Spis treści
- Muzeum Architektury i Designu w Krakowie: wyniki konkursu
- Muzeum Architektury według Biura Projektów Lewicki Łatak
- Muzeum Architektury według JSK Architekci
- Muzeum Architektury w Krakowie według Heinle, Wischer und Partner Architekci
- Muzeum Architektury według Studio Woodroffe Papa, Gόmez Platero Arquitectos, Architekt Wojciech Fudala i Justyna Boduch Atelier
- Muzeum Architektury według P2PA
- Wystawa i dyskusja pokonkursowa
- Muzeum Architektury w hotelu Cracovia: koncepcja programowa
- Cracovia: historia hotelu
O realizacji Muzeum Architektury i Designu w Krakowie mówi się od dawna. W lutym 2021 roku we wnętrzach dawnego hotelu Cracovia odbyła się konferencja poświęcona adaptacji tego modernistycznego obiektu na Muzeum. Gmach, zrealizowany w latach 1959-1965 według projektu Witolda Cęckiewicza z zespołem, stał się własnością Muzeum Narodowego 29 grudnia 2016 roku. Już wówczas zapowiadano, że w częściowo wpisanym do rejestru zabytków obiekcie powstanie Muzeum Architektury i Designu.
W grudniu 2020 roku zespół pod kierunkiem dr. inż. Stanisława Karczmarczyka ukończył ekspertyzę konstrukcyjno-budowlaną, dotyczącą oceny możliwości adaptacji układu nośnego obiektu. Następnie, we współpracy z Witoldem Cęckiewiczem, przeprowadzono analizę możliwości zachowania jak najwięcej z oryginalnej substancji i elementów wystroju. Kolejnym etapem był ogłoszony w kwietniu 2023 roku konkurs architektoniczny na przebudowę. Placówka będzie funkcjonować jako oddział Muzeum Narodowego w Krakowie i służyć prezentacji designu i architektury XX i XXI wieku oraz stanowić modelowe centrum wspierania przemysłów kreatywnych, związanych z tymi dziedzinami twórczości – napisano w ogłoszeniu o konkursie. W jury pod przewodnictwem architekta Bolesława Stelmacha zasiedli: architekci Zbigniew Maćków, Marcin Brataniec, Przemo Łukasik, Piotr Walkowiak, Bohdan „Biś” Lisowski, a także Wiesław Sawa, zastępca dyrektora Muzeum Narodowego w Krakowie ds. zarządzania.
Muzeum Architektury i Designu w Krakowie: wyniki konkursu
Wyniki poznaliśmy 17 listopada 2023 roku. Pierwsze miejsce zdobyło Biuro Projektów Lewicki Łatak (zespół w składzie: Dariusz Herman, Piotr Lewicki, Kazimierz Łatak, współpraca: Artur Gibas, Eryk Kozicki, Piotr Lewicki II, Piotr Łatak, Piotr Madej, Laura Minicka, Alfred Nowina-Konopka, Patrycja Rogalska, Olga Szela, Agnieszka Zajączkowska, Agnieszka Łatak-Woźniak). Zgodnie z przyjętą koncepcją, charakter budynku co do zasady architekci pozostawili bez zmian. Celem przebudowy nie jest ani poprawianie jego formy, ani nadawanie mu rysu współczesności; zakłada się ochronę gabarytu, formy i materiałów – piszą w założeniach.
Najważniejszą proponowana przez nich interwencją jest utworzenie przejścia w poprzek obiektu, równolegle do alei Trzech Wieszczów, z lekko nachylonym placem od strony głównego wejścia. Prowadzi ono poprzez pasaż pod budynkiem do ogrodu położonego po południowej stronie. Skłaniając się ku fasadzie gmachu, zwraca nań uwagę, pozwala na wgląd we wnętrza, eksponuje detale rozwiązań architektonicznych i wystawę zgromadzonych artefaktów – opisują autorzy.
