Kaplica Ostatniego Pożegnania w Rychwałdzie autorstwa Jakuba Turbasy i Bartłomieja Pyrzyka. Budynek z kamiennymi murami i spadzistym dachem, otoczony zielonym wzgórzem oraz mglistym krajobrazem, nagradzana realizacja, o której przeczytasz na Architektura Murator Plus.

i

Autor: Jakub Turbasa & Bartłomiej Pyrzyk Kaplica Ostatniego Pożegnania w Rychwałdzie autorstwa Jakuba Turbasy i Bartłomieja Pyrzyka. Budynek z kamiennymi murami i spadzistym dachem, otoczony zielonym wzgórzem oraz mglistym krajobrazem, nagradzana realizacja, o której przeczytasz na Architektura Murator Plus.

Życie w Architekturze 2025. Kaplica Ostatniego Pożegnania. Jakub Turbasa & Bartłomiej Pyrzyk

2025-08-26 14:00

Kaplica w Rychwałdzie powstała z inicjatywy lokalnej wspólnoty i franciszkanów jako współczesna interpretacja tradycyjnych miejsc ostatniego pożegnania. Prosta forma z drewna i kamienia nawiązuje do archetypicznych kaplic Żywiecczyzny, łącząc sacrum i profanum w symbolicznej drodze od śmierci ku nadziei. To projekt autorstwa Jakuba Turbasy & Bartłomieja Pyrzyka. Zrealizowany został w Rychwałdzie, w województwie śląskim.

To jedna z realizacji z naszej listy TOP60 - najciekawszych obiektów lub przestrzeni, które zawalczą o nagrodę Grand Prix; Ulubieńca Publiczności oraz Laureata Środowiska przyznawanego przez architektów i architektki. Podczas, gdy Jury kontynuuje prace nad wyborem tej jednej, najważniejszej realizacji, nasi czytelnicy mogą głosować na swoją ulubioną realizację. Do gry mogą także włączyć się profesjonaliści! 

> Zobacz więcej TUTAJ

Życie w Architekturze 2025. Kaplica Ostatniego Pożegnania. Założenia Autorskie

Projekt kaplicy zrealizowany został w bliskim sąsiedztwie barokowego założenia z bazyliką mniejszą pw. św. Mikołaja w Rychwałdzie koło Żywca. Zrodził się z pragnienia miejscowej wspólnoty i franciszkanów stworzenia odpowiedniego miejsca ostatniego pożegnania, jako kontynuacji odwiecznej, powoli przemijającej tradycji żegnania osób zmarłych w domach.

Prostota formy wywodzi się z archetypicznych, tradycyjnych brył kaplic z dachami dwuspadowymi, które pojawiają się także na terenie Żywiecczyzny. Architektura zwraca się w stronę korzeni budowania analogicznych obiektów sakralnych, lecz jest ich współczesną reinterpretacją. Cechuje ją dobór naturalnych materiałów takich jak drewno czy kamień, które „otwierają” człowieka poprzez jego zmysły (przez dotyk, zapach, akustykę oraz percepcję wzrokową) na głębsze poznanie, doświadczenie oraz wielowymiarowość przestrzeni.

Bryła składa się z dwóch części, które odpowiednio wyrażają funkcję związane z przestrzeniami sacrum oraz profanum. Pierwsza odnosi się do miejsca modlitwy - kaplicy, która wyrazistą formą czytelnie komunikuje swoje przeznaczenie. Druga, zaś przykryta zielenią, wyrasta z ziemi po delikatnym łuku, skrywając pomieszczenia towarzyszące (m.in. chłodnie, pomieszczania techniczne czy sanitarne).

Projekt kaplicy łączy dwie tradycje budowania chrześcijańskich obiektów sakralnych: koncepcję drogi, czyli zmierzania etapami ze świata profanum w kierunku miejsca sacrum oraz koncepcję miejsca, wyrażoną w układzie centralnym wspólnego gromadzenia się na modlitwie. Z uwagi na funkcję budowli (miejsce ostatniego pożegnania) w koncepcji projektowej wybrzmiewa wspomnienie ważnej dla chrześcijan tzw. drogi paschalnej, tj. ostatnich chwil życia Chrystusa - od pasji, poprzez śmierć, aż do zmartwychwstania. Zostało to wyrażone w architekturze m.in. poprzez symbole, geometrię, światło, cień, dobór materiałów, ikony, oraz rzeźby.

Życie w Architekturze 2025. Kaplica Ostatniego Pożegnania. Autorzy

Autor projektu:   

Jakub Turbasa & Bartłomiej Pyrzyk

Zespół autorski:

Jakub Turbasa & Bartłomiej Pyrzyk

Dlaczego wg zgłaszających ta realizacja powinna zdobyć Grand Prix:

Ze względu na wymienione wyżej "kluczowe cechy realizacji", jak również wyszczególnione informacje zawarte w "założeniach autorskich".

