Ogłoszono wyniki. Tak może zmienić się Dębica. Hotele dla owadów, wodna kaskada i ławki w kształcie głazów

Spis treści

1. Wszechobecną kostkę betonową zastąpi lokalna zieleń
2. Od lodowiska po Strefę Kibica. Rynek będzie służył mieszkańcom
3. Woda przez 14 dni suszy. Ekologiczne rozwiązania
4. Metryczka

Wszechobecną kostkę betonową zastąpi lokalna zieleń

Organizowany przez SARP Rzeszów konkurs na koncepcję przebudowy Rynku Miejskiego w Dębicy ogłoszono w Biuletynie Zamówień Publicznych pod koniec listopada 2024 r. Wyniki poznaliśmy już cztery miesiące później, 25 marca 2025 r.

Czytaj także: Nagroda Roku SARP 2024. Architekci i najważniejsze realizacje minionego roku

I Nagroda w wysokości 50 000,00 zł brutto oraz Nagroda w postaci "zaproszenia do negocjacji w trybie zamówienia z wolnej ręki (...)" została przyznana biuru RS Architektura Krajobrazu.

Tak o obecnym wyglądzie Rynku wypowiedział się Patryk Zaręba, autor zwycięskiej koncepcji: 

Obszar Rynku w Dębicy, niegdyś stanowiący historyczne serce miasta, aktualnie nie wykorzystuje w pełni swojego potencjału. Spowodowane jest m.in.: nadmiernym udziałem rozwiązań dla ruchu jezdnego, mało czytelną strukturą kompozycyjna i funkcjonalną, zagospodarowanie terenu przy użyciu nietrwałych materiałów o niskiej jakości (wszechobecna kostka betonowa oraz brak miejsca przeznaczonego na funkcje zewnętrzne, m.in. ogródki restauracyjne, zabaw dla dzieci).

Od lodowiska po Strefę Kibica. Rynek będzie służył mieszkańcom

Głównym celem wygranego projektu konkursowego jest przywrócenie rangi przestrzeni Rynku jako najistotniejszej przestrzeni miasta. Autorzy w swojej koncepcji uwzględnili przearanżowanie przestrzeni rynku m.in na Strefę Kibica, Miasteczko Bożonarodzeniowe czy na lodowisko. Jak czytamy na planszach konkursowych projektu: 

Zmiany te odbywać się będą zarówno z pełnym poszanowaniem historycznej tożsamości miejsca m.in. poprzez odwołanie się do tradycyjnej stylistyki wyposażenia placu, stosowania tradycyjnych lokalnych, ponadczasowych materiałów jak i jednocześnie, z wprowadzeniem współczesnych rozwiązań będących odpowiedzią na wyzwania przyszłości m.in. rozwiązania z zakresu błękitno-zielonej infrastruktury jako sposób na adaptację do zmian klimatu.

Czytaj także: Dobra betonoza w Turku. Rynek, który warto naśladować?

Szczególnie ważnym założeniem pracy konkursowej jest zaprojektowanie pergoli, która nawiązuje do tradycyjnych, lokalnych form architektonicznych. Podobny cel wydaje się mieć zaproponowana forma fontanny, która stała się odwołaniem do naturalnego krajobrazu doliny Wisłoki, jej "przełomów i progów skalnych, z wykorzystaniem lokalnego materiału kamiennego np. piaskowców magurskich".

Woda przez 14 dni suszy. Ekologiczne rozwiązania

Praca konkursowa założyła bardzo wnikliwe podejście do kwestii wody opadowej. Projektanci przewidzieli montaż zbiorników retencyjnych, do których - za pośrednictwem obwodowego odwodnienia liniowego - odprowadzana będzie woda opadowa z płyty Rynku. Tak proces opisują autorzy projektu:

Woda ta w pierwszej kolejności trafiać będzie do magazynującego zbiornika retencyjnego na potrzeby nawadniania o łącznej pojemności ok. 150 m³ (złożonego z np. 3 prefabrykowanych rurowych zbiorników o pojemności 50 m³ każdy). Taka pojemność zbiorników pozwoli na zapewnienie nawadniania w czasie ekstremalnej suszy całej zieleni w obrębie Rynku przez okres 14 dni. Na dalszym odcinku przepływu wody zaproponowano dodatkowe zbiorniki buforowe (...). Po pojawieniu się wody w zbiorniku buforowym, jest ona możliwie szybko wypompowywana w obszar ogrodów deszczowych (latem) lub do skrzynek rozsączających (zimą).

Dodatkowo w projekcie przewidziano hotele dla owadów, poidełka dla ptaków i obszerny obszar zielony, uwzględniający wszystkie piętra struktury roślinnej.

Metryczka

główny projektant, autor koncepcji zagospodarowania: Patryk Zaręba

współautorka koncepcji, projektowanie graficzne: Joanna Szulczyk

współpraca, projektowanie graficzne: Aleksandra Gajewska

współpraca: Agnieszka Gasparska

wizualizacje: Karolina Ptak