Prawdziwe perły małej architektury. Mauzolea, kaplice i grobowce na Starych Powązkach

2024-11-04 9:08

Od skromnych nagrobków po wielkie mauzolea rodowe - przekrój rzeźby i architektury cmentarnej od klasycyzmu początku XIX wieku po czasy współczesne. Na Starych Powązkach stoją prawdziwe dzieła architektury, projektowane przez sławnych twórców dla znamienitych rodów. Ta nekropolia to jeden z najcenniejszych zbiorów sztuki sepulkralnej w Polsce. Szyszko-Bohusz, Dunikowski, Wittig, Jakimowicz. Oto ich projekty na Powązkach.

Spis treści

  1. Nagrobek Władysława Reymonta zaprojektował Konstanty Jakimowicz
  2. Józef Pius Dziekoński i kaplica rodziny Lesserów
  3. Mauzoleum rodziny Leona Epsteina
  4. Projekt grobu Kronenberga
  5. Mauzolea, kaplice i nagrobki na Starych Powązkach. Zdjęcia
Najpiękniejsze i najbardziej oryginalne nagrobki na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie

Założenie cmentarza powązkowskiego i wybudowanie kościoła św. Karola Boromeusza zlecono architektowi królewskiemu Dominikowi Merliniemu. Uroczyste poświęcenie nekropolii odbyło się 20 maja 1792. Pochowano tam ok. miliona osób. Od 2014 roku Stare Powązki uznano za pomnik historii. Nagrobki na tej nekropolii stanowią jeden z najcenniejszych zbiorów sztuki sepulkralnej w Polsce. Kaplice, mauzolea czy pomniki projektowali tu znakomici artyści, m.in.

  • Xawery Dunikowski
  • Henryk Kuna,
  • Konstanty Laszczka,
  • Olga Niewska,
  • Edward Wittig

Do największych grobowców należą mauzolea rodzin Hersów, Kronenbergów, Kisiel Kislańskich czy Lilpopów.

Czytaj też:

Groby architektów na Starych Powązkach w złotej odsłonie jesienią 2024

Nagrobek Władysława Reymonta zaprojektował Konstanty Jakimowicz

To był pierwszy nagrobek w Alei Zasłużonych. Założono ją w 1925 roku wzdłuż południowej ściany katakumb. To było, gdy zmarł Władysław Reymont. Jego uroczysty pogrzeb odbył się 9 grudnia 1925  z udziałem prezydenta Stanisława Wojciechowskiego, rządu i korpusu dyplomatycznego. To był to pierwszy pogrzeb przy Alei Zasłużonych. Urna z sercem pisarza wmurowana została w filarze kościoła Św. Krzyża w Warszawie, natomiast nagrobek Władysława Reymonta zaprojektował Konstanty Jakimowicz. 

Konstanty Sylwin Jakimowicz (ur. 1879 - zm 1960) to nie tylko architekt, ale i siostrzeniec Reymonta, syn mistrza krawieckiego i kuśnierza Konstantego Jakimowicza i Katarzyny z Rejmentów, najstarszej siostry pisarza. Także pochowany jest na Cmentarzu Powązkowskim.

Konstanty Jakimowicz projektował m.in.: Teatr Muzyczny „Roma”, konkatedrę Matki Bożej Zwycięskiej w Warszawie, Najświętszego Serca Pana Jezusa w Tarnowie, krypy książąt mazowieckich, nagrobek Władysława Reymonta na cmentarzu powązkowskim, budynki stacji kolejowych w Aninie, Międzylesiu Falenicy czy Wilanowie, ale też Turowie i Koniecpolu.

Czytaj też:

Kolumbarium z piaskowca z nagrodą

Józef Pius Dziekoński i kaplica rodziny Lesserów

Józef Pius Dziekoński zaprojektował neogotycką kaplicę dla rodziny Lesserów.

Stare Powązki. Groby architektów

i

Autor: Szymon Starnawski Stare Powązki. Kaplica rodziny Lesserów. projekt Józef Pius Dziekoński

Mauzoleum rodziny Leona Epsteina

Projekt: Mauzoleum rodziny Leona Epsteina (ur. 2 lipca 1834 w Warszawie, zm. 11 marca 1903w Krakowie) – bankier, przemysłowiec, właściciel dóbr Pilica i Smoleń w Małopolsce. ( 23 wprost -1- 30) to dzieło rzeźbiarza Józef Dietricha.

Stare Powązki. Groby

i

Autor: Szymon Starnawski Stare Powązki. Józef Dietrich – kaplica rodziny Epsteinów

Projekt grobu Kronenberga

Architekt Artur Goebel (ur. 1835, zm. 1913) zaprojektował grób rodzinny Kronenbergów (Leopolda Kronenberga).

Stare Powązki. Groby

i

Autor: Szymon Starnawski Stare Powązki. Groby: Leopold Kroneberg

Stefan Szyller, polski architekt i konserwator zabytków jest autorem projektu kaplicy grobowej Władysław Teodor Kisiel-Kiślański herbu Kisiel. Kisiel-Kiślański był inżynierem i przemysłowcem.

Stare Powązki. Groby architektów

i

Autor: Szymon Starnawski Stare Powązki. Groby architektów

Kto jeszcze projektował kaplice, grobowce i nagrobki na Powązkach? Witold Lanci zaprojektował kaplicę Blochów, Tadeusz Zieliński - rodziny Frąckiewiczów. Stanisław Brukalski w 1926 zaprojektował grób dla Adama Malinowskiego. Maria Małgorzata Handzelewicz-Wacławek, polska architektka i przedstawicielka modernizmu, jest autorką projektu nagrobka architekta Bohdana Pniewskiego (Aleja Zasłużonych 76), który zmarł w 1965. Z kolei Edward Wittig, polski rzeźbiarz i wolnomularz zaprojektował nagrobek Jana Opielińskiego, ps. "Wojsznar" - oficera Legionów Polskich. Oskar Hansen jest współtwórcą pomnika Władysława Skoczylasa, Stanisław Leon Marzyński - Romualda Millera. Grobowiec rodziny Mościckich z 1931 roku to projekt Adolfa Szyszko - Bohusza (205-V/VI-19).

Mauzolea, kaplice i nagrobki na Starych Powązkach. Zdjęcia

Architektura Murator Google News
Autor:
Architektura-murator. Podcast 30/30
Szymon Wojciechowski - Architektura jako biznes