzględnia potrzeby wszystkich użytkowników. O tym, jakie obiekty i przestrzenie w Polsce są najlepiej dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami mogliśmy przekonać się już po raz piąty. Mapa Liderów Dostępności 2016-2020 pokazuje, że w Polsce jest coraz mniej białych plam dostępności, a myślenie w duchu projektowania uniwersalnego nie jest przypisane jedynie do wielkich miast. Liderów zmian, bo tak myślę o laureatach naszego Konkursu, odnajdywaliśmy w Warszawie i we Wrocławiu, w Krakowie i Gdyni, Białymstoku i Poznaniu, ale też w niewielkich Siechnicach, Lusławicach czy Jankowicach – wymieniła Ewa Pawłowska, prezes Stowarzyszenia Przyjaciół Integracji.
Lider Dostępności 2020 pod patronatem Prezydenta RP
Konkurs architektoniczny Lider Dostępności 2020 po raz kolejny odbywał się pod Honorowym Patronatem Prezydenta RP. Kapituła, złożona ze specjalistów z dziedziny dostępności architektonicznej i projektowania uniwersalnego oraz osób zgłoszonych przez kancelarię Prezydenta, przyznała nagrody i wyróżnienia w siedmiu kategoriach. Grand Prix zdobyło Muzeum Narodowe w Krakowie za konsekwentne działania na rzecz dostosowania do potrzeb osób z różnymi niepełnosprawnościami kolejnych oddziałów placówki. Jak podkreśliło jury, działania często podejmowane w trudnych do adaptacji przestrzeniach historycznych.
W kategorii duży obiekt użyteczności publicznej kapituła przyznała dwie równorzędne nagrody: Bramie Poznania (proj. AD ARTIS Emerla Wojda) za stworzenie w historycznej części miasta obiektu o nieszablonowej architekturze, z którego mogą korzystać wszyscy, niezależnie od stopnia sprawności oraz Europejskiemu Centrum Muzyki w Lusławicach (proj. DDJM Biuro Architektoniczne) za pokazanie, że dostępność i projektowanie uniwersalne nie muszą być domeną wielkich ośrodków miejskich.
Dwie nagrody wręczono także w kategorii obiekt usług lokalnych. Otrzymały je: pływająca baza nurkowa na jeziorze Płocie w Pile, jedyne tego typu miejsce na świecie, zapewniającym pełne bezpieczeństwo nurkowania osobom praktycznie z każdym rodzajem niepełnosprawności, oraz wielokrotnie nagradzany dom dla bezdomnych w Jankowicach (proj. xystudio). W uzasadnieniu czytamy: Dom dla bezdomnych w Jankowicach to przykład architektury o funkcjach społecznych; architektury skromnej i przemyślanej, w której rozwiązania powstałe z myślą o potrzebach osób starszych i z niepełnosprawnościami są integralną częścią projektu. Tak naturalnymi, jak drzwi wejściowe, dach czy okna.
W kategorii obiekt biurowo-handlowy doceniono biurowiec Malta House w Poznaniu (proj. Pentagram Architekci), a w kategorii obiekt zabytkowy: Muzeum Książąt Czartoryskich w Krakowie (proj. Biuro Projektów Lewicki, Łatak oraz ART FM). Zmodernizowane Muzeum Książąt Czartoryskich udowadnia, że budynek dostępny i przyjazny osobom z niepełnosprawnościami może być jednocześnie piękny – uzasadniało jury.
Czytaj też: Muzeum Czartoryskich: przebudowa według Biura Projektów Lewicki Łatak |
Za pracowanię architektoniczną, która najpełniej realizuje założenia projektowania uniwersalnego w 2020 roku uznano warszawskie xystudio, laureatów ubiegłorocznej nagrody w kategorii obiekt kulturalny/edukacyjny za przedszkole „Żółty Słonik” w Suwałkach, oraz tegorocznej w kategorii obiekt usług lokalnych za dom dla bezdomnych. Kapituła wyróżniła biuro za tworzenie architektury, która w centrum stawia człowieka i jego potrzeby. Xystudio swoimi realizacjami udowadnia, że kieruje się zasadami projektowania uniwersalnego, tworząc obiekty i przestrzenie, które łączą, a nie dzielą – pokreślili sędziowie.
Czytaj też: Rozmowa z Dorotą Sibińską, współautorką przedszkola w Suwałkach |
Wyróżnienia w konkursie Lider Dostępności 2020 przypadły parkowi Bulwary w Tomaszowie Mazowieckim (proj. WACH Architekci, kategoria: przestrzeń publiczna) oraz osiedlu Mickiewicza w Warszawie (proj. HRA Architekci, kategoria: obiekt mieszkalny/hotelowy).
Lider Dostępności 2020: jury
Kapituła Konkursu „Lider Dostępności 2020” obradowała pod przewodnictwem Ewy Pawłowskiej, prezes zarządu Stowarzyszenia Przyjaciół Integracji, w składzie: Maciej Chojnowski, zastępca dyrektora Biura Dialogu i Korespondencji Kancelarii Prezydenta RP, Krzysztof Chwalibóg, architekt, przewodniczący Polskiej Rady Architektury, Andrzeja Dera, sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP, Jadwiga Emilewicz – minister rozwoju (w jej imieniu: Anita Kukawska, dyrektor Departamentu Architektury, Budownictwa i Geodezji), Małgorzata Jarosińska-Jedynak, minister funduszy i polityki regionalnej (w jej imieniu: Przemysław Herman, zastępca dyrektora Departamentu Europejskiego Funduszu Społecznego), Kamil Kowalski, projektant dostępności, Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji, Tomasz Majda, prezes zarządu głównego Towarzystwa Urbanistów Polskich, Monika Okrasa, koordynator konkursu „Lider Dostępności”, Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji, Krystyna Solarek, Towarzystwo Urbanistów Polskich, prodziekan Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej ds. Nauki, Katarzyna Ujma-Wąsowicz, prezes oddziału Śląskiego Towarzystwa Urbanistów Polskich, Grażyna Wereszczyńska, dyrektor Biura Dialogu i Korespondencji Kancelarii Prezydenta RP.
