Życie w Architekturze 2025. Rewitalizacja Parku Miejskiego „Park Lasek” w Czechowicach-Dziedzicach. Aleksandra Kozłowska, Krzysztof Kobiela

Życie w Architekturze 2025. Rewitalizacja Parku Miejskiego „Park Lasek” w Czechowicach-Dziedzicach. Założenia Autorskie

Rewitalizację Parku „Lasek” oparto na holistycznym podejściu do projektowania przestrzeni publicznych, łączącym estetykę, funkcjonalność oraz troskę o środowisko naturalne.

Głównym celem było kompleksowe podniesienie jakości parku, tak aby stał się miejscem inkluzywnym i atrakcyjnym dla wszystkich mieszkańców miasta. Pierwotne założenia inwestora zakładały jedynie punktowe interwencje, które nie rozwiązywały istotnych problemów parku. Największym wyzwaniem stało się pogodzenie oczekiwań władz i użytkowników z potrzebą stworzenia spójnej, całościowej koncepcji.

Park przed przebudową cechował się zniszczonym i chaotycznym układem komunikacyjnym. W odpowiedzi zaprojektowano klarowną pętlę, która jednocześnie pełni funkcję ciągu spacerowego i trasy rolkowej. Dzięki niej użytkownicy mają łatwy dostęp do wszystkich atrakcji. Tężnię oraz staw umieszczono w miejscu dawnego, zdegradowanego placu asfaltowego. Pozwoliło to stworzyć nowe serce parku bez konieczności wycinki drzew.

Charakterystycznym elementem koncepcji stał się czerwony kolor, który integruje całą przestrzeń, poprawia czytelność oraz ułatwia intuicyjne poruszanie się po parku. Nowy układ placów i ścieżek projektowano bezpośrednio w terenie, dzięki czemu uniknięto wycinki zdrowych drzew i ograniczono ingerencję w system korzeniowy. Pierwotnie planowane trawniki z rolki zastąpiono mieszankami traw, które wspierają bioróżnorodność i naturalny charakter parku. Przy wyborze wyposażenia oraz materiałów wykończeniowych kierowano się zasadami zrównoważonego rozwoju – na przykład odnowiono ławki przeznaczone wcześniej do utylizacji.

Aktywna współpraca projektantów, wykonawcy oraz inwestora pozwoliła przekształcić park z miejsca postrzeganego jako niebezpieczne w popularną przestrzeń, znacząco podnoszącą jakość spędzania wolnego czasu mieszkańców.

Życie w Architekturze 2025. Rewitalizacja Parku Miejskiego „Park Lasek” w Czechowicach-Dziedzicach. Autorzy

Autor projektu:

Aleksandra Kozłowska, Krzysztof Kobiela

Zespół autorski:

Aleksandra Kozłowska, Krzysztof Kobiela

Dlaczego wg zgłaszających ta realizacja powinna zdobyć Grand Prix:

Pierwszym istotnym argumentem jest fakt, że projekt rewitalizacji Parku „Lasek” zrealizowano w formule „zaprojektuj-wybuduj”, gdzie punktem wyjścia był Program Funkcjonalno-Użytkowy z projektem koncepcyjnym. Pierwotny dokument zakładał rozwiązania zwiększające problemy zamiast je rozwiązywać: nowe ciągi komunikacyjne planowano niezależnie od istniejących, pozostawiając przestrzeń chaotyczną.

Dominowały duże, betonowe powierzchnie i zamknięta, niewielka tężnia. Brakowało kompleksowego spojrzenia na cały obszar parku. Jako projektanci wiedzieliśmy, że dla dobra tej przestrzeni musimy przeprowadzić pełną rewitalizację parku, co stanowiło nie lada wyzwanie przy jednoczesnym zachowaniu rygorów budżetowych i wymogów przepisów. Przekonaliśmy do tego zarówno Urząd Gminy jak i Wykonawcę Generalnego. Tego typu realizacja dowodzi, że możliwe jest wyjście poza sztywne ramy biurokracji.

Kolejnym argumentem jest projektowanie uniwersalne, szczególnie trudne na istniejących terenach zielonych. Ważnym, choć niezrealizowanym elementem, o który zabiegaliśmy, była toaleta publiczna – niezbędny element każdej dobrze zaprojektowanej przestrzeni publicznej. Niestety nie uzyskaliśmy na to finansowania. Istotnym argumentem jest również nasze podejście do zrównoważonego rozwoju. Odzwierciedla się ono w projektowaniu z myślą o przyszłą pielęgnację zieleni i łatwe utrzymanie danej przestrzeni, ale również wykorzystanie materiałów pochodzących z recyklingu. Przykładowo istniejących ławki poddaliśmy renowacji i nadaliśmy im nowy, czerwony kolor. Przekładaliśmy również kostkę brukową z nieużywanych ciągów pieszych w miejsca niezbędne.

Jako architekci wierzymy, że w dobie kryzysu klimatycznego oraz rosnących wyzwań ekonomicznych kluczowe jest, aby środki publiczne były przeznaczane na działania, które realnie poprawiają jakość naszego codziennego funkcjonowania w przestrzeni miejskiej.

Rewitalizacja Parku Miejskiego „Park Lasek” w Czechowicach-Dziedzicach. Metryka realizacji

Oficjalna nazwa i typ realizacji: Rewitalizacja Parku Miejskiego „Park Lasek” w Czechowicach-Dziedzicach, przestrzeń publiczna 

Inwestor: Gmina Czechowice-Dziedzice

Generalny wykonawca/wykonawca konstrukcji: Edward Grygierczyk Z.P.U.H "BETONIT" ul.Legionów 183, 43-502 Czechowice-Dziedzice

Powierzchnia zabudowy: Budynek tężni - 88,20 m2

Powierzchnia użytkowa: Budynek tężni - 46,27 m2

Powierzchnia całkowita: Budynek tężni - 88,20 m2

Powierzchnia terenu/kubatura: 38 709 m2/Budynek tężni - 380 m3

Data przygotowania projektu/ukończenia realizacji: 2023/2024

10. edycja Życia w Architekturze

Wystartowała 10. edycja konkursu ŻYCIE W ARCHITEKTURZE. To wyjątkowe przedsięwzięcie, w którym od 1995 roku nagradzamy polskie realizacje, w najlepszy lub najciekawszy sposób wskazujące kierunek myślenia o relacjach życia i architektury. Na autorów i autorki najlepszego obiektu lub przestrzeni (Grand Prix) czeka nagroda pieniężna w wysokości 20 000 zł.

Czytaj więcej o konkursie Życie w Architekturze 2025

ŻYCIE W ARCHITEKTURZE to najstarszy, organizowany nieprzerwanie od przełomu 1989 roku konkurs na najbardziej wartościowe realizacje w Polsce. W dziewięciu poprzednich edycjach rywalizowało w sumie ponad 3000 budynków i przestrzeni publicznych. Konkurs niezmiennie wskazuje nowe zjawiska, potrzeby i kierunki, jakie pojawiają się w dziedzinie projektowania. Co kilka lat stwarza okazję do spojrzenia na polską architekturę z szerokiej perspektywy. Nie jest ona zniekształcona, bo projekty nie są nominowane, lecz nadsyłane przez samych autorów.

Jury konkursu Życie w Architekturze 2025

Życie w Architekturze 2025. Rekordowe zgłoszenia

W tym roku pracownie architektoniczne zgłosiły do konkursu blisko 400 realizacji. W tej edycji czeka na Was kilka nowości. Najważniejszą z nich jest brak kategorii. Nie będziemy oddzielnie oceniać np. domów jednorodzinnych czy obiektów komercyjnych. Chcemy skoncentrować się na ŻYCIU w architekturze, czyli jej relacji z odbiorcami i otoczeniem. 

Ze zgłoszonych realizacji z lat 2020-2024 wybraliśmy TOP 60, czyli 60 najciekawszych obiektów lub przestrzeni. Zostaną one poddane ocenie naszego jury i to właśnie spośród nich wyłoniony zostanie laureat nagrody Grand Prix, a drogą głosowania wskazani zdobywcy tytułów Ulubieniec Publiczności oraz Laur Środowiska – Nagroda Architektów i Architektek.

Dzięki firmie VELUX będziemy mogli także wręczyć trzy dodatkowe nagrody. Zostaną one przyznane tym realizacjom, które wykorzystują światło dzienne jako element kształtowania architektury i poprawy jakości przestrzeni pod dachem z wykorzystaniem okien dachowych. Suma nagród fundowanych przez sponsora wynosi 10 000 zł. Rozstrzygnięcie nastąpi w grudniu 2025 roku.

Sponsorzy konkursu. Na zwycięzcę czeka 20 000 zł

Całe to przedsięwzięcie nie byłoby możliwe bez wsparcia naszych partnerów. Głównym sponsorem 10. edycji ŻYCIA W ARCHITEKTURZE jest Saint-Gobain. Wśród grona sponsorskiego znajdziemy także właścicieli marek: Aluprof, Dyson, Humanscale i VELUX, a także Ecophon, Glassolutions, Isover, Leca, Rigips, Weber oraz Swisspacer z Grupy Saint-Gobain.

Na zdobywcę Grand Prix czeka 20 000 zł.