Wewnątrz budynku, w ramach jego istniejącej struktury, powstaną przestrzenie muzealne o różnych kształtach i rozmiarach, na ostatniej kondygnacji, w jej zachodniej partii, zaplanowano pawilon restauracyjny z widokiem na Błonia i kopiec Kościuszki, a na dachu taras rekreacyjny.
Zawieszone ściany kurtynowe (elewacje północna i południowa) mają być rozbudowane do postaci podwójnej fasady. Jej wewnętrzna przegroda zostanie skonstruowana z użyciem folii ograniczającej dopływ promieniowania ultrafioletowego.
Jury doceniło zwłaszcza zaproponowane rozwiązania funkcjonalno-przestrzenne i proekologiczne. Wyjątkowe walory nowej struktury domu, najlepiej uwzględniające potrzeby użytkownika, wynikają z modernistycznego ducha istniejącej Cracovii. Cechuje je przy tym realność i optymalizacja ekonomiczna przyjętych rozwiązań pod kątem budżetu inwestycji. Biorąc pod uwagę specyfikę obiektu, projekt w najwyższym stopniu uwzględnia możliwość minimalizacji kosztów realizacji i eksploatacji. Także nadbudowa bryły zespołu dawnej restauracji została zaprojektowana z głębokim poszanowaniem nadrzędnych wartości architektonicznych zespołu, dając przy tym asumpt do szeregu nowych aktywności w ogrodzie – napisali w uzasadnieniu.
Muzeum Architektury według Biura Projektów Lewicki Łatak
Drugą nagrodę przyznano pracowni JSK Architekci (zespół w składzie: Zbigniew Pszczulny, Mariusz Rutz, Piotr Bury, Anna Okoń, Magdalena Sobiecka, Piotr Słomianowski, Radosław Szafran, Jakub Pieńkowski, Maciej Osuch) za minimalistyczną ingerencję w istniejący zespół obiektów dawnego hotelu Cracovia. Praca w bardzo dobry sposób zachowuje wszystkie jego elementy charakterystyczne. Proponowana nadbudowa części restauracyjnej jest obiektem nowoczesnym, jednocześnie niekonkurującym z językiem architektonicznym oryginalnej architektury z lat 60. – czytam w uzasadnieniu. Jury doceniło też rozwiązanie przestrzeni wspólnej od strony południowej, łączącej pierzeję od al. Krasińskiego, ul. Dunin-Wąsowicza i zaplecze kina Kijów.
Muzeum Architektury według JSK Architekci
i
Trzecie miejsce zajęło biuro Heinle, Wischer und Partner Architekci (zespół w składzie: Anna Stryszewska-Słońska, Natalia Sochacka, Dominika Niżnik, Agnieszka Łuksik, Madalina Stanasel, Sebastian Kawalec, Zuzanna Surmacz) za trafne i nacechowane dużą wrażliwością rozwiązanie problemów projektowych. Trafna jest dyspozycja sposobu zagospodarowania inspirowana bliskością Błoni. Trafne są rozwiązania struktury programowej i wrażliwość w kształtowaniu przestrzeni wystawienniczych – wymieniali sędziowie.
Muzeum Architektury w Krakowie według Heinle, Wischer und Partner Architekci
W konkursie przyznano też dwa wyróżnienia. Pierwsze otrzymało konsorcjum czterech biur: Studio Woodroffe Papa, Gόmez Platero Arquitectos, Architekt Wojciech Fudala oraz JBA - Justyna Boduch Atelier (zespół w składzie: Jonathan Woodroffe, Dominic Papa, Martín Gόmez Platero, Wojciech Fudala, Justyna Boduch, Arturo de los Santos) za propozycję organizacji nowego foyer wyjściowego po stronie południowej dawnego hotelu, otwartego na atrakcyjną przestrzeń wewnętrznego ogrodu muzeum.