Kaplica Ostatniego Pożegnania. Metryka realizacji

Oficjalna nazwa i typ realizacji: Kaplica Ostatniego Pożegnania, budynek użyteczności publicznej 

Inwestor: Parafia Rzymsko-Katolicka pod wezwaniem św. Mikołaja Biskupa w Rychwałdzie + oo. Franciszkanie

Generalny wykonawca: Marek Radecki Firma Remontowo-Budowlana + budowa systmem gospodarczym

Wykonawca konstrukcji: Projekt: Dariusz Beresiński - Slab Biuro Konstrukcji Inżynierskich; Wykonawca: Marek Radecki Firma Remontowo-Budowlana

Powierzchnia zabudowy: 140 m2

Powierzchnia użytkowa: 95 m2

Powierzchnia całkowita: 140 m2

Powierzchnia terenu/kubatura: 3 226 m2/394 m3

Data przygotowania projektu/ukończenia realizacji: 2015/2020

Debata o architekturze w Wolf Marszałkowska, relacja
Materiał sponsorowany
Materiał sponsorowany

10. edycja Życia w Architekturze

Wystartowała 10. edycja konkursu ŻYCIE W ARCHITEKTURZE. To wyjątkowe przedsięwzięcie, w którym od 1995 roku nagradzamy polskie realizacje, w najlepszy lub najciekawszy sposób wskazujące kierunek myślenia o relacjach życia i architektury. Na autorów i autorki najlepszego obiektu lub przestrzeni (Grand Prix) czeka nagroda pieniężna w wysokości 20 000 zł.

Czytaj więcej o konkursie Życie w Architekturze 2025

ŻYCIE W ARCHITEKTURZE to najstarszy, organizowany nieprzerwanie od przełomu 1989 roku konkurs na najbardziej wartościowe realizacje w Polsce. W dziewięciu poprzednich edycjach rywalizowało w sumie ponad 3000 budynków i przestrzeni publicznych. Konkurs niezmiennie wskazuje nowe zjawiska, potrzeby i kierunki, jakie pojawiają się w dziedzinie projektowania. Co kilka lat stwarza okazję do spojrzenia na polską architekturę z szerokiej perspektywy. Nie jest ona zniekształcona, bo projekty nie są nominowane, lecz nadsyłane przez samych autorów.

Jury konkursu Życie w Architekturze 2025

Życie w Architekturze 2025. Rekordowe zgłoszenia

W tym roku pracownie architektoniczne zgłosiły do konkursu blisko 400 realizacji. W tej edycji czeka na Was kilka nowości. Najważniejszą z nich jest brak kategorii. Nie będziemy oddzielnie oceniać np. domów jednorodzinnych czy obiektów komercyjnych. Chcemy skoncentrować się na ŻYCIU w architekturze, czyli jej relacji z odbiorcami i otoczeniem. 

Ze zgłoszonych realizacji z lat 2020-2024 wybraliśmy TOP 60, czyli 60 najciekawszych obiektów lub przestrzeni. Zostaną one poddane ocenie naszego jury i to właśnie spośród nich wyłoniony zostanie laureat nagrody Grand Prix, a drogą głosowania wskazani zdobywcy tytułów Ulubieniec Publiczności oraz Laur Środowiska – Nagroda Architektów i Architektek.

Dzięki firmie VELUX będziemy mogli także wręczyć trzy dodatkowe nagrody. Zostaną one przyznane tym realizacjom, które wykorzystują światło dzienne jako element kształtowania architektury i poprawy jakości przestrzeni pod dachem z wykorzystaniem okien dachowych. Suma nagród fundowanych przez sponsora wynosi 10 000 zł. Rozstrzygnięcie nastąpi w grudniu 2025 roku.

Podcast Architektoniczny
Umysł, ciało, natura i architektura
Mediateka.pl
Sponsor podcastu:
Knauf

Sponsorzy konkursu. Na zwycięzcę czeka 20 000 zł

Całe to przedsięwzięcie nie byłoby możliwe bez wsparcia naszych partnerów. Głównym sponsorem 10. edycji ŻYCIA W ARCHITEKTURZE jest Saint-Gobain. Wśród grona sponsorskiego znajdziemy także właścicieli marek: Aluprof, Dyson, Humanscale i VELUX, a także Ecophon, Glassolutions, Isover, Leca, Rigips, Weber oraz Swisspacer z Grupy Saint-Gobain.

Na zdobywcę Grand Prix czeka 20 000 zł.