Muzeum Architektury według Studio Woodroffe Papa, Gόmez Platero Arquitectos, Architekt Wojciech Fudala i Justyna Boduch Atelier
Drugie wyróżnienie przypadło pracowni P2PA (zespół w składzie: Aleksander Blicharski, Paweł Floryn, Adam Januszek, Łukasz Kaczmarek, Jakub Kozaczenko, Maciej Marszał, Jakub Podgórski, Maciej Popławski) za propozycję wykorzystania struktury fasady dawnego hotelu jako integralnej części przestrzeni ekspozycyjnych muzeum oraz koncepcję ogrodu w południowej części terenu zintegrowanego z przestrzeniami ogólnodostępnymi.
Muzeum Architektury według P2PA
Wystawa i dyskusja pokonkursowa
Dyskusja pokonkursowa odbędzie się we wtorek 12 grudnia o godzinie 18:00 w gmachu głównym Muzeum Narodowego w Krakowie przy ul. 3 Maja 1. Od 8 grudnia do 31 stycznia 2024 roku w hotelu Cracovia przy al. Focha można będzie zobaczyć wystawę pokonkursową. Wystawa będzie otwarta dla zwiedzających tylko w piątki i soboty w godzinach 10:00 - 16:00 oraz w niedziele w godzinach 10:00 - 14:00. Dodatkowo 12 grudnia (w dzień dyskusji pokonkursowej) wystawa będzie czynna od 10:00 do 18:00.
Polecany artykuł:
Muzeum Architektury w hotelu Cracovia: koncepcja programowa
Budynek dawnego hotelu Cracovia ma stać się nowym oddziałem Muzeum Narodowego w Krakowie. Znajdzie się w nim m.in. ekspozycja prezentująca dokonania polskiej architektury i wzornictwa XX i XXI wieku. Zgodnie z opracowaną koncepcją programową, nowa placówka będzie jednak pełniła też funkcję kreatywnego centrum o randze ogólnopolskiej. Sama instytucja będzie się składała z dwóch części. Pierwsza będzie przypominała galerie muzealne z prezentacją najlepszych osiągnięć polskiego designu i architektury XX i XXI wieku. Równie istotna będzie część druga: centrum edukacyjne związane z tymi dwoma dziedzinami, które dzisiaj tak silnie wpływają na rozwój gospodarczy Polski. Chcemy stworzyć miejsce, w którym historia będzie się spotykała z teraźniejszością i przyszłością – tłumaczy Andrzej Szczerski, dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie.
Cracovia stanie się więc instytucją nowego typu, łączącą działalność opartą o kolekcję, wystawy stałe i czasowe, archiwum i zbiory biblioteczne z rozbudowaną działalnością edukacyjną, popularyzatorską, badawczą i promocyjną. Odnosząc się do metod działania bliskich centrom nauki i techniki, muzeum współpracować będzie także z podmiotami gospodarczymi, uczelniami, instytutami badawczymi. Zróżnicowany charakter instytucji pozwoli na prezentację i popularyzację rozmaitych aspektów designu takich jak przede wszystkim projektowanie produktu, projektowanie graficzne, projektowanie cyfrowe, projektowanie społeczne, moda, transport, wysokie technologie, projektowanie dla przyszłości i inne – czytamy w informacji prasowej.
Cracovia: historia hotelu
Otwarty w lipcu 1965 roku modernistyczny budynek hotelu Cracovia był wznoszony sześć lat. Zaprojektował go zespół pod kierunkiem Witolda Cęckiewicza, autora m.in. ambasady polskiej w New Delhi, pomnika Bitwy Grunwaldzkiej i Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie-Łagiewnikach. Dowodem na znaczenie budynku jest wpisanie jego części do rejestru zabytków przez Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w roku 2016. W ostatnich kilku latach wokół potrzeby zachowania zabytkowej substancji hotelu Cracovia toczyła się publiczna debata, w której wiele autorytetów w dziedzinie historii architektury i konserwacji podkreślało wartość zabytkową obiektu i konieczność jego zachowania. Dawny hotel Cracovia stanowi kompleks wraz ze znajdującym się tuż obok kinem Kijów wybudowanym w latach 1960-1965, także projektu Witolda Cęckiewicza